Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
Voluntary Childlessness and the Change of Gender Identity of Contemporary Women and Men
Języki publikacji
Abstrakty
Artykuł podejmuje problematykę przyczyn zjawiska dobrowolnej bezdzietności w Polsce z perspektywy genderowej. Stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o wpływ mikrospołecznych uwarunkowań - sposobów rozumienia i realizowania kobiecości i męskości - na niepodejmowanie roli rodzicielskiej. Część pierwsza tekstu obejmuje analizę społeczno-kulturowego kontekstu w badaniach nad intencjonalną bezdzietnością. Część druga zawiera prezentację wyników badań jakościowych, realizowanych techniką wywiadu grupowego i indywidualnego z osobami bezdzietnymi. Wyniki analiz wskazują, iż współcześnie mamy do czynienia z przemianami kulturowych skryptów tożsamości płci. Jednak to kobiety, częściej niż mężczyźni, dokonują reinterpretacji definicji kobiecości/męskości, kwestionując rolę rodzicielską. (abstrakt oryginalny)
The article dicusses the issue of the causes of voluntary childlessness in Poland from the gender perspective. It is an attempt to explore the micro-social determinants (how men and women understand and fulfill the concepts of masculinity and feminity) of remaining childless. The first part of the article includes an analysis of the socio-cultural context in studies on intentional childlessness. The latter part of the paper presents key findings from focus group interviews and in-depth interviews conducted with childless people (married men and women). The results obtained show a change in the gender identity scripts. However, that women (just more frequently than men) reinterpret the definition of femininity/masculinity questioning the parental role. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
97--116
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Uniwersytet Łódzki
Bibliografia
- Arcimowicz K. (2003), Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda. Fałsz. Stereotyp, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
- Bartkowski J. (2009), Wartości materialistyczne i postmaterialistyczne w Polsce w ujęciu porównawczym, [w:] M. Zahorska, E. Nassalska (red.), Wartości, polityka, społeczeństwo. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Renacie Siemieńskiej-Żochowskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
- Bartosz B., Bartak K. (2011), Zamierzona bezdzietność wyborem autobiograficznym współczesnych kobiet, [w:] B. Bartosz (red.), Wymiary kobiecości i męskości: Od psychobiologii do kultury, Wydawnictwo Eneteia, Warszawa.
- Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
- Bauman Z. (2007), Płynne życie, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
- Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
- Beck U., Beck-Gernsheim E. (2002), Individualization. Institutionalized Individualism and Its Social and Political Consequences, SAGE Publications Ltd., London.
- Becker G. S. (1990), Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa.
- Bem S. L. (2000), Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
- Biernacka M. (2009), Człowiek korporacji. Od normatywizmu do afirmacji własnego Ja, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
- Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, Oficyna Naukowa, Warszawa.
- Budrowska B. (2000), Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety, Wydawnictwo Funna, Wrocław.
- Budrowska B. (2001), Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką, "Kultura i Społeczeństwo", nr 2.
- Budrowska B. (2003), Znikoma reprezentacja kobiet w elitach - próby wyjaśnień, [w:] A. Titkow (red.), Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Monografia zjawiska, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
- Callan V. (1983), Factors affecting early and late deciders of voluntary childlessness, "The Journal of Social Psychology", No. 119, s. 261-268.
- Dzwonkowska-Godula K., Garncarek E. (2013), Family and work, family or work - the dilemmas of young educated Poles, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica", nr 43.
- Eagly A. H. (1987), Sex differences in social behavior: A social-role interpretation, Erlbaum, Hillsdale NJ.
- Francis F. (2000), Wielki Wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, Wydawnictwo Bertelsman Media, Warszawa.
- Fukuyama F. (2000), Wielki Wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, przeł. H. Komorowska, K. Dorosz, Wyd. Bertelsman Media Sp. z o.o., Warszawa.
- Garncarek E. (2013), Niepodejmowanie roli rodzicielskiej jako przejaw procesów indywidualizacji i upodmiotowienia jednostek [w:] K. Slany (red.), Zagadnienia małżeństwa i rodzin w perspektywie feministyczno-genderowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
- Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, PWN, Warszawa.
- Gillespie R. (1999), Voluntary childlessness in the United Kingdom, "Reproductive Health Matters", No. 7 (13), s. 43-53.
- Giza-Poleszczuk A. (2002), Związki partnerskie, małżeństwo i dzieci - kulturowe zróżnicowanie postaw, [w:] A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
- Houseknecht S. K. (1979), Timing of the decision to remain voluntarily childless: Evidence for continuous socialization, "Psychology of Women Quarterly", No. 4 (1), s. 81-96.
- Houseknecht S. K. (1982), Voluntary childlessness. Toward a theoretical integration, "Journal of Family Issues", No. 3 (4), December, s. 459-472.
- Inglehart R., Norris P. (2009), Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
- Jasińska-Kania A. (2012), Zmiany wartości Polaków a procesy transformacji, europeizacji i globalizacji, [w:] A. Jasińska-Kania (red.), Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
- Kluzowa K., Slany K. (2004), Przemiany realizacji funkcji prokreacyjnej w rodzinie [w:] B. Mierzwiński, E. Dybowska (red.), Oblicze współczesnej rodziny polskiej, Wydawnictwo WAM, Kraków.
- Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
- Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacja, LAT, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
- Malinowska E. (2001), Kobiety i feministki, "Kultura i Społeczeństwo", nr 2, s. 21-38.
- Malinowska E. (2003), Mężczyźni i kobiety w społeczeństwie jutra, "Kultura i Społeczeństwo", nr 4, s. 32-39.
- Mandal E. (2000), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
- Mandal E. (2003), Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
- Mynarska M. (2011), Kiedy mieć dziecko? Jakościowe badanie procesu odraczania decyzji o rodzicielstwie, "Psychologia Społeczna", nr 3, s. 226-240.
- Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
- Rich A. (2000), Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
- Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
- Sikorska M. (2012), Życie rodzinne, [w:] A. Giza-Poleszczuk, M. Sikorska (red.), Współczesne społeczeństwo polskie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Sobotka T. (2004), Postponement of childbearing and low fertility in Europe, Dutch University Press, Amsterdam.
- Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Wacławik S. (2012), Motywacje do podejmowania decyzji o bezdzietności przez młodych dorosłych, "Horyzonty Psychologii", t. 2, s. 173-190.
- Raport Eurostat (2011), http://www.rodzicpoludzku.pl/Przeglad-prasy/Eurostat-Polki-rodza-najmniej-dzieci-w-calej-Unii-Europejskiej.html, 30.10.2011.
- Rozwój demograficzny Polski 2000-2010 (2011), http://www.egospodarka.pl/61651,Rozwoj-demograficzny-Polski-2000-2010,1,39,1.html, 29.20.2011.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171429324