Czy menedżerskie opcje na akcje mogą być efektywnym instrumentem minimalizującym koszty agencji w spółkach akcyjnych?

• Autorzy: Krzysztof Tapek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Konflikt agencyjny występuje w wielu strukturach, w których doszło do rozdziału kapitału od zarządzania. Jedną z takich struktur są spółki kapitałowe, w tym w szczególności spółki akcyjne. Dla niwelacji konfliktu agencyjnego konieczne jest ponoszenie tzw. kosztów agencji. Prezentowanych jest wiele instrumentów, które mają pomóc w minimalizacji tychże kosztów. Mają one swoje źródło zarówno w ustawach, jak i w pozaustawowych mechanizmach ekonomicznych. Jednym z najszerzej stosowanych są opcje menedżerskie na akcje -instrument, który ma ujednolicać cele menedżerów i właścicieli. W ostatnim czasie, zwłaszcza po kryzysie finansowym roku 2008 opcje menedżerskie spotkały się z krytyką, a ich stosowanie zostało uznane za jedną z przyczyn kryzysu. W artykule podjęta zostanie próba odpowiedzi na pytanie czy menedżerskie opcje na akcje rzeczywiście stanowią efektywne narzędzie minimalizacji kosztów agencji w spółkach akcyjnych. Wnioski zostaną zestawione z badaniami empirycznymi przeprowadzonymi na próbie spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. (abstrakt oryginalny)

EN

Agency conflict occurs in many entities, in which management is divided from capital. One of such entities are companies, in particular joint-stock companies. To minimize the agency conflict it is necessary to bear the agency costs. There are proposed various instruments aiming to minimize the agency costs. They originate from legal acts as well as from economical instruments. One of frequently used instruments are managerial stock options - the instrument aiming to unify the aims of managers and principals. Recently, especially after the financial crisis from 2008, managerial stock options are strongly criticised. Their usage was considered to be one of the crisis' causes. In current article the author will try to answer the question if managerial stock options are efficient instrument minimizing the agency costs in joint-stock companies. The conclusions will be compared with data acquired as a consequence of empirical research conducted on the joint-stock companies listed on Warsaw Stock Exchange. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółki akcyjne; Koszty; Opcje

EN

Joint stock companies; Costs; Options

• Czasopismo: Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2
• Strony: 92--104

Twórcy

autor

Krzysztof Tapek

• Uniwersytet Jagielloński, doktorant

Bibliografia

• M. C. Jensen, W. H. Meckling, Theory of the firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure, http://ssrn.com/abstract=94043, s. 5.
• E. Rychłowska - Musiał, Miary kosztów agencji w spółkach akcyjnych, Poznań 2011, s. 14.
• K. Oplustil, Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, Warszawa 2010, s. 17.
• J. S. Ang, R. A. Cole, J. W. Lin, Agency costs and ownership structure, http://ssrn.com/abstract=981268.
• L. Bohdanowicz Funkcja kontrolna rady nadzorczej a redukcja kosztów agencji [w:] Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 2012, numer 4, s. 53-69.
• C. W. Furlow, Good Faith, Fiduciary Duties, And The Business Judgment Rule In Delaware, http://epubs.utah.edu/index.php/ulr/article/viewfile/249/221, s. 1065-1066.
• R. B. Thompson, R. S. Thomas, Shareholder Litigation: Reexamining The Balance Between Litigation Agency Costs and Management Agency Costs, http://ssrn.com/abstract_id=336162, s. 24-31.
• M. C. Jensen, Agency Costs of Free Cash Flow, Corporate Finance, and Takeovers, http://papers.ssrn.com/abstract=99580.
• A. Shleifer, R. W. Vishny, A Survey of Corporate Governance, http://ssrn.com/abstract=10182, s. 7.
• E. Fama, Agency Problems and the Theory of the Firm, http://business.illinois.edu/josephm/BA549_Fall 2010/Session 5/Fama (1980).pdf, s. 297.
• Cz. Mojżesz, Kontrakty niekompletne jako teoretyczna podstawa nadzoru korporacyjnego [w:] Strategiczne obszary nadzoru zewnętrznego i wewnętrznego, [red:] S. Rudolf, Łódź 2002, s. 63.
• D. Podedworna-Tarnowska, Opcyjne programy motywacyjne w systemach wynagradzania menedżerów wyższego szczebla, Zeszyty Naukowe, Szkoła Główna Handlowa. Kolegium Gospodarki Światowej, 2012, nr 33, s. 277.
• M. C. Jensen, K. J. Murphy, Remuneration: Where we've been, how we got to here, what are the problems, and how to fix them, http://ssrn.com/abstract=561305, s. 25.
• Trio Management, Raport: Rynek opcji menedżerskich w Polsce. IV edycja, s. 3.
• A. Carrion, M. Kolay, Do Managerial Stock Options Distort Dividend Policy?, http://home.utah.edu/~u0519018/Working Paper - DoOptionsDistortDividends - 20110916.pdf.
• L. Liu, H. Liu, J. Yin, Stock Option Schedules and Managerial Opportunism, http://ssrn.com/abstract=2409955.
• M. Chesney, R. Gibson-Asner, Stock Options and Managers' Incentives to Cheat, http://ssrn.com/abstract=651207.