Nierówności ekonomiczne a rozwój gospodarczy i dobrobyt społeczny

• Autorzy: Wiktor Rutkowski

Warianty tytułu

Economic Inequalities vs. Economic Development and Social Well-being

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest głosem w dyskusji na temat wpływu nierówności ekonomicznych na rozwój gospodarczy i dobrobyt społeczny. Rosnące nierówności w podziale dochodów i majątków osiągnęły bowiem w wielu krajach, w tym należących do najbardziej rozwiniętych, poziom trudny do wyjaśnienia za pomocą tradycyjnych koncepcji ekonomii, jak również do zaakceptowania z aksjologicznego punktu widzenia. Autor uważa, że neutralne stanowisko głównego nurtu ekonomii w kwestii nierówności podziału budzi coraz większe wątpliwości zarówno na gruncie ekonomii normatywnej, jak i ekonomii pozytywnej (deskryptywnej). Z normatywnego punktu widzenia, kwestia nierówności staje się jedną z płaszczyzn szerszego sporu o postawy i zachowania ekonomiczne ludzi; brak umiaru, odpowiedzialności i nieprzestrzeganie norm etycznych w pogoni za pieniądzem i bogactwem destabilizuje gospodarkę, co potwierdzają analizy przyczyn niedawnego globalnego kryzysu finansowo-gospodarczego. Na płaszczyźnie deskryptywnej i eksplikacyjnej, analiza wyników badań empirycznych wskazuje na zagrożenia dla wzrostu gospodarczego, dobrobytu społecznego oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju, jakie niesie ze sobą postępujący proces polaryzacji i koncentracji dochodów i bogactwa. (abstrakt oryginalny)

EN

This is a contribution to the discussion about the impact of economic inequalities on economic development and social well-being. The rising inequalities in income and wealth distribution, seen in many countries including the most developed ones, have reached a level, which can hardly be explained by traditional economic concepts and which cannot be accepted from the axiological point of view. The author maintains that the neutral position taken on this issue by the mainstream economics raises more and more doubts both on the normative and positive (descriptive) plane in economic reasoning. From the normative standpoint, inequality becomes an important issue involved in the dispute abouteconomic behavior; the lack of moderation, irresponsibility and the ignorance of ethical norms in pursuit of money and wealth tends to destabilize the economy - a tendency evidenced by many analyses of the causes of the recent global financial and economic crisis. On the descriptive and explanatory plane, the results of empirical research point to manifold threats to economic growth, social well-being and sustainable development linked to the proceeding process of polarization and concentration of income and wealth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nierówności społeczno-gospodarcze; Wzrost gospodarczy; Dobrobyt społeczny; Jakość życia; Rozwój zrównoważony

EN

Social-economics inequality; Economic growth; Social welfare; Quality of life; Sustainable development

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 2
• Strony: 161--179

Twórcy

autor

Wiktor Rutkowski

• Instytut Pracy i Spraw Socjalnych

Bibliografia

• Aghion P., Carolli E., Garcia-Penalosa C, Inequality and Economic Growth: The Perspective of the New Growth Theories, "Journal of Economic Literature" 1999, nr 4.
• Alesina A., Rodrik D., Distributive Politics and Economic Growth, "Quarterly Journal of Economics" 1994, nr 2.
• Atkinson A.B., Morelli S., Inequality and Banking CńsesiA First Look, Paper prepared for the Global Labour Forum 2011 in Turin organized by the International Labour Organization, 2010; http://isites.harvard.edu/fs/docs/icb.topic457678.files/ATKINSON paper.pdf (dostęp 10.02.2014).
• Atkinson A.B., Piketty T, Saez E., Top Incomes in the Long Run of History, "Journal of Economic Literature" 2011, nr 1.
• Barro R.J., Inequality and Growth in a Panel ofCountńes, "Journal of Economic Growth" 2000, nr 1.
• Benabou R., Inequality and Growth, w: NBER Macroeconomics Annual 1996, red. B. Bernanke, J. Rotemberg, MIT Press, Cambridge 1996.
• Berg A.G., Ostry J.D., Inequality and Unsustainable Growth: Two Sides of the Same Coin? International Monetary Fund, http://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2011/sdnll08. pdf (dostęp 12.02.2014).
• Borys T, Fiedor B., Operacjonalizacja i pomiar kategońi zrównoważonego rozwoju - przyczynek do dyskusji, w: Rachunki narodowe. Wybrane problemy i przykłady zastosowań, red. M. Plich, GUS, Warszawa 2008.
• Bourgignon E, Walton M., Is Greater Equity Necessary for Higher Long-Term Growth in Latin America?, w: Economic Growth with Equity. Challenges for Latin America, red. R. Ffrench-Davis, J.L. Machinea, Palgrave Macmillan, New York 2007.
• Czapiński J., Ekonomia szczęścia i psychologia bogactwa, "Nauka" 2012, nr 1.
• Duesenberry J., Income, Savings and the Theory of Consumer Behavior, Harvard University Press, Cambridge 1949.
• Easterlin R.A., Does Economic Growth Improve the Human Lot? Some Empirical Evidence, w: Nations and Households in Economic Growth. Essays in Honor of Moses Abramowitz, red. R. David, M. Reder, Academic Press, New York 1974.
• Foellmi R., Zweimiiller L, Income Distribution and Demand-Induced Innovation, "Review of Economic Studies" 2006, nr 73.
• Forbes K.J., A Reassessment of the Relationship Between Inequality and Growth, "The American Economic Review" 2000, nr 4.
• Frey B.S., Stutzer A., What Can Economists Learn from Happiness Research? "Journal of Economic Literature" 2002, nr 2.
• Frey B.S., Stutzer A., Happiness and Economics. How the Economy and Institutions Affect Human Weil-Being, Princeton University Press, Princeton, Oxford 2002.
• Galbraith J.K., Ekonomia a cele społeczne, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• Hausman D.M., McPherson M.S., Taking Ethics Seriously: Economics and Contemporary Moral Philosophy, "Journal of Economic Literature" 1993, nr 2.
• Hayek F.A., The Constitution of Liberty, Routledge and Kegan Paul, London 1960.
• IMF, ILO, The Challenges of Growth, Employment and Social Cohesion. Discussion Document, Joint ILO-IMF conference in cooperation with the office of the Prime Minister of Norway, http://osloconference2010.org/index.htm (dostęp 19.02.2014).
• Inequality and Crises. The Usual Suspect, "The Economist", 16.03.2012.
• Judt T, Źle ma się kraj. Rozprawa o naszych współczesnych bolączkach, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2011.
• Kołodko G.W., Dokąd zmierza świat? Ekonomia polityczna przyszłości, Prószyński i S-ka, Warszawa 2013.
• Lansley S., The Cost of Inequality. Why Economic Equality is Essential for Recovery, Gibson Square Books, London 2012.
• Layard R., Rethinking Public Economics: the Implications of Rivalry and Habit, w: Economics and Happiness: Framings of Analysis, red. L. Bruni, PL. Porta, Oxford University Press, Oxford 2005.
• Mani A., Income Distribution and the Demand Constraint, "Journal of Economic Growth" 2001, nr 6.
• Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., Behrens WW, Granice wzrostu, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1973.
• Murphy K.M., Shleifer A., Vishny R., Income Distribution, Market Size, and Industrialization, "The Quarterly Journal of Economics" 1989, sierpień.
• OECD, Growing Unequal? Income Distribution and Poverty in OECD Countries, Paris 2008.
• OECD, Economic Policy Reforms 2012: Going for Growth, http://www.oecd.org/data-oecd/44/26/49421421.pdf (dostęp 10.09.2013).
• Owsiak S., Społeczny wymiar kryzysu - lekcja dla przyszłości, http://www.pte.p1/pliki/2/11/Artykul_SOwsiak.pdf (dostęp 10.11.2013).
• Perotti R., Growth, Income Distribution, and Democracy: What the Data Say, "Journal of Economic Growth" 1996, nr 2.
• Persson T, Tabellini G., Is Inequality Harmful for Growth? "American Economic Review" 1994, nr 3.
• Prochowicz R., Śleszyński J., Wskaźnik trwałego dobrobytu ekonomicznego dla Polski w okresie 1990-2004, w: Rachunki narodowe. Wybrane problemy i przykłady zastosowań, red. M. Plich, GUS, Warszawa 2008.
• Rajan R., Fault Lines. How Hidden Fractures Still Threaten the World Economy, Princeton University Press, Princeton, Oxford 2010.
• Randers J., 2052: A Global Forecast for the Next Forty Years, Chelsea Green Publishing, White River Junction, Vermont 2012.
• Sadowski Z., Rozwój gospodarczy i bieda, "Ekonomista" 2014, nr 3.
• Sadowski Z., Współczesna gospodarka, rola państwa i koncepcja trwałego rozwoju, "Olympus" 2006, nr 1.
• Sen A., On Ethics and Economics, John Wiley and Sons, New York 1987.
• Shionoya Y., Economy and Morałity. The Philosophy of the Welfare State, Edward Elgar, Cheltenham 2005.
• Snowdon C.J., The Spirit Level Delusion: Factchecking the Left's New Theory of Everything, Democracy Institute/Little Dice 2010.
• Sopoćko A., Gra finansowa - stagnacja czy wzrost bogatego świata? "Ekonomista" 2012, nr 4.
• Stiglitz J.E., The Price of Inequality. How Today's Divided Society Endangers Our Future, WW. Norton and Company, New York 2012.
• Stiglitz J.E., Sen A., Fitoussi J.-P, Mismeasuring Our Lives. Why GDP Doesn't Add Up, The New Press, New York, London 2009.
• Temple J., The New Growth Evidence, "Journal of Economic Literature" 1999, nr 1.
• UNDP, Human Development Report 2013. The Rise of the South: Human Progress in a Diverse World, New York 2013.
• UNDP, Human Development Report 2010. The Real Wealth of Nations: Pathways to Human Development, New York 2010.
• Wilkin J., Pogoń za rentą przy pomocy mechanizmów politycznych, w: Teoria wyboru publicznego, red. J. Wilkin, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005.
• Wilkinson R.G., Pickett K., The Spirit Level. Why More Equal Societies Almost Always Do Better, Penguin Books, London 2009.
• Wilkinson R.G, Nierówność zabija, rozmowa J. Żakowskiego z prof. R. Wilkinsonem, "Polityka" 2013, nr 41.
• Wojtyna A., Współczesna ekonomia - kontynuacja czy poszukiwanie nowego paradygmatu?, w: Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, red. Z. Hockuba, B. Fiedor, PTE, Warszawa 2009.
• World Bank, Equity and Development. World Development Report 2006, Washington DC 2005.
• World Bank, The Growth Report. Strategies for Sustained Growth and Inclusive Development, Washington 2008.
• World Economic Forum, Global Risk 2014 Report, http://www.weforum.org/reports/glo-bal-risks-2014-report (dostęp 24.01.2014).
• WWF, Living Planet Report 2012, http://wwf.panda.org/about_our_earth/all_publications/ living_planet_report/ (dostęp 04.03.2014).
• Voitchovsky S., Inequality and Economic Growth, w: The Oxford Handbook of Economic Inequality, red. W. Salvedra, B. Nolan, T.M. Smeeding, Oxford University Press, Oxford, New York 2009.
• Zacher L., Trwały rozwój - utopia czy reałna możliwość, "Problemy Ekorozwoju" 2008, nr 2.