Bariery życiowe niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem barier architektonicznych

• Autorzy: Maria Zrałek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Osoby niepełnosprawne żyją w każdym społeczeństwie i stanowią coraz liczniejszą populację. Ze względu na brak jednoznacznego kryterium niepełnej sprawności, zróżnicowania kulturowe i środowiskowe tego pojęcia, a także brak dostępu do informacji o ludziach niepełnosprawnych nie ma możliwości precyzyjnego określenia ich liczby, dlatego zwykle podaje się dane szacunkowe. Według szacunków ONZ liczbę ich określa się na przynajmniej 10% ludności świata. Przewiduje się, że do 2000 r. liczba osób niepełnosprawnych wzrośnie do 650 mln. Skalę zjawiska niepełnej sprawności różnicuje także zasięg terytorialny. Szacuje się, że w krajach tzw. Trzeciego Świata żyje około 80% wszystkich niepełnosprawnych. Także w Polsce rozmiary niepełnej sprawności zwiększają się. Obecnie jest ich około 4,5 mln osób, a według prognozy GUS w 2010 r. liczba ta wzrośnie do 6 mln. Będzie to dotyczyć w dużym stopniu ludzi w wieku produkcyjnym. Ta ogromna liczba osób niepełnosprawnych, jak i znaczący wzrost ich liczby w społeczeństwie stanowią niewątpliwie poważny problem społeczny. Niepełnosprawność jest bowiem traktowana jako jedna z przyczyn marginalizacji społecznej zarówno wskutek istniejących mechanizmów separacji, jak i wielu barier oddzielających ludzi niepełnosprawnych od reszty społeczeństwa. Od wielu lat toczy się dyskusja dotycząca pozycji i sytuacji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, choć problem ich statusu społecznego istniał od zawsze. Z incydentalnymi działaniami na rzecz poprawy położenia osób w różny sposób dotkniętych kalectwem mamy do czynienia od dawna, lecz była to działalność charytatywna ograniczająca się przede wszystkim do zaspokajania potrzeb egzystencjalnych nie dostrzegając potrzeb wyr go rzędu, natomiast sama forma pomocy powodowała izolację tych osób. Przełom w podejściu do problemów osób niepełnosprawnych nastąpił po drugie: wojnie światowej, kiedy wskutek działań wojennych gwałtownie zwiększyła sit liczba okaleczonych młodych żołnierzy i ludności cywilnej - ofiar wojny potrzebujących różnorodnej pomocy. Wymagało to stworzenia pewnego systemu opieki, której nie były w stanie zorganizować ani finansować instytucje charytatywne. Problem inwalidztwa stał się więc problemem państwowym. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Pomoc społeczna; Opieka socjalna; Osoby niepełnosprawne

EN

Societal policy; Social assistance; Social services; Disabled people

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1999
• Tom: Niepełnosprawni w środowisku społecznym
• Strony: 65--91

Twórcy

autor

Maria Zrałek

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Hulek A.: Świat ludziom niepełnosprawnym. "Polityka Społeczna" 1994, nr 2.
• Mikulski J.: Aktywna polityka rehabilitacyjna - Zarys modelu. W: Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych. Drogi do integracji. Praca zbiorowa pod red. J. Mikulskiego i J. Auleytnera. WSP TWP Warszawa 1996.
• Mikulski J.: Równość szans ludzi z niepełnosprawnościami w świetle polityki i praktyki. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1998, nr 1.
• Majewski T.: Rehabilitacja środowiskowa. W: Integracja osób z niepełnosprawnością w społeczności lokalnej. Praca zbiorowa pod red. A. Jurosa i W. Otrębskiego. Lublin 1997.
• Kuryłowicz E.: Projektowanie uniwersalne. Udostępnienie otoczenia osobom niepełnosprawnym. Warszawa 1996.
• Skibniewska H.: Środowisko fizyczne dostępne dla wszystkich - stan i potrzeby. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1997, nr 3.
• Syrkus H.: Społeczne cele urbanizacji. Warszawa 1984.
• Kawczyńska-Butrym Z.: Niepełnosprawność - specyfika pomocy społecznej. Katowice 1998.
• Gałkowski T.: Wokół definicji pojęcia "osoba niepełnosprawna" - doświadczenia europejskie. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1997, nr 3.
• Bojanowicz J.: Na rok przed zakończeniem dekady. "Problemy Rehabilitacji Zawodowej" 1991, nr 1-4.
• Jaranowska K.: Tworzenie środowiska dostępnego dla osób niepełnosprawnych : w świetle nowych przepisów budowlanych. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1996, nr 2.
• Gorczycka E.: Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych. Częstochowa 1992.
• Śliwińska-Ładzińska W.: Urządzenia społeczno-usługowe elementem kształtowania "strefy przychylnej społecznie" polskich zespołów mieszkaniowych. Warszawa 1992.
• Włodarczyk J., Strabel W.: Specjalne formy budownictwa mieszkaniowego. Katowice 1991.
• Ostrowska A., Sikorska J., Sufin Z.: Sytuacja ludzi niepełnosprawnych w Polsce. Warszawa 1994.
• Skibniewska H.: Modele mieszkalnictwa dla osób starszych i niepełnosprawnych. W: Środowisko zamieszkania a niepełnosprawni. Warszawa 1994.
• Stępniak-Świątek B.: Międzynarodowe Targi "REHA '97" w Dusseldorfie. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1998, nr 1.
• Wilk M.: Muzea francuskie dla niewidomych. "Auxilium Sociale" 1997, nr 2.
• Kotela Cz.: Miasta bez barier. Opracowania urbanistyczne dotyczące przystosowania miast do potrzeb osób niepełnosprawnych. "Auxilium Sociale" 1997, nr 3/4.
• Kuryłowicz E.: Inicjatywa udostępnienia klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze osobom niepełnosprawnym w kontekście ogólnej problematyki udostępniania obiektów historycznych. "Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej" 1995, nr 2.
• Mikulski J.: Sytuacja i problemy osób niepełnosprawnych w Polsce. W: Polska '96 Habitat a rozwój społeczny. Warszawa 1996.
• Ostrowska A., Sikorska J.: Syndrom niepełnosprawności w Polsce. Bariery integracji. Warszawa 1996.