The influence of railways on spatial layouts of settlements in North-Eastern Poland

• Autorzy: Weronika Dragan
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the study was to analyse the transformation of spatial structures of towns in North-Eastern Poland, characterized by different origins and happening due to the construction of railway line. The region in question was in the past subject to different settlement processes taking place against the background of historical events such as, among others, the conquest of land by the Teutonic Knights and the political partition of Poland (the border between Prussia and Russia), thereby forming diverse urban systems, later influenced by the railway, which modified their spatial structures, as well as changed their existing importance in the region. As a result of aforementioned changes different forms of urban layouts were formed - line layouts within the historic towns and more complicated layouts within the new railway settlements. The entire analytical procedure was based mainly on archival cartographic materials and divided into three parts: conditions of settlements development, analyze the evolution of its spatial layouts and the typology of researched urban layouts. The chronological summary of the parts allowed for the comparison of the spatial structure of a given town and for its interpretation. In addition, field research necessary for the interpretation of the contemporary structures of chosen towns was carried out. The final result was a synthesis of research in the form of a typology of links between the original structure and the railway station, distinguishing between the different forms of settlements.(original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Rail infrastructure; Railway station; History of city; History of railways

PL

Infrastruktura kolei; Dworzec kolejowy; Historia miasta; Historia kolei

• Czasopismo: Environmental & Socio-economic Studies
• Rocznik: 2015
• Tom: 3
• Numer: nr 4
• Strony: 66--76

Twórcy

autor

Weronika Dragan

• University of Silesia in Katowice, Sosnowiec, Poland

Bibliografia

• Agronomische Bohnrungen, Blatt Langheim, 1:25 000, 1897.
• Bahnhof Prostken, 1:3000, 1883.
• Bruinsma F., Pels E., Priemus H., Rietveld P., Wee van B. 2008. The impact of railway development on urban dynamics. [in:] Bruinsma F., Pels E., Priemus H., Rietveld P., Wee van B. (eds) Railway Development: Impacts on Urban Dynamics. Physica-Verlag, Heidelberg: 1-11.
• Czarnecki W. 1965. Planowanie miast i osiedli: Miejsca pracy i zamieszkania. Vol. II. PWN, Warszawa.
• Czarnecki W. 1970. Planowanie miast i osiedli: Sieć komunikacji dalekiego zasięgu. Vol. IV. PWN, Warszawa.
• Dobroński A. 1979. Infrastruktura społeczna i ekonomiczna guberni łomżyńskiej i obwodu białostockiego (1866-1914). Roz. Uniw. Warsz. Sekcja Wyd. Fili UW w Białymstoku, Białystok.
• Dobroński A. 2010. Opór przed rusyfikacją. Zmiany gospodarcze i społeczne (1866-1914). [in:] Dobroński A. (ed.) Historia województwa podlaskiego. Inst. Wyd. Kreator, Białystok: 154-168.
• Dobroński A. 2014. Miasta województwa podlaskiego. Fund. Sąsiedzi, Białystok.
• Dragan W. 2013. Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Rynku w Mysłowicach od feudalizmu po współczesność. [in:] Sitek S. (ed.) "Stare i nowe" problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej. Vol. 5. Oddz. Katowicki PTG, Uniw. Śląski, WNoZ, Sosnowiec: 207-220.
• Jacyniewicz H. 2000. Rys historyczny Szepietowa i okolic. [in:] 140 lat Szepietowa. 10 lat działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Szepietowskiej. Gmina Szepietowo, Szepietowo: 5-10.
• Kantor-Pietraga I., Krzysztofik R., Runge J. 2011. Problem rynku jako przestrzeni publicznej w wybranych miastach konurbacji katowickiej. [in:] Jażdżewska I. (ed.) XXIV Konwersatorium Wiedzy o Mieście: Przestrzeń publiczna miasta. Wyd. Uniw. Łódz., Łódź: 97-112.
• Kawecki J., Roman B. 1970. Ełk z dziejów miasta i powiatu. Wyd. Pojezierze-Prez. Pow. Rady Narod. w Ełku, Olsztyn.
• Kondracki J. 1972. Polska Północno-Zachodnia. PWN, Warszawa.
• Korycka W. 1966. Działdowo z dziejów miasta i powiatu. Wyd. Pojezierze-Prez. Pow. Rady Narod. w Działdowie, Olsztyn.
• Krzysztofik R. 2000. Umiastowienie północno-wschodniej Polski w świetle wybranych pojęć i teorii z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej. Czas. Geogr., 71(2): 189-208.
• Krzysztofik R. 2007. Proces umiastowienia obszaru współczesnego Sosnowca i jego efekty. Rocz. Sosn., 15: 83-106.
• Krzysztofik R., Dragan W., Gierczak D. 2014. Genesis and development of the spatial structures in former border railway centers Mysłowice - Szczakowa - Granica (Maczki), Poland. Environ. Soc.-Econ. Stud., 2(1): 35-44.
• Leksykon miast polskich. 1998. Wyd. MUZA S.A., Warszawa.
• Lynch K. 2001. Obraz miasta. Wyd. Archivolta Michał Stępień, Kraków.
• Maroszek J. 2010. Miasta - rzemiosło i handel. [in:] Dobroński A. (ed.) Historia województwa podlaskiego. Inst. Wyd. Kreator, Białystok: 48-58.
• Miasta Polskie w Tysiącleciu. Vol. 2. 1967. Wyd. Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Miszewska B., Szmytkie R. 2006. Linia kolejowa Wrocław-Berlin jako stymulanta/destymulanta rozwoju przestrzennego miast. [in:] Krużyński M., Makuch J. (eds.) 160 lat połączenia kolejowego. Polit. Wrocł., Wrocław-Berlin: 89-98.
• Murphy R.E. 1966. The American City: An urban geography. McGraw-Hill, New York.
• Prostki historia w fotografii. 2015. Publikacja online: http://prostki.meximas.com/?page_id=105
• Rodrigue J-P., Comtois C., Slack B. 2006. The Geography of Transport System. Routledge, London-New York.
• Sikorski J. 2012. Historia miasta Korsze. http://ww.jerzysikorski.pl/historia-miasta-korsze.
• Sobieszczak P. 2013. Łapy miasto przy kolei. Miasto i Gmina Łapy. Wyd. Belesprit, Białystok.
• Szumski J. 1997. Łapy w latach 1862-1914. Białostocczyzna, 1(45): 141-149.
• Taylor Z. 2007. Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce. Wyd. IGiPZ PAN, Warszawa.
• Topographische Karte (Messtischblatt) Ostdeutschland, 1:25 000 - Blatt 641 Lötzen, 1926; Blatt 1006 Bialla, 1927; Blatt 1091 Hohenstein, 1933; Blatt 1275 Neidenburg, 1934; Blatt 475 Bartenstein, 1936a; Blatt 554 Korschen, 1936b; Blatt 639 Rastenburg, 1936c; Blatt 817 Lyck, 1937; Blatt 1004 Johannisburg, 1938a; Blatt 1008 Prostken, 1938b; Blatt 1359 Soldau, 1938c; Blatt 646 Treuburg, 1940; Blatt 1440 Illowo, 1944.
• Wejchert K. 1984. Elementy kompozycji urbanistycznej. Wyd. Arkady, Warszawa.
• Wyrobisz A. 1981. Podlasie w Polsce przedrozbiorowej. [in:] Wyrobisz A. (ed.) Studia nad społeczeństwem i gospodarką Podlasia w XVI-XVIII w. Wyd. Uniw. Warsz., Łódź: 173-210.
• Новая Топографическая Карта Западной России, 1:84 000 - лист XX-13 Сураж, 1912; лист XX-12 Мазовецк, 1914; лист XIX-13 Белосток, 1915a; лист XX-14 Бельск, 1915b; лист XVII-12 Граево, 1916; лист XIX-13 Тыкоцин, 1930. http://tmzd.whshost.com/index.php?poz=2.