"Nie wszystko złoto, co się świeci z góry...". Decyzja NBP dotycząca zmiany materiału pieniężnego do produkcji bilonu o niskich nominałach

• Autorzy: Izabela Ostoj
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jedną z funkcji banku centralnego jest emisja znaków pieniężnych. Jej realizacja dotyczy nie tylko odpowiedzialności za wizerunek i bezpieczeństwo banknotów i monet, ale także za zapewnienie w obiegu odpowiedniej ilości poszczególnych nominałów. Jest to warunek sprawnej realizacji transakcji gotówkowych i uniknięcia problemów z wydawaniem reszty. Problem tylko z pozoru może wydawać się błahy. Pieniądze, zwłaszcza banknoty, ulegają stopniowemu niszczeniu, z kolei ilość bilonu, zwłaszcza o najniższych nominałach, wymaga ciągłego uzupełniania, w obiegu często jest go bowiem zbyt mało. Koszt emisji znaków pieniężnych stanowi około jednej trzeciej kosztów funkcjonowania NBP. Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim 5% rocznego zysku NBP kieruje do funduszu rezerwowego na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych NBP. Pozostała część - 95% zysku NBP zasila budżet państwa. Zysk nie jest bezpośrednim celem NBP, jednak powinien on dbać o wynik finansowy, co znajduje odzwierciedlenie w planach działalności NBP. Przykładowo, wynik finansowy NBP za 2013 r, był równy 0, choć w planie finansowym zakładano stratę, w 2012 r. NBP odnotował zysk. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Banki centralne; Emisja pieniądza; Zasada racjonalnego gospodarowania

EN

Central banks; Money issuing; Economic rationality principle

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2015
• Tom: Ekonomia menedżerska : problemy decyzyjne w studiach przypadków
• Strony: 155--159

Twórcy

autor

Izabela Ostoj

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Ceny bez zmian, oszczędność czasu i pieniędzy - projekt ustawy o zaokrągleniu płatności (2013). Komunikat NBP z dnia 15 stycznia, http://www.nbp.gov.pl (dostęp: 7.06.2014).
• Kowalczyk A. (2013): Co do grosza. "Przekrój" z dnia 21 stycznia.
• Krawiec Sz., Sadowski O. (2014): Operacja mennica. "Wprost", nr 26.
• Maciejewicz P. (2013): Miedziaki będą bite w Wielkiej Brytanii? Z kim NBP podpisze umowę? Wyborcza.biz, 25 października, www.wyborcza.pl (dostęp: 6.06.2014).
• NBP ogranicza o połowę koszty emisji monet: jeden, dwa i pięć groszy (2013). Komunikat NBP z dnia 31 października, http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/aktualnosci/ wiadomosci_2013/2013_10_31_komunikat.html (dostęp: 13.12.2014).
• Plan działalności Narodowego Banku Polskiego na lata 2014-2016 (2013). NBP, Warszawa. http://www.nbp.gov.pl/publikacje/plan_dzialalnosci/plan 2014 2016.pdf (dostęp: 19.06.2014).
• Projekt ustawy o zaokrąglaniu kwot płatności gotówkowych i kwot pieniężnych wyrażonych w złotych wraz z uzasadnieniem, http://www.nbp.gov.pl (dostęp: 7.06.2014).
• Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2013 r. http://ww.nbp.gov.pl/ publikacje/sprawozdanie_z_dzialalnosci_nbp/sprawozdanie_2013 .pdf (dostęp: 7.06.2014).
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (z późn. zm.) (Dz.U. z 2013 r. poz. 908).