Przemiany w poziomie i strukturze spożycia żywności

• Autorzy: Halina Szulce
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Znaczenie sprawnego rynku żywnościowego dla efektywności funkcjonowania całej gospodarki jest ogromne. Wszelkie zakłócenia i niesprawności funkcjonowania tego rynku najszybciej znajdują swoje reperkusje w nastrojach społecznych. Równocześnie rynek żywnościowy podlega wpływom niekorzystnych zjawisk występujących na innych segmentach rynku. Można tu wskazać na powszechnie znaną zależność rosnących ponad stan i uzasadnioną potrzebę wydatków na żywność w sytuacji braku podaży na pozostałych, szczególnie tzw. luksusowych segmentach rynku lub też w sytuacji ukształtowanych zbyt wysokich cen na towary luksusowe, które zniechęcają do oszczędzania na bardzo dalekie w tej sytuacji cele konsumpcyjne. Zjawiskami charakterystycznymi dla funkcjonowania rynku żywnościowego w naszych warunkach jest również stosunkowo niska elastyczność cenowa popytu na żywność, przy ciągle wysokiej elastyczności dochodowej. Znamienne jest również uzależnienie rynku od zmiennej podaży, istotnie zdeterminowanej warunkami przyrodniczo-klimatycznymi. Jak wspomniano, znaczenie rynku żywnościowego w każdym kraju jest istotne, wręcz strategiczne. W Polsce jest ono niejako w sztuczny sposób dodatkowo zawyżane znacznym udziałem żywności w wydatkach ogółem. Warto tu wskazać, że pod koniec lat sześćdziesiątych wydatki te przeliczone na 1 osobę wynosiły w budżetach domowych 44%, w roku 1979 spadły do 36%, ale w latach osiemdziesiątych ponownie wzrosły i w roku 1985 kształtowały się na poziomie prawie 43%. Zważywszy, że w krajach Europy Zachodniej udział ten kształtował się w granicach 20-25%, a w USA 18%, proporcja ta w Polsce jest niewątpliwie zbyt wysoka, eksponująca wydatki żywnościowe. Wysokie wydatki na alkohol i tytoń podwyższają ten udział do prawie 48%. W tej sytuacji postulat oddziaływania na rynek żywnościowy i pośredniego kierowania spożyciem żywności jest godny rozważania z dwóch względów: fizjologicznego i ekonomicznego. Za tę samą sumę pieniędzy można się odżywiać lepiej lub gorzej. Na pożądany z punktu widzenia fizjologii i możliwości gospodarki wzorzec wyżywienia można oddziaływać stosując jednocześnie cały zespół instrumentów ekonomicznych oraz różne formy edukacji konsumenta. Nawet jednak przy tak zintegrowanym oddziaływaniu należy się liczyć z tym, że istotniejsze przeobrażenia w dziedzinie konsumpcji będą zachodziły powoli. Ludność jest przywiązana zarówno do swego poziomu konsumpcji, aprobując jedynie jej wzrost, jak i do istniejącej struktury wyżywienia. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Konsumpcja żywności; Wielkość spożycia; Konsumpcja; Struktura konsumpcji żywności; Struktura konsumpcji; Rynek żywności; Żywność; Elastyczność dochodowa

EN

Food consumption; Volume of consumption; Consumption; Structure of food consumption; Structure of consumption; Food market; Food; Income elasticity

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1990
• Numer: nr 183 Sterowanie obrotem i spożyciem
• Strony: 67--73

Twórcy

autor

Halina Szulce

Bibliografia

• H. Mruk, H. Szulce, Podaż rynkowa jako czynnik kształtujący efektywność ekonomiczną gospodarstw domowych, W: Polskie gospodarstwo domowe. Życie codzienne w kryzysie, praca zbiorowa pod red. T. Pałaszewskiej-Reindl, Instytut Wyd. Związków Zawodowych, Warszawa 1986.