Efektywność wykorzystania kapitału ludzkiego w największych spółdzielniach mleczarskich w Polsce

• Autorzy: Maria Zuba-Ciszewska , Tomasz Kijek

Warianty tytułu

The Efficiency of Human Capital use in the Largest Diary Cooperatives in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu była ocena efektywności wykorzystania zasobu kapitału ludzkiego, przy uwzględnieniu efektywności kapitału strukturalnego i fizycznego, wybranych dziesięciu spółdzielni mleczarskich w Polsce w latach 2000-2013 za pomocą metody VAIC. Spółdzielnie mleczarskie zwiększyły wszystkie rodzaje zasobów, przeważnie w największym stopniu kapitał fizyczny. W strukturze zasobów wszystkich spółdzielni dominował kapitał fizyczny. Średni poziom wskaźnika VAIC dla badanych przedsiębiorstw wahał się w przedziale od 2,0 do 3,6. W większości spółdzielni spadła efektywność kapitału fizycznego a wzrosła efektywność kapitału ludzkiego. O efektywności wykorzystania posiadanych zasobów zdecydował kapitał intelektualny (HCE i SCE), którego efektywność stanowiła średnio od 54% do 86% intelektualnej wartości dodanej. Wzrost udziału efektywności zasobu intelektualnego w całkowitej wartości VAIC nastąpił w prawie wszystkich podmiotach. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article was to assess the efficiency of the stock of human capital, structural capital and physical capital use in selected Polish diary cooperatives in the years 2000-2013, using the VAIC method. The diary cooperatives increased all types of resources. However, the highest increase was reported in the case of physical capital. Physical capital had the highest share in the structure of resources. The average level of the VAIC coefficient in analyzed companies ranged between 2,0 and 3,6. In most of diary cooperatives the efficiency of physical capital dropped, but the efficiency of human capital increased. The efficiency of resources use was shaped by intellectual capital (HCE and SCE) and its efficiency made up, on average, from 54% to 86% of intellectual value added. The increase of the share of intellectual resource efficiency in total value of VAIC was reported in almost all companies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Efektywność; Kapitał ludzki; Kapitał intelektualny; Wartość dodana; Spółdzielczość mleczarska; Wyniki badań; Współczynnik intelektualnej wartości dodanej

EN

Effectiveness; Human capital; Intellectual capital; Value added; Cooperative creameries; Research results; Value Added Intellectual Coeficient (VAIC)

• Czasopismo: Marketing i Rynek
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3 (CD)
• Strony: 1109--1120

Twórcy

autor

Maria Zuba-Ciszewska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Polska

autor

Tomasz Kijek

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• Alan, K.M.A., Altman, Y. i Roussel, J. (2008). Employee Training Needs and Perceived Value of Training in the Pearl River Delta of China: A Human Capital Development Approach. Journal of European Industrial Training, 32(1), 19-31.
• Becker, G.S. (1993). Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education. Chicago: University of Chicago Press.
• Brodziński, M.G. (2014). Oblicza polskiej spółdzielczości wiejskiej. Geneza - rozwój - przyszłość, Warszawa: Wydawnictwo Frel.
• Castro, G., Verde, M., Saez P. i Lopez, J. (2010). Technological Innovation. An Intellectual Capital Based View. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Edvinsson, L. i Malone, M. (2001). Kapitał intelektualny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Fijałkowska, J. (2013). VAIC™ jako metoda pomiaru dokonań przedsiębiorstw, Journal of Management and Finance, 11(1), 63-77.
• Hudson, W. (1993). Intellectual Capital: How to build it, enhance it, use it. New York: John Wiley & Sons.
• Kapusta, F. (2011). Konsolidacja mleczarstwa pilną potrzebą. Przegląd Mleczarski, 4, 44-47.
• Kasiewicz, S., Rogowski, W. i Kicińska M. (2006). Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy interesariuszy. Kraków: Oficyna Wydawnicza.
• Kijek, T. (2012). Kapitał ludzki jako źródło przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Studia Ekonomiczne. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 110, 29-37.
• Komnenic, B., Tomic, D., Tomic, G. (2010). Measuring efficiency of intellectual capital in agriculture sector of Vojvodina, Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 4(1-2), 25-31.
• Kozera, M. (2015). Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce, Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(2), 37-46.
• Król, H. i Ludwiczyński, A. (red.) (2006). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Lim, L. i Dallimore, P. (2004). Intellectual Capital: Management Attitudes in Service Industries. Journal of Intellectual Capital, 4(1), 181-194.
• Matras-Bolibok, A. i Bolibok, P. (2014). The Evolution of Human Capital in Transition Economy: The Case of Poland, W: Proceedings of the 6th European Conference on Intellectual Capital ECIC 2014, 126-134.
• Mincer, J. (1958). Investment in Human Capital and Personal Income Distribution. Journal of Political Economy, 66(4), 281-302.
• Pietrzak, M. (2007). Korzyści skali w przemyśle mleczarskim w Polsce (na przykładzie sektora spółdzielczego). Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 1, 105-115.
• Pulic, A. (2008). The principles intellectual capital efficiency - a brief description. Zagreb: Intellectual Capital Center.
• Roos, G., Pike, S. i Fernström, L. (2005). Managing Intellectual Capital in Practice. Oxford: Butterworth-Heinemann.
• Schultz, T.W. (1961). Investment in Human Capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
• Seremak-Bulge, J. (red.) (2005). Rozwój rynku mleczarskiego i zmiany jego funkcjonowania w latach 1990-2005, Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Seremak-Bulge, J. (2013). Restrukturyzacja produkcji mleka, Przegląd Mleczarski, 9, 40-45.
• Szajner, P. (2011). Międzynarodowa konkurencyjność polskiego sektora mleczarskiego w kontekście wyników handlu zagranicznego, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 11(26), 159-168.
• Wright, P., McMahan, G. i McWilttams, A. (1994). Human resources and sustained competitive advantage: a resource-based perspective. International Journal of Human Resource Management, 5(2), 305-313.
• Zuba, M. (2012). Wykorzystanie trzyczynnikowej funkcji produkcji w badaniu korzyści skali w spółdzielczym przemyśle mleczarskim. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, XIV(1), 610-613.
• Zuba-Ciszewska, M. (2015). Struktura mleczarń ze względu na skalę produkcji wybranych produktów mleczarskich w Polsce i Niemczech (w latach 2003-2012), Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 15 (XXX-1), 161-171.
• http://www.forummleczarskie.pl/FIRMY/TOP/2013/ (18.12.2015).
• http://www.mleczarstwopolskie.pl/cgblog/1549/15/Uroczyste-otwarcie-XXIII-Targow-Mleczarskich-MLEKO-EXPO-2014 (18.12.2015)