Wybrane zagadnienia związane z funkcjonowaniem instrumentów ekonomicznych polityki ekologicznej

• Autorzy: Michał Ptak

Warianty tytułu

The Use of Economic Instruments for Environmental Policy - Selected Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Instrumenty (narzędzia) polityki ochrony środowiska pozwalają na włączenie problematyki wykorzystania zasobów środowiska w proces podejmowania decyzji przez indywidualne podmioty gospodarcze. Wśród tych instrumentów szczególną rolę odgrywają instrumenty ekonomiczne, pozwalające na realizację celów polityki ochrony środowiska przy możliwie najmniejszych kosztach społecznych. W artykule omówiono definicje, klasyfikacje i funkcje spełniane przez instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska. Szczególną uwagę zwrócono na potrzebę wykorzystania tych instrumentów w całym zestawie różnych narzędzi polityki ochrony środowiska, a także na warunki skutecznego i efektywnego funkcjonowania instrumentów ekonomicznych. Opracowanie zawiera ponadto ogólną analizę polskiego systemu instrumentów ekonomicznych wykorzystywanych w polityce ekologicznej. (abstrakt oryginalny)

EN

Environmental policy instruments (tools) allow to incorporate the problem of using the natural resources into the decision-making process of individual agents. Economic instruments play an important role among these instruments, as they allow to achieve environmental policy objectives at a lowest social cost. The article discusses the definitions, classifications and functions performed by economic instruments for environmental protection. Particular attention is paid to the issue of using these instruments in the mixes of environmental policy tools, as well as the factors which determine the effectiveness of economic instruments. The paper also contains an overall analysis of the Polish system of economic instruments used in environmental policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka ekologiczna; Ochrona środowiska; Instrumenty ochrony środowiska

EN

Ecological politics; Environmental protection; Instruments for environment protection

• Czasopismo: Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości
• Rocznik: 2009
• Tom: 13 (2) Refleksje społeczno-gospodarcze
• Strony: 22--38

Twórcy

autor

Michał Ptak

Bibliografia

• [1] Bogacka-Kisiel E., Finansowe aspekty działalności państwa na rzecz ochrony środowiska, Prace Naukowe nr 645 Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1993.
• [2] Dyrektywa 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania (Dz. Urz. L 309 z 27 listopada 2001 r.).
• [3] Environmentally Related Taxes and Tradable Permit Systems in Practice, OECD, Paris 2008.
• [4] Environmentally Related Taxes in OECD Countries: Issues and Strategies, OECD, Paris 2001.
• [5] Farber S., Market-based Policy, [w:] Cleveland C., Morris C. (red.), Dictionary of Energy, Elsevier 2006, Delhi 2006.
• [6] Fiedor B. (red.), Czaja S., Graczyk A., Jakubczyk Z., Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2002.
• [7] Fiedor B., Graczyk A. (red.), Instrumenty ekonomiczne polityki ekologicznej, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko", Białystok 2006.
• [8] Fiedor B., Rynek uprawnień do emisji SO2 w elektroenergetyce - cele, podmioty uczestniczące oraz prawno-instytucjonalne warunki wdrożenia, [w:] Czaja S. (red.), Nowe instrumenty w polityce ekologicznej, Biblioteka "Ekonomia i Środowisko" nr 28, Wojnowice-Wrocław 2001.
• [9] Górka K., Analiza porównawcza opłat i podatków ekologicznych w Polsce i w krajach gospodarki rynkowej, [w:] Górka K. (red.), Ekonomika ochrony środowiska naturalnego, Biblioteka "Ekonomia i Środowisko", nr 14, Kraków 1993.
• [10] Graczyk A., Ekologiczne koszty zewnętrzne. Identyfikacja, szacowanie, internalizacja, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2005.
• [11] Hansjürgens B., Introduction, [w:] Hansjürgens B. (red.), Emissions Trading for Climate Policy: US and European Perspectives, Cambridge University Press, Cambridge 2005.
• [12] Jiang T., Economic Instruments of Pollution Control in an Imperfect World: Theory and Implications for Carbon Dioxide Emissions Control in China, Edward Elgar Publishing Limited, Cornwall 2003.
• [13] Łyszczak M., Finansowe instrumenty ochrony środowiska, Prace Naukowe nr 701 Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1995.
• [14] Market-Based Instruments for Environmental Policy in Europe, European Environmental Agency, Copenhagen 2005.
• [15] Mazurkiewicz M., Opłaty i kary pieniężne w systemie ochrony środowiska w Polsce - struktura prawna i funkcje, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1986.
• [16] Opschoor J.B., Vos H.B., Instrumenty ekonomiczne dla ochrony środowiska, OECD, MOŚZNiL, Warszawa 1990.
• [17] Panasiewicz A., Rola ubezpieczeń środowiskowych w realizacji zrównoważonego rozwoju, [w:] Poskrobko B., Dobrzański G. (red.), Problemy interpretacji i realizacji zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2007.
• [18] Piontek F., Piontek B., Piontek W., Efektywność wydatkowania środków funduszy ekologicznych posiadających osobowość prawną, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Katowice-Białystok 2000.
• [19] Pluskota P., Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska, [w:] Małachowski K. (red.), Gospodarka a środowisko i ekologia, CeDeWu, Warszawa 2007.
• [20] Podolak M., Polityka ekologiczna Polski w okresie transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowiskiej, Lublin 2004.
• [21] Poskrobko B. (red.), Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007.
• [22] Projekt ustawy o systemie bilansowania i rozliczania wielkości emisji dwutlenku siarki (SO2) i tlenków azotu (NOX) dla dużych źródeł spalania (z 17 lipca 2009 r.).
• [23] Speck S., Andersen M., Nielsen H., Ryelund A., Smith C., The Use of Economic Instruments in Nordic and Baltic Environmental Policy 2001-2005, Nordic Council of Ministers, Copenhagen 2006.
• [24] Stavins R., Market-Based Environmental Policies, [w:] Portney P., Stavins R. (red.), Public Policies for Environmental Protection, Resources for the Futures, Waszyngton 2000.
• [25] Śleszyński J., Ekonomiczne problemy ochrony środowiska, Aries, Warszawa 2000.
• [26] Ten Brink P., Lutchman I., Bassi S., Speck S., Sheavly S., Register K., Woolaway C., Guidelines on the Use of Market-based Instruments to Address the Problem of Marine Litter, Institute for European Environmental Policy, Nairobi 2009.
• [27] The Political Economy of Environmentally Related Taxes, OECD, Paris 2006.
• [28] The Use of Tradable Permits in Combination with other Environmental Policy Instruments, OECD, Paris 2003.
• [29] Thomas J., Callan S., Environmental Economic. Applications, Policy, and Theory, South-West Thomson Learning, Canada 2006.
• [30] Wallart N., The Political Economy of Environmental Taxes, Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham 1999.
• [31] Wasilewski A., Konstytucyjna zasada równości a problem różnicowania opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 1298, Rozprawy z prawa cywilnego i ochrony środowiska, Katowice 1992.