Metodologia neo-instytucjonalna wobec problemu zawodności rynku

• Autorzy: Andrzej Czyżewski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ekonomia neo-instytucjonalna proponuje metodologię, która wydaje się szczególnie przydatna do wyjaśniania procesów gospodarczych w sektorach, gdzie zasoby nie są mobilne a mechanizm rynkowy nie może sprawnie funkcjonować. Metodologia ta wprowadza do analizy o zmienne traktowane przez główny nurt ekonomii jako constans - w szczególności kategorię kosztów transakcyjnych i podział uprawnień własnościowych do zasobów. Zmienne te choć ściśle związane z czynnikami instytucjonalnymi poddają się jednak kwantyfikacji i mogą być uwzględniane w rachunku ekonomicznym. Dynamika kosztów transakcyjnych wyraża się w wahaniach renty producenta, która w dużej mierze odpowiada za procesy akumulacji kapitału w przedsiębiorstwach i decyduje o ich pozycji konkurencyjnej. Z kolei podział uprawnień własnościowych, który nie pokrywa się z posiadaniem formalnego aktu własności zasobów jest widoczny w zintegrowanych kontraktowo strukturach organizacyjnych. Wyższy stopień integracji natomiast wywiera mierzalny wpływ na wartość dodaną obu stron kontraktu poprzez pozarynkowe przepływy decyzyjne i kapitałowe. Reasumując, metodologia neo-instytucjonalna uwzględnia potrzeby integrującej się. gospodarki światowej powinna być zaadoptowana i rozwijana w ramach głównego nurtu ekonomii. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia instytucjonalna; Neoinstytucjonalizm; Metodologia ekonomii; Koszty transakcyjne; Koszty rynku rolnego; Renta ekonomiczna; Zawodność rynku

EN

Institutional economics; New institutionalism; Economic methodology; Transaction cost; Agricultural market costs; Economic annuities; Market failure

• Czasopismo: Polityka Gospodarcza
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 15-16
• Strony: 169--185

Twórcy

autor

Andrzej Czyżewski

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• Acocella N., Zasady polityki gospodarczej, PWN, Warszawa 2002.
• Arrow K.J., Essays in the Theory of Risk-Bearing, Markham, Chicago 1969.
• Blaug M., Teoria ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Bludnik I, The Neoclassical Synthesis - Development or Regress of the Keynesian Theory, [w:] M. Kokocińska (red.), Research of Contemporary Economic: Issues by Young Economists. Lubniewice 2002, Wyd. AE w Poznaniu, 2004.
• Chmielewski P., Ludzie i instytucje. Z historii i teorii nowego instytucjonalizmu, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1995.
• Czternasty W., Czyżewski B., Struktury instytucjonalne w mechanizmach alokacyjnych gospodarki rynkowej w okresie transformacji systemowej [w:] A.Noga (red.), Przemiany instytucjonalne w Polsce w okresie transformacji systemowej, Wyd. PTE, Warszawa 2004.
• Czyżewski B., Zastosowanie teorii kosztów transakcyjnych w ekonomii rolnej [w:] W.Jarmołowicz (red), Funkcjonowanie gospodarki rynkowej w Polsce - aspekty makro- i mikroekonomiczne, "Zeszyty Naukowe AE" w Poznaniu, 2005.
• Demsetz H., Towards a Theory of Property Rights, "American Economic Review", 1967, nr 5.
• Eggertsson T., Economic Behaviour and Institutions, Cambridge Univ. Press, Cambridge 1990.
• Hockuba Z., Nowa ekonomia instytucjonalna - czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu? VII Kongres Ekonomistów Polskich, Zeszyt 2, PTE, styczeń 2001.
• Hodgson G.M. (red), The Elgar Companion to Institutional and Evolutionary Economics, Edward Elgar, Vermont 1994.
• Iwanek M., Wilkin J., Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1998.
• Jensen M., Meckling W., Theory of the Firm: Managerial Behaviour, Agency Costs and Ownership Structure, "Journal of Financial Economics", 10/1979, nr 52.
• Matthews R.C., The Economics of Institution and the Sources of Growth, "Economic Journal", December 1986, 96 (384).
• North D., New Institutional Economics and Development [w:] Reinventing the Commons. The Book of Abstracts, The International Association for the Study of Common Property, Norway 1995.
• North D., The New Institutional Economics, "Journal of Institutional and Theoretical Economics", 1986, 142.
• North D., Institutions, "Journal of Economic Perspectives", vol.5, no. 1, 1991.
• Ostrom E., Gardner R., Walker J., Rules, Games and Common-Pool Resources, The University of Michigan Press, Ann Arbor 1994.
• Poczta W., Kiryluk E., Relacje cen i wartości produkcji rolniczej i produktów spożywczych; Analiza porównawcza w długim okresie, [w:] St.Urban (red.), Prace Naukowe AE we Wrocławiu; Agrobiznes 2004, t2, nr 1015, Wrocław 2004.
• Ratajczak M. (red.), Współczesne teorie ekonomiczne, Wyd. AE w Poznaniu.
• Ratajczak M., Nurt instytucjonalny we współczesnej myśli ekonomicznej, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 1994, z.l.
• Simon H.A., Rationality as a Process and as a Product of Thought, "American Economic Review" 05/1978, nr 68.
• Simon H. A., Theories of Decision Making in Economics and Behavioral Science, "American Economic Review" 1959, nr 3.
• Snowdon B., Vane H., Wynarczyk R., Współczesne nurty teorii makroekonomii, WN PWN, Warszawa 1998.
• Tomek W.G., Robinson K.L., Kreowanie cen artykułów rolnych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Urban R., Przemysł mięsny w obliczu integracji z UE, "Przemysł spożywczy" 2003, nr 6.
• Urban R., Wartość dodana i marże w przetwórstwie głównych produktów rolnych, IERiGŻ, Warszawa 2002.
• Williamson O. E., The Institutions of Governance, "American Economic Review", Vol. 88, No. 2, May 1998.
• Williamson O. E., Instytucje kierujące, "Gospodarka Narodowa", nr 3/1999.
• Ząbkowicz A., Państwo a źródła niepewności instytucjonalnej, "Ekonomista", 5-6,1998.
• Ząbkowicz A., Współczesna ekonomia instytucjonalna wobec głównego nurtu ekonomii, "Ekonomista", nr 3/2003.