Niepewność pomiaru w mikrobiologii żywności : wymagania krajowe i zagraniczne

• Autorzy: Justyna Nasiłowska , Anna Misiewicz , Damian Pietracha

Warianty tytułu

Evaluation of Measurement Uncertainty in Food Microbiology - Polish and European Requirements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Laboratoria badawcze objęte systemem akredytacji zobowiązane są do szacowania niepewności pomiaru metod badawczych. Podawanie wyniku badania wraz z niepewnością pomiaru jest wymagane przez coraz większą liczbę międzynarodowych producentów żywności i staje się obowiązującym standardem. Wynik podany w takiej formie pozwala na dokładniejszą interpretację ,a co za tym idzie wiarygodną ocenę jakości mikrobiologicznej produktu lub surowca. W artykule przedstawiono zagadnienie niepewności wynikające z obowiązujących dokumentów międzynarodowych, norm i dokumentów Polskiego Centrum Akredytacji. Omówiono szacowanie niepewności pomiaru w metodach mikrobiologicznych ilościowych w oparciu o specyfikację techniczną PKN-LSO/ TS 19036:2011. Zwrócono uwagę na zmiany wynikające z nowego podejścia opartego na rozkładzie Poissona. Zmiana ta umożliwia oszacowanie niepewności pomiaru dla małych liczb. Przytoczone zostały zasady postępowania przy oszacowaniu niepewności pomiaru i warianty zapisania wyniku końcowego. (abstrakt oryginalny)

EN

Laboratories operating in the field of accreditation system are required to estimate measurement uncertainty (MU) of applied research methods. Uncertainty of result given in report is required by increasingly number of international producers of food industry and become an operative standard. Result given in this form allows to make correctly interpretation and credible assessment of microbiological quality of product or raw material. This article presents the issue of uncertainty based on international and Polish standards and documents of Polish Centre for Accreditation. The estimation of measurement uncertainty for quantitative microbiological methods based on Technical Specification PKN-ISO/ TS 19036 was discussed. The main attention was focused on changes related to the new approach based on Poisson distribution. This change allows to evaluate measurement uncertainty for small numbers. The rules of evaluation of measurement uncertainty and variants of final result were also presented in this article. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mikrobiologia; Żywność; Pomiary; Metody pomiarowe; Normy EN; Normy PN; Niepewność pomiaru

EN

Microbiology; Food; Measurement; Measuring methods; European standards (EN); Polish standards (PN); Measurement uncertainty

• Czasopismo: Problemy Jakości
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 7-8
• Strony: 50--55

Twórcy

autor

Justyna Nasiłowska

autor

Anna Misiewicz

autor

Damian Pietracha

Bibliografia

• EA 04/10:2002, Akredytacja laboratoriów mikrobiologicznych.
• EA 4/16:2003, Wytyczne EA dotyczące wyrażania niepewności w badaniach ilościowych.
• Evaluation of measurement data - Guide to the Expression of Uncertainty in Measurements, JCGM 100:2008.
• FAO/WHO (2001) Health and Nutritional Properties of Pro-biotics in Food including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria. Report of a Joint FAO/WHO Expert Consultation on Evaluation of Health and Nutritional Properties of Probiotics in Food Including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria.
• ILAC G17:2002, Wprowadzenie problematyki niepewności pomiarów w badaniach w związku z wejściem do stosowania normy ISO/IEC 17025.
• Jaroszewska E., Pietracha D., Misiewicz A.: 2014. Patogeny człowieka w żywności pochodzenia roślinnego - wady i zalety zastosowania techniki Real-Time PCR do ich wykrywania. Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno - Spożywczego t. 69 nr 1, 44 - 54.
• Misiewicz A. i Goncarzewicz A.:2013. Wykrywanie bakterii Salmonella metodami molekularnymi w produktach żywnościowych Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych nr 573, 3 - 11.
• Nowakowska B.: 2010. Szacowanie niepewności małych liczb wg dokumentu ISO/TS 19036:2006. Materiały szkoleniowe SterBios, Warszawa.
• PKN-ISO/TS 19036:2011, Mikrobiologia żywności i pasz. Wytyczne szacowania niepewności w badaniach ilościowych.
• PN-ISO 3534-1:2009, Statystyka - Słowniki i symbole -Część 1: Ogólne terminy statystyczne i terminy wykorzystywane w rachunku prawdopodobieństwa.
• PN-EN ISO 4833-1:2013-12 Mikrobiologia łańcucha żywnościowego - Horyzontalna metoda oznaczania liczby drobnoustrojów - Część 1: Oznaczanie liczby metodą posiewu zalewowego w temperaturze 30 stopni C.
• PN-EN ISO 7218:2008 + Apl:2010 Mikrobiologia żywności i pasz. Wymagania ogólne i zasady badań mikrobiologicznych.
• PN-EN ISO 17025:2005+A1:2007, Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.
• Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1441/2007 z dnia 5 grudnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2073/2005 w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych ((Dz.U.UE.L.07.322.12)
• Sałata A.: 2009. Szacowanie niepewności pomiaru w badaniach fizykochemicznych i mikrobiologicznych, "Laboratorium", nr 3, 28 - 32.
• Skrzypczak-Zbiciak K.: 2011. Szacowanie niepewności pomiarów związanej z wynikami badań. Algorytmy postępowania w badaniach ilościowych i jakościowych. Materiały szkoleniowe PCA, Warszawa.
• Sokołowska B.: 2007. Walidacja metod mikrobiologicznych badania żywności. Materiały szkoleniowe Oxoid, Warszawa
• Sokołowska B.: 2011. Statystyka w mikrobiologii żywności, Część III: Niepewność pomiaru, "Laboratoria Aparatura Badania LAB", nr 5, 28 - 31.
• VIM:1993 ISO Międzynarodowy słownik podstawowych i ogólnych terminów metrologii.
• Walidacja metod i niepewność pomiarów: 2006 Materiały Szkoleniowe PROLAB wyd.04.
• Wągor K.: 2011. Szacowanie niepewności w badaniach laboratoryjnych warsztaty komputerowe. Materiały szkoleniowe, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15199/46.2015.7-8.8