Wpływ europeizacji prawa na standardy ochrony jednostki przed władzą dyskrecjonalną organów administracji publicznej

• Autorzy: Maria Jędrzejczak

Warianty tytułu

The Impact of Europeanisation on the Standards of Protection of an Individual against the Discretionary Power of Public Administration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule zostało przedstawione pojęcie dyskrecjonalności w polskim prawie administracyjnym oraz w prawie unijnym. Nierównorzędność stron stosunku administracyjnoprawnego jest potęgowana przez działanie organów administracji publicznej w ramach władzy dyskrecjonalnej. Sytuacja prawna jednostki wobec organu ulega tym większej dysproporcji, im więcej luzu decyzyjnego przyznanego przez prawodawcę posiada organ. Problem ten zauważa także prawodawca unijny. Z tego względu istniejące standardy oraz planowane regulacje w zakresie prawa administracyjnego (Europejski kodeks postępowania administracyjnego) mają na celu przede wszystkim ochronę jednostki. Wskazuje się na konieczność zachowania równowagi między interesem publicznym a słusznym interesem strony. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zauważył, że w porządku międzynarodowym podmiotami są nie tylko państwa członkowskie, ale także same jednostki i to one zostały objęte szczególną ochroną prawną. (abstrakt oryginalny)

EN

This article presents the concept of discretion in Polish administrative law and EU law. The inequality of parties in an administrative law relationship is increased by existence of administrative discretion. The legal situation of an individual is weaker when the administrative body has clearance decision-making. This problem has also been reflected in the planned regulation and standards of the EU legislation in the field of administrative law (Law of Administrative Procedure of the European Union) designed to protect individuals. It is recommended that a balance between the public interest and the legitimate interests of the party be maintained. The Court of Justice of the European Union pointed out that in the international order it is not only Member States, but also individuals who are subject to protection. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona praw człowieka; Administracja publiczna; Prawo; Europeizacja; Prawo administracyjne; Postępowanie administracyjne; Państwa członkowskie

EN

Human rights protection; Public administration; Law; Europeanisation; Administrative law; Administrative proceedings; Member states

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4
• Strony: 57--68

Twórcy

autor

Maria Jędrzejczak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• A. Skóra, Polska procedura administracyjna w świetle standardów europejskich, "Przegląd Prawa Europejskiego" 1999, nr 1.
• B. Adamiak, Europeizacja prawa postępowania administracyjnego, w: Z. Janku et al. (red.), Europeizacja polskiego prawa administracyjnego, Wrocław 2005.
• European Parliament resolution of 15 January 2013 with recommendations to the Commission on a Law of Administrative Procedure of the European Union (2012/2024(INI)).
• Europejski kodeks dobrej administracji przyjęty przez Parlament Europejski 6 września 2001 r.
• http://prawo.e-katedra.pl/zdaniem-prawnika/4232-mozliwe-uchybienia-przepisom-kpa-jako-podstawa-skargi-do-wsa, odczyt z 23 września 2014 r.
• J. Jabłońska-Bonca, Źródła prawa Wspólnot Europejskich, Gdańsk 1993.
• J. Łętowski, Co dalej z prawem administracyjnym, w: A. Błaś (red.), Przeobrażenia we współczesnym prawie administracyjnym i w nauce administracji, "Przegląd Prawa i Administracji", t. 38, Wrocław 1997.
• J. Łętowski, Rada Europy o postępowaniu administracyjnym, w: Problemy prawa publicznego, Lublin 1993.
• J. Świątkiewicz, Europejski Kodeks Dobrej Administracji. Tekst i komentarz o zastosowaniu kodeksu w warunkach polskich procedur administracyjnych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2002.
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 83/02).
• Komentarz do załącznika do rekomendacji nr R (80)2 Komitetu Ministrów Rady Europy dotyczącej wykonywania dyskrecjonalnych kompetencji administracji przyjętej 11 marca 1980 r. na 316 posiedzeniu wiceministrów.
• L. Leszczyński, Dyskrecjonalność a jednolitość stosowania prawa. Rola argumentu per kationem decidendi, w: W. Staśkiewicz, T. Stawecki (red.), Dyskrecjonalność w prawie, Warszawa 2010.
• L. Leszczyński, Europejski Kodeks Dobrej Administracji a zasady polskiej procedury administracyjnej, w: I. Rzucidło (red.), Europeizacja prawa administracyjnego, Lublin 2011.
• Law of Administrative Procedure of the European Union, European Added Value Assessment.
• M. Jaśkowska, Europeizacja prawa administracyjnego, "Państwo i Prawo" 54, 1999, z. 11.
• M. Jędrzejczak, Elementy dyskrecjonalności organu administracyjnego na poszczególnych etapach stosowania prawa, "Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" 2013, nr 2.
• M. Jędrzejczak, Koncepcje ograniczające swobodę organu w ramach uznania administracyjnego, "Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" 2012, nr 3.
• M. Mincer, Uznanie administracyjne, Toruń 1983.
• M. Zirk-Sadowski, Filozoficzno-teoretyczne aspekty harmonizacji polskiego porządku prawnego z europejskim prawem wspólnotowym, w: M. Matey-Tyrowicz (red.), System prawa RP w procesie europeizacji, Warszawa 2002.
• P. Daranowski, Kilka uwag o prawach jednostki w Unii Europejskiej/Wspólnocie Europejskiej, w: M. Seweryński (red.) Studia prawno-europejskie, Łódź 1996.
• P.M. Shane, The rule of law and the inevitability of discretion, "Harvard Journal of Law and Public Policy" 2013, nr 1.
• R . Hauser, O konieczności dyscyplinowania administracji, "Rzeczpospolita" 2011, nr 4, teza nr 1, Lex, nr 130413/1.
• Rekomendacja nr R (80)2 Komitetu Ministrów Rady Europy dotycząca wykonywania dyskrecjonalnych kompetencji administracji przyjęta 11 marca 1980 r. na 316 posiedzeniu wiceministrów.
• Rezolucja Komitetu Rady Ministrów Europy nr (77)31 z 28 września 1977 r. o ochronie jednostki w sprawach rozstrzyganych aktami organów administracji. w: Principles of Administrative Law Concerning the Relations between Administrative Authorities and Private Persons, Strasbourg 1996.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10 października 2013 r.).
• S.G. Breyer et al., Administrative Law and Regulatory Policy. Problems, Text and Cases, Aspen Publishers 2006.
• Traktat o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej podpisany 16 kwietnia 2003 r. w Atenach, Dz. U. 2004, Nr 90, poz. 864.
• Ustawa z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, t.jedn.: Dz. U. 2013, poz. 267.
• Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, t.jedn.: Dz. U. 2012, poz. 1015 ze zm.
• W. Wade, C. Forsyth, Administrative Law, Oxford University Press, Oxford 2004.
• Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 83/47.
• Wyrok NSA z 11 czerwca 1981 r., SA 820/81, ONSA 1981, nr 1, poz. 57.
• Wyrok TK z 31 marca 2005 r., SK 26/2002.
• Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 23 lutego 2012 r., II SA/Go 8/12.
• Wyrok z 19 maja 1992 r. w sprawach połączonych C-104/89 i C-37/90 - J. M. Mulder and others and Otto Heinemann v. Council of the European Communities and Commission of the European Communities.
• Wyroki: z 5 lutego 1963 r. w sprawie 26/62 - Van Gend & Loos; z 15 lipca 1964 r. w sprawie 6/64 - Costa oraz z 19 listopada 1991 r. w sprawach połączonych C- 6/90 i C- 9/90 - Francovich i in.
• Z. Duniewska, Istota i granice dyskrecjonalnej władzy administracyjnej w świetle standardów europejskich, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 1999, z. 59.
• Z. Kmieciak (red.), Postępowanie administracyjne w Europie, Warszawa 2010.
• Z. Leoński, Zmiany materialnego prawa administracyjnego w III RP a ochrona praw jednostki, w: idem (red.), Rola materialnego prawa administracyjnego a ochrona praw jednostki, Poznań 1998.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2015.77.4.5