Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich na przykładzie gospodarstw agroturystycznych województwa małopolskiego

• Autorzy: Małgorzata Bajgier-Kowalska , Mariola Tracz , Radosław Uliszak

Warianty tytułu

Conditions for Development of Entrepreneurship in Rural Areas on the Example of Agritourism Farms in the Małopolska Voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ostatnich latach najprężniej rozwijającą się formą turystyki wiejskiej i równocześnie przejawem przedsiębiorczości rolników jest agroturystyka. Jej istota wiąże się ze świadczeniem usług przez funkcjonujące gospodarstwo rolne i jego otoczenie. To trend w rozwoju współczesnej turystyki, polegający na rosnącym zainteresowaniu turystyką przyjazną środowisku. Głównym celem tego rodzaju turystyki jest dbałość o zachowanie trwałego, zrównoważonego rozwoju zasobów i walorów turystycznych przez integrację działalności turystycznej z celami ochrony przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym. Celem artykułu jest ukazanie uwarunkowań rozwoju agroturystyki w województwie małopolskim oraz jej stanu i zachodzących zmian w tym zakresie. Podstawą charakterystyki badanego problemu była analiza literatury przedmiotu, danych o liczbie gospodarstw agroturystycznych na podstawie materiałów zawartych w rocznikach statystycznych GUS i innych źródłach publikowanych oraz zebranych przez autorów informacji z oficjalnych portali internetowych gmin i powiatów dotyczących turystyki, w tym agroturystyki. Autorzy oszacowali aktualną liczbę gospodarstw agroturystycznych w regionie i dokonali analizy profilu ich działalności. W celu uzupełnienia i weryfikacji zebranego materiału przeprowadzili badania ankietowe w 175 losowo wybranych gospodarstwach. Badania miały charakter indywidualnych wywiadów pogłębionych z właścicielami gospodarstw, dotyczących prowadzonej działalności i oferowanych usług. Istniejące w województwie małopolskim uwarunkowania demograficzne, przyrodnicze i historyczne powodują, że w strukturze agrarnej rolnictwa przeważają i przeważać będą drobnotowarowe i samozaopatrzeniowe gospodarstwa. W tych warunkach istotnym wyzwaniem dla działań przedsiębiorczych wśród rolników prowadzących agroturystykę jest przezwyciężenie, wynikającej z przeszłości historycznej, niechęci do wszelkich form zrzeszania się i wspólnych inicjatyw. Wspólne inicjatywy w zakresie kreowania nowych ofert turystycznych, powiązanych z istniejącymi zasobami i ich promocja mogą stanowić kluczową kwestię w zakresie przetrwania i rozwoju małych gospodarstw rolnych i powiązanych z nimi usług turystycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

Agritourism seems to be the fastest growing form of rural tourism and at the same time a manifestation of entrepreneurship of farmers in recent years. It's essence relates to the provision of services by operating farm and its surroundings. Its essence relates to the provision of services by operating a farm and its surroundings. It's a trend in the development of modern tourism, relies on growing interest in environmentally friendly tourism. The main purpose of this type of tourism is to care for the preservation of sustainable resource development and tourism values through the integration of tourism activities with the objectives of nature conservation and socio-economic life. The aim of the study is to show conditions for the development of agritourism in the Małopolska Voivodeship and its state and ongoing changes. The basis of the characteristics of a given problem was to analyze literature, data on the number of tourist farms based on the materials contained in the statistical yearbooks and other sources published and collected by the authors from official web portals of municipalities and counties on tourism, including agritourism. The authors estimated the number of farms in the region and analyzed their activities. In order to supplement and verify the collected material a survey was carried out in 175 randomly selected farms. In-depth interviews with landowners about your business and services have been conducted. Natural, historical and demographic conditions existing in the Małopolska province cause that the agrarian structure is and will be dominated by agriculture and small-scale farms. Under these conditions, a major challenge for entrepreneurial activities among farmers engaged in agritourism is to overcome resulting from the historical past the aversion to all forms of association and joint initiatives. Joint initiatives in this area by creating new tourism offers related to existing resources and to promote them may be a key issue in terms of survival and development of small farms and related tourist services. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Agroturystyka; Rozwój przedsiębiorczości; Rolnictwo; Turystyka; Obszary wiejskie; Rozwój obszarów wiejskich; Badania ankietowe

EN

Agrotourism; Entrepreneurship development; Agriculture; Tourism; Rural areas; Rural development; Questionnaire survey

• Czasopismo: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Rocznik: 2016
• Tom: 12 Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju układów lokalnych = Entrepreneurship as a Factor in the Development of Local Systems
• Strony: 256--273

Twórcy

autor

Małgorzata Bajgier-Kowalska

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie

autor

Mariola Tracz

• Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Krakowie

autor

Radosław Uliszak

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie

Bibliografia

• Bajgier-Kowalska, M. (2014). Agroturystyka jako czynnik rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich powiatu limanowskiego. W: Z. Zioło, T. Rachwał (red.), Problematyka 30. Jubileuszowej Międzynarodowej Konferencji Naukowej nt. "Problematyka badawcza przemian strukturalnych przemysłu i usług w układach przestrzennych". Kraków-Warszawa: ZPiGP UW, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, 12-13.
• Bański, J. (red.). (2010). Atlas rolnictwa Polski. Warszawa: IGiPZ PAN.
• Bański, J., Stola, W. (2002). Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce. Studia Obszarów Wiejskich, 3, 1-121.
• Bednarczyk, M. (red.). (2010). Przedsiębiorczość w turystyce. Zasady i praktyka. Warszawa: CeDeWu.
• Bednarek-Szczepańska, M., Bański, J. (2014). Lokalizacyjne uwarunkowania rozwoju gospodarstw agroturystycznych w Polsce. Przegląd Geograficzny, 96(2), 243-260.
• Bieńkowski, A. (2001). Turystyka jako forma wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Gospodarka w Praktyce i Teorii, 1(8), 106-116.
• Busby, G., Rendle, S. (2000). The transition from tourism on farms to farm tourism. Tourism Management, 21(6), 635-642.
• Butler, R.W. (1998). Rural recreation and tourism. W: B. Ilbery (ed.), The geography of rural change. Harlow: Addison Wesley Longman, 211-232.
• Charakterystyka gospodarstw rolnych w województwie małopolskim (2010). Kraków: GUS.
• Colton, J.W., Bissix, G. (2005). Developing agritourism in Nova Scotia: issues and challenges. Journal of Sustainable Agriculture, 27(1), 91-112.
• Dorocki, S., Szymańska, A.I., Zdon-Korzeniowska, M. (2012). Polskie gospodarstwa agroturystyczne jako przedsiębiorstwa rodzinne. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 13(8), 45-60.
• Dorocki, S., Szymańska, A.I., Zdon-Korzeniowska, M. (2013). Przedsiębiorstwa agroturystyczne w gospodarce opartej na wiedzy. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 24, 38-58.
• Drucker, P.F. (1992). Innowacje i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady. Warszawa: PWE.
• Drzewiecki, M. (2001). Podstawy agroturystyki. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego.
• Drzewiecki, M. (2009). Agroturystyka współczesna w Polsce. Gdańsk: WSTiH.
• Durydiwka, M. (2003). Tourism as a factor of the activation the rural areas in Poland. Acta Universitatis Caroline. Geographica, 1, 53-58.
• Durydiwka, M. (2012). Czynniki rozwoju i zróżnicowanie funkcji turystycznej na obszarach wiejskich w Polsce. Warszawa: WGiSR UW.
• Durydiwka, M. (2013). Tourism function in rural area in Poland. Special diversity and changing trends. Miscellanea Geographia, 17(3), 5-11.
• Eurostat (2014, 11 listopada). Pozyskano z: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home.
• Fabiańska, K. (1986). Planowanie rozwoju przedsiębiorstwa. Warszawa: PWE.
• Fleischer, A., Tchetchik, A. (2005). Does rural tourism benefit from agriculture? Tourism Management, 26, 493-501.
• Gannon, A. (1994). Rural tourism as a factor in rural community economic development for economies in transition. Journal of Sustainable Tourism, 2(1/2), 51-60.
• Gospodarka rolna w województwie małopolskim. Raport. (2012). Kraków: Urząd Marszałkowski.
• Jagusiewicz, A., Łopaciński, K. (2010). Ocena stanu turystyki wiejskiej i agroturystyki w Polsce w latach 2005-2009. Pozyskano z: http://bip.minrol.gov.pl/FileRepozytory/FileRepozytoryShowImage.aspx?item_id=37813
• Jędrysiak, T. (2010). Wiejska turystyka kulturowa. Warszawa: PWE.
• Kierunki rozwoju turystyki dla województwa małopolskiego na lata 2008-2013. (2008). Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
• Kortan, J. (red.). (1997). Podstawy ekonomiki i zarządzania przedsiębiorstwem. Warszawa: C.H. Beck.
• Krajewski, K., Śliwa, J. (2004). Lokalna przedsiębiorczość w Polsce. Uwarunkowania rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe WZ UW.
• Krauze, K. (2011). Agroturystyka w gminie Czorsztyn. Państwo i Społeczeństwo, 1, 133-148.
• Krzyżanowska, K. (red.). (2010). Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich. Stan i perspektywy rozwoju. Warszawa: SGGW.
• Kuciński, K. (red.). (2010). Przedsiębiorczość a rozwój regionalny w Polsce. Warszawa: Difin.
• Kurdyś-Kujawska, A. (2010). Turystyka wiejska jako szansa rozwoju gmin i powiatów na przykładzie powiatu gryfickiego. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stietinensis. Oeconomica, 284(61), 53-60.
• Majewska, J. (2006). Wyzwalanie ducha przedsiębiorczości w środowisku społecznym gminy dla rozwoju lokalnego. Przedsiębiorczość - Edukacja, 2, 91-100.
• Małopolska agroturystyka. Atlas gospodarstw agroturystycznych (2013, 16 sierpnia). Pozyskano z: http://www.malopolskie.pl/Pliki/2012/agroturystyka.indd.pdf
• McGehee, N., Kim, K. (2004). Motivation for agritourism entrepreneurship. Journal of Travel Research, 43, 161-170.
• Niedziółka, A. (2010a). Rola otoczenia instytucjonalnego w rozwoju usług agroturystycznych w gminach podhalańskich. Studia i Materiały "Miscellanea Oeconomicae", 14(1), 111-119.
• Niedziółka, A. (2010b). Uwarunkowania rozwoju infrastruktury agroturystycznej na przykładzie powiatu nowosądeckiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 1, 219-230.
• Phillip, S., Hunter, C., Blackstock, K. (2010). A typology for defining agritourism. Tourism Management, 31, 754-758.
• Powszechny Spis Rolny. Raport z wyników województwa małopolskiego. (2011). Kraków: GUS.
• Przygodzka, R. (1999). Zróżnicowanie funkcjonalne obszarów wiejskich województwa białostockiego. Roczniki Naukowe SERIA, t. 1, z. 1, 317-322.
• Roberts, L., Hall, D. (2001). Rural tourism and recreation principles to practice. Oxon-New York: CABI, 231.
• Rocznik Statystyczny Województwa Małopolskiego (2014). Warszawa: GUS.
• Semczuk, M., Uliszak, R., Wiedermann, K. (2013). Uwarunkowania rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej obszarów wiejskich województwa małopolskiego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 23, 43-56.
• Sikora, J. (2008). Gospodarstwa agroturystyczne w świetle sytuacji społeczno-ekonomicznej polskiej wsi. W: S. Bosiacki (red.), Gospodarka turystyczna w XXI wieku, Poznań: AWF, 25.
• Sikora, J. (2012). Agroturystyka. Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich. Warszawa: C.H. Beck.
• Sikora, J., Jęczmyk, A. (2006). Agroturystyka przykładem przedsiębiorczości w wielofunkcyjnym rozwoju terenów wiejskich. W: Rola turystyki w strategii i polityce rozwoju gospodarki regionalnej: zbiór materiałów pokonferencyjnych. Gdańsk: WSTiH, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
• Sznajder, M., Przezbórska, L. (2006). Agroturystyka. Warszawa: PWE.
• Strategia rozwoju województwa małopolskiego na lata 2011-2020. Małopolska 2020. (2011). Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
• Systematyka i charakterystyka gospodarstw rolnych w województwie małopolskim. (2011). Kraków: GUS.
• Tracz, M. (2013). Rola edukacji w budowaniu kapitału społecznego w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu, 23, 134-145.
• Turystyka polska w 2008 roku, układ regionalny (2009). Warszawa: Instytut Turystyki.
• Turystyka wiejska, w tym agroturystyka, jako element zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Raport końcowy. (2012). Warszawa: IGiPZ PAN.
• Uliszak, R. (2013). Wizja wsi małopolskiej - rok 2050 - spodziewane scenariusze zmian. Studia Obszarów Wiejskich, 31, 67-83.
• Wojciechowska, J. (2009). Procesy i uwarunkowania rozwoju agroturystyki w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Naukowe UŁ.
• Zdon-Korzeniowska, M. (2009). Jak kształtować regionalne produkty turystyczne? Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UJ.
• Zdon-Korzeniowska, M. (2011). Marketing terytorialny jako forma działań przedsiębiorczych samorządów terytorialnych w Polsce. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 188-196.
• Zioło, Z. (2006). Rola przedsiębiorczości w podnoszeniu konkurencyjności społeczeństwa i gospodarki. Przedsiębiorczość - Edukacja, 2, 10-17.
• Zioło, Z. (2007). Rola przedsiębiorczości w aktywizacji gospodarczej - zarys modelu. Przedsiębiorczość - Edukacja, 3, 10-17.
• Zioło, Z. (2011). Rola przedsiębiorczości w warunkach nasilających się procesów globalizacji. Przedsiębiorczość - Edukacja, 7, 10-23.