Audyt wewnętrzny w świetle wybranych teorii

• Autorzy: Lena Grzesiak , Przemysław Kabalski

Warianty tytułu

A Review of Internal Audit Theories

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł został napisany na podstawie krytycznych studiów literatury (przede wszystkim zagranicznej) dotyczącej teoretycznych podstaw audytu wewnętrznego. Autorzy wybrali i omówili sześć teorii, które ich zdaniem najlepiej wyjaśniają istnienie lub istotę audytu wewnętrznego. Są to: teoria agencji, teoria kosztów transakcyjnych, teoria praw własności, teoria izomorfizmu instytucjonalnego oraz dwie teorie systemów. Wskazali, jakie pytania badawcze związane z audytem wewnętrznym można sformułować na podstawie każdej z tych teorii. (abstrakt oryginalny)

EN

The article was written based on the critical review of the literature (mainly foreign) regarding the theoretical basis of internal audit. The authors have chosen and discussed six theories, which in their opinions best explain the core of internal audit. Those are: agency theory, cost transaction theory, property rights theory, institutional isomorphism theory, and two systems theories. The authors have pointed out which research problems may be formulated based on each of the mentioned theories. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Audyt wewnętrzny; Teoria agencji; Teoria kosztów transakcyjnych; Teoria praw własności; Teoria systemów; Izomorfizm

EN

Internal audit; Agency theory; Transaction cost theory; Theory of property rights; Theory of systems; Isomorphism

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2016
• Tom: 87
• Numer: nr 143
• Strony: 19--28

Twórcy

autor

Lena Grzesiak

• Uniwersytet Łódzki, doktorantka

autor

Przemysław Kabalski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Arwinge O. (2013), Internal Control. A Study of Concept and Themes, Chapter 2 The control system of the firm, Springer, Berlin, Heidelberg.
• Bertalanffy L. (1984), Ogólna teoria systemów. Podstawy, rozwój, zastosowania, PWN, Warszawa.
• Bielińska-Dusza E. (2011), Charakterystyka systemu audytu wewnętrznego, [w:] M. Lisiński (red.), Audyt wewnętrzny w doskonaleniu instytucji, PWE, Warszawa.
• DiMaggio P.J., Powell W.W. (1983), The iron cage revisited: institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields, "American Sociological Review", 48 (2), s. 147-160.
• Gorynia M. (1999), Przedsiębiorstwo w nowej ekonomii instytucjonalnej, "Ekonomista", 6.
• Gruszecki T. (1994), Przedsiębiorca w teorii ekonomii, Cedor, Warszawa.
• Hart O. (1989), An economistʼs perspective on the theory of the firm, "Columbia Law Review", 89 (7).
• Herdan A., Stuss M., Krasodomska J. (2009), Audyt wewnętrzny jako narzędzie wspomagające efektywny nadzór korporacyjny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Jensen M.C., Meckling W.H. (1976), Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure, "Journal of Financial Economics", 3.
• Jeżak J. (2012), Ład wewnątrzkorporacyjny w świetle różnych teorii a wyzwania współczesności, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", 51.
• Ittonen K. (2010), A Theoretical Examination of the Role of Auditing and the Relevance of Audit Reports, University of Vaasan Yliopisto, Vaasa.
• Kiziukiewicz T. (red.) (2007), Audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych, Difin, Warszawa.
• Knedler K., Stasik M. (2007), Audyt wewnętrzny w praktyce. Audyt operacyjny i finansowy, wyd. drugie zm. i uzup., Polska Akademia Rachunkowości, Łódź.
• Kowalska K. (2005), Kontraktowanie i koszty transakcyjne w nowej ekonomii instytucjonalnej, "Gospodarka Narodowa", 7-8.
• Krawczyk M., Mikołajczyk B. (2009), Audyt wewnętrzny i zewnętrzny - narzędziem wspierania kierownictwa w kreowaniu rozwoju i przewagi konkurencyjnej instytucji finansowych, [w:] B. Filipiak, B. Mikołajczyk (red.), Rynki finansowe w rozwoju podmiotów gospodarczych, Difin, Warszawa.
• Krawczyk M., Mikołajczyk B. (2010), Audyt wewnętrzny w teorii i praktyce ubezpieczeniowej, PWE, Warszawa.
• Kuc B.R. (2008), Kontrola - kontroling - audyt. Podobieństwa i różnice, Wydawnictwo PTM, Warszawa.
• Kuc B.R. (2002), Audyt wewnętrzny: teoria i praktyka, Wydawnictwo PTM, Warszawa.
• Lisiński M. (red.) (2011), Audyt wewnętrzny w doskonaleniu instytucji, PWE, Warszawa.
• Matthews R.C.O. (1986), The economics of institutions and the sources of growth, "Economic Journal", 96 (384).
• Mihret D.G. (2014), How can we explain internal auditing? The inadequacy of agency theory and a labor process alternative, "Critical Perspectives on Accounting", 25 (8).
• Moeller R. (2011), Nowoczesny audyt wewnętrzny, Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Opolski K. (red.) (2010), Audyt strategiczny. Szansa na poprawę pozycji rynkowej firmy, wyd. drugie, CeDeWu, Warszawa.
• Piaszczyk A. (2009), Audyt śledczy, Europejskie Centrum Ekonomiczne Prestiż, Lublin.
• Saunders E.J. (2002), Audyt i kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwach, Edukator, Częstochowa.
• Skoczylas-Tworek A. (2014), Audyt we współczesnej gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Słownik wyrazów obcych PWN (1980), PWN, Warszawa.
• Sobańska I. (2012), Jedność systemu rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 66 (122), SKwP, Warszawa.
• Spraakman G. (1996), The Use of Internal Audit Findings in Governmental Organizations: an Experimental Studies, A Thesis in the Faculty of Commerce and Administration, Concordia University.
• Swinkels W.H. (2012), Exploration of a Theory of Internal Audit, University of Amsterdam.
• Szychta A. (2014), Kierunki alternatywnych badań naukowych w rachunkowości zarządczej, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 80 (136), SKwP, Warszawa.
• Williamson O.E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu. Firmy, rynki, relacje kontraktowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Winiarska K. (2005), Teoretyczne i praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, Difin, Warszawa.
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Teoria_naukowa (dostęp 15.01.2016).
• Lech Ł. (2011), Systemy autonomiczne - wprowadzenie, https://lechlukasz.wordpress.com/2011/07/13/systemy autonomiczne/ (dostęp 12.01.2016).

Identyfikatory

DOI

10.5604/16414381.1207430