Ekonomia polityczna a nauka organizacji i zarządzania (kilka uwag dyskusyjnych)

• Autorzy: Wacław Wilczyński

Warianty tytułu

Political Economics versus Science of Organization and Management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Motywem, który skłania mnie do zabrania głosu są nieporozumienia na tle wzajemnego stosunku systemu ekonomicznego i rozwiązań organizacyjnych w przedsięwzięciach mających na celu zwiększenie efektywności gospodarowania. Wskazują one bowiem na istnienie błędnych interpretacji roli tych nauk. Jeszcze w latach pięćdziesiątych zaczęły pojawiać się oświadczenia i publikacje, z których wynikało, że poprawy efektywności należy szukać głównie w ulepszaniu organizacji i zarządzania, a nie w doskonaleniu systemu ekonomicznego, w kształtowaniu stosunków ekonomicznych. W wypowiedziach ówczesnych "czynników miarodajnych" przedsięwzięcia organizacyjne i zarządcze zaczęły stopniowo funkcjonować jako substytut rozwiązań w zakresie stosunków ekonomicznych. Projekty zmian w tych stosunkach były odrzucane w sposób pryncypialny jako niezgodne z zasadami socjalizmu. Tendencje tego rodzaju widoczne są i dzisiaj. Niezależnie od strat gospodarczych i społecznych prowadzą one do sztucznego, merytorycznie nieuzasadnionego przeciwstawiania reprezentantów nauki organizacji i zarządzania - przedstawicielom teorii funkcjonowania gospodarki socjalistycznej, a zwłaszcza jej nurtu systemowego. Obserwacja tych tendencji pozwala wyrazić pogląd, że jej nosiciele nie rozumieją uwarunkowań rzeczywistych sukcesów organizacji i zarządzania w gospodarce. Poszukują oni po prostu antidotum na postulaty zmian w stosunkach ekonomicznych, których to zmian są przeciwnikami. W chwili obecnej zjawiska te można określić jako jedną z form walki zwolenników starego centralistycznego systemu z reformą gospodarczą. Jest przy tym rzeczą smutną, że tu i ówdzie udaje się "wygrać" pojedynczych przedstawicieli nauk organizacji i zarządzania dla idei zastępowania głębokich zmian w stosunkach ekonomicznych, w systemie funkcjonowania gospodarki - zabiegami organizacyjnymi i zarządczymi dla sprowadzenia całej problematyki systemowej do sposobów zarządzania. Postawy te sprzyjają lub nieświadomie - lansowaniu centralizmu jako jedynej formy socjalistycznego systemu ekonomicznego. (fragment tekstu)

EN

In our former economic practice we can observe the effects of inappropriate understanding of the role of systematic solutions on the one hand, and the concepts of organization and management on the other. Organizational solutions are sometimes treated as substitutes for a proper economic system - by supporters of centralism and opponents of consistent economic reform. It is obvious that organization and management are complementary and not substitute for economic relations or for the way economy functions Compatibility of the suggested solutions together with common logical basis for the principles of running the economy are in the interest of both economic sciences and of organization and management. It is a fact that the defects in the former system solutions and the imperfect logic of economic men's behaviour led to organizational research. Economic reform however creates a favourable atmosphere for co-existence of economic and organizational solutions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia polityczna; Nauki o zarządzaniu; Teoria organizacji i zarządzania; Teoria organizacji; Teorie zarządzania; Zarządzanie; Organizacja

EN

Political economy; Management sciences; Theory of organization and management; Organisation theory; Management theories; Management; Organisation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1990
• Numer: nr 185 Nauki o organizacji i zarządzaniu w systemie nauk społecznych i ich rola w praktyce
• Strony: 71--74

Twórcy

autor

Wacław Wilczyński