Nowa przestrzeń miejska dla nowych mieszczan. Studium ulicy Mariackiej w Katowicach

• Autorzy: Tomasz Nawrocki

Warianty tytułu

New Urban Space for New Bourgeois. Case Study Mariacka Street in Katowice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor od kilkunastu lat samodzielnie lub w zespołach badawczych prowadzi badania nad funkcjonowaniem przestrzeni publicznych miast Górnego Śląska. Poniższy tekst jest próbą refleksji, która zrodziła się podczas ich trwania. Autor skoncentrował się w nim na problematyce nowych mieszczan i funkcji, które przestrzeń publiczna pełni wobec nich. Celem tekstu jest pokazanie katowickiej ulicy Mariackiej jako przestrzeni dla tej grupy społecznej. W początkowej części tekstu podjęta została próba pokazania problematyki tworzenia się nowych mieszczan w Polsce. Następnie autor przedstawia specyfikę ulicy Mariackiej. W kolejnej części omówione zostały funkcje przestrzeni publicznych. W zasadniczej części tekstu przedstawiono funkcje, które spełnia wobec nowych mieszczan katowicka ulica Mariacka. (abstrakt oryginalny)

EN

The author, individually or as a member of a team, has been conducting research on functioning of the public space in Upper Silesia towns for a few years now. The text presents a few reflections which have arisen as a result of these studies. The author concentrates on the problems of new bourgeois and functions which public space performs toward them. Showing the Katowice Mariacka street as the space for new bourgeois is the main aim of this article. At the beginning the author attempts to present issues related to the formation of new bourgeois in Poland. Then he describes the specific character of the analyzed Mariacka street and defines functions of the public spaces in general. The main part of the text is dedicated to the relations between Mariacka Street and new bourgeois. As a result it has become possible to define the exact meaning of that street for new bourgeois in Katowice. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie przestrzenne miasta; Przestrzenne zagospodarowanie miasta; Przestrzeń publiczna

EN

Town spatial planning; Town spatial development; Public space

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 52
• Strony: 77--94

Twórcy

autor

Tomasz Nawrocki

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Bauman Z. (2000), Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Błaszczyk M., Kłopot St. W., Pluta J. (2010), Stare i nowe problemy społeczne wielkiego miasta. Socjologiczne studium konsumpcji na przykładzie Wrocławia, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa.
• Bierwiaczonek K., Lewicka B., Nawrocki T (2012), Rynki, malle i cmentarze. Przestrzeń publiczna miast śląskich w ujęciu socjologicznym, Nomos, Kraków.
• Buszman M. (2010), Ulica Mariacka w Katowicach - przestrzeń pusta, ludyczna czy publiczna,praca semestralna przygotowana w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Śląskiego pod opieką Krzysztofa Bierwiaczonka.
• Carr S., Francis M., Rivlin L. G., Stone A. (1992), Public Space, Cambridge University Press, Cambridge.
• Dębińska M. (2014), Schabowy, miasta i mieszczanie, [w:] Ł. Bukowiecki, M. Obarska, X. Stańczyk, Miasto na żądanie. Aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 246-254.
• Domański H. (2002), Polska klasa średnia, Fundacja Na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.
• Domański H. (2004), Struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa.
• Dymnicka M. (2009), Przestrzeń dla obywateli. O uniwersalności helleńskiego modelu przestrzeni publicznej, [w:] G. Gorzelak, M. S. Szczepański, W. Ślęzak-Tazbir (red.), Człowiek - miasto - region. Związki i interakcje. Księga jubileuszowa profesora Bohdana Jałowieckiego, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa.
• Gądecki J. (2014), Komentarz: Gdzie ci mieszczanie?, Instytut Obywatelski, http://www.instytutobywatelski.pl/21476/ komentarze/gdzie-ci-mieszczanie (dostęp 15.09.2014).
• Gehl J. (2009), Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, Wydawnictwo RAM, Kraków.
• Giddens A. (2002), Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Golka M. (2005), Przemiany polskiej ulicy, [w:] B. Jałowiecki, A. Majer, M. S. Szczepański (red.), Przemiany miasta. Wokół socjologii Aleksandra Wallisa, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa, s. 159-167.
• Goślińska M. (2008), Koniec epoki Mariackiej, "Gazeta Wyborcza", nr 178, z dnia 31.07.2008.
• Grabowska A. (2012), Trashbook, http://trashbook.pl/TrashBook_by_Agata_Grabowska.pdf (dostęp 15.01.2015).
• Jałowiecki B. (2012), Czytanie przestrzeni, Konsorcjum Akademickie, Kraków.
• Jawłowska A., Mokrzycki E. (1978), Style życia a przemiany struktury społecznej. Propozycja typologii historyczno-socjologicznej, [w:] A. Siciński (red.), Styl życia. Przemiany we współczesnej Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 145-176.
• Kochanowicz J. (1999), Mieszczaństwo, [w:] W. Kwaśniewicz i in. (red.), Encyklopedia socjologii, t. II, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 233-238.
• Kotus J. (2012), Współczesny wymiar ulicy dużego miasta, [w:] M. Szmytkowska, I. Sagan (red.), Miasto w dobie neoliberalnego urbanizmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 106-118.
• Kowalewski M. (2013), Organizowanie miejskiego aktywizmu w Polsce, "Przestrzeń Społeczna", nr 2, s. 99-126.
• Kubicki P. (2011), Nowi mieszczanie w nowej Polsce, Instytut Obywatelski, Warszawa.
• Lofland L. H. (2007), The PUBLIC REALM. Exploring the City's Quintessential Social Territory, Aldine Transaction A Division of Transaction Publishers, London.
• Majer A. (2014), Odrodzenie miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Łódź, Warszawa.
• Mosińska Z. (2014), Ulica Mariacka - serce Katowic czy nieudany eksperyment?, praca magisterska przygotowana w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Śląskiego pod opieką Tomasza Nawrockiego, Katowice.
• Nawratek K. (2008), Miasto jako idea polityczna, Korporacja Ha!Art, Kraków.
• Nawratek K. (2012), Przestrzenie i ciała. Blog, http://krzysztofnawratek.blox.pl/html (dostęp 15.09.2014).
• Pluciński P. (2013), Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy, "Praktyka Teoretyczna", nr 3(9), s. 133-157.
• Porozmawiajmy o Mariackiej. Raport z badań i warsztatów PPS (2013), Fundacja Ludzi i Miejsc Aktywnych, Międzynarodowe Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej, Katowice, Kraków, http://www.mila.org.pl/attachments/ article/226/MILA+MCK-PK 2013 Mariacka-RAPORT.pdf (dostęp 15.09.2014).
• Przybytek J. (2011), Murale nie są złe, ale nie pasują do miejsc, w których się znalazły, http://www.dziennikzachodni. pl/artykul/428106,murale-nie-sa-zle-ale-nie-pasuja-do-miejsc--w-ktorych-sie-znalazly,id,t.html (dostęp 15.09.2014).
• Rewers E. (2005), Post-Polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Universitas, Kraków.
• Sennett R. (2009), Upadek człowieka publicznego, Muza, Warszawa.
• Siciński A. (2002), Styl życia, [w:] W. Kwaśniewicz i in. (red.), Encyklopedia socjologii, t. IV, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 137-140.
• Śpiewak J. (2010), Warszawscy hipsterzy, "Kultura Liberalna", nr 87(37), http://kulturaliberalna.pl/tag/hipster/ (dostęp 15.09.2014).
• Wallis A. (1977), Miasto i przestrzeń, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• http://kulturaliberalna.pl/tag/hipster/ (dostęp 15.09.2014).