Spór o możliwość i sensowność przypisywania korporacjom moralnej odpowiedzialności. Stan badań

• Autorzy: Tomasz Kwarciński

Warianty tytułu

On the Sense and Practicability of Ascribing Moral Responsibility to Corporations - an Overview

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy można przypisywać korporacjom moralną odpowiedzialność. Dokonano w nim systematyzacji stanowisk dotyczących moralnej odpowiedzialności korporacji, poczynając od poglądu negującego taką możliwość, poprzez uznanie, że odpowiedzialność ta opiera się na odpowiednio rozumianej koncepcji moralnej podmiotowości korporacji, aż po stanowisko, zgodnie z którym do przypisania moralnej odpowiedzialności korporacji nie jest konieczne uznanie jej moralnej podmiotowości. (abstrakt oryginalny)

EN

The article seeks to determine if corporations can be expected to act in a morally responsible manner and what possible factors can make such a view sensible. The article systematises views on corporate moral responsibility. Those views range widely. They include the perspective that CSR is not possible through the belief that such responsibility is based on an appropriately understood conception of moral corporate subjectivity, to the view that it is not necessary to acknowledge a corporation's moral subjectivity in order to assign it moral responsibility. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna odpowiedzialność biznesu; Odpowiedzialność; Korporacje

EN

Corporate Social Responsibility (CSR); Responsibility; Corporation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 4 (952)
• Strony: 79--95

Twórcy

autor

Tomasz Kwarciński

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Bicchieri C. [2006], The Grammar of Society: The Nature and Dynamics of Social Norms, Cambridge University Press.
• Bocheński J.M. [1993], Filozofia przedsiębiorstwa [w:] tenże, Sens życia i inne eseje, Kraków.
• Collective Responsibility: Five Decades of Debate in Theoretical and Applied Ethics (Studies in Social, Political, and Legal Philosophy) [1991], red. L. May, S. Hoffman, University of Chicago Press.
• Constantinescu M., Kaptein M. [2015], Mutually Enhancing Responsibility: A Theoretical Exploration of the Interaction Mechanisms between Individual and Corporate Moral Responsibility, "Journal of Business Ethics", vol. 129, nr 2, http://dx.doi.org/10.1007/s10551-014-2161-4.
• Copp D. [2006], On the Agency of Certain Collective Entities: An Argument from "Normative Autonomy", "Midwest Studies in Philosophy", vol. 30, nr 1, http://dx.doi.org/10.1111/j.1475-4975.2006.00135.x.
• Dempsey J. [2013], Corporations and Non-Agential Moral Responsibility, "Journal of Applied Philosophy", vol. 30, nr 4, http://dx.doi.org/10.1111/japp.12029.
• Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej [1997], red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Filek J. [2013], Społeczna odpowiedzialność biznesu jako nowa wersja umowy społecznej, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• French P.A. [1979], The Corporation as a Moral Person, "American Philosophical Quarterly", vol. 16, nr 3.
• French P.A. [1997], Spółka jako podmiot moralny, tłum. J. Sójka [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Friedman M. [1970], The Social Responsibility of Business Is to Increase Its Profits, "The New York Times Magazine", September 13.
• Friedman M. [1997], Społeczną powinnością biznesu jest pomnażanie zysków, tłum. J. Sójka [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Gibson K. [2000], The Moral Basis of Stakeholder Theory, "Journal of Business Ethics", vol. 26, nr 3, http://dx.doi.org/10.1023/A:1006110106408.
• Goodpaster K., Matthews J. Jr. [1997], Czy spółka może mieć sumienie?, tłum. E. Dratwa [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Hindriks F. [2014], How Autonomous Are Collective Agents? Corporate Rights and Normative Individualism, "Erkenntnis", vol. 79, Supplement 9, http://dx.doi.org/10.1007/s10670-014-9629-6.
• Ladd J. [1997], Moralność a ideał racjonalności w organizacjach formalnych, tłum.
• J. Sójka [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Miller S. [2007], Against the Collective Moral Autonomy Thesis, "Journal of Social Philosophy", vol. 38, nr 3, http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9833.2007.00387.x.
• Moore G. [1999], Corporate Moral Agency: Review and Implications, "Journal of Business Ethics", vol. 21, nr 4, http://dx.doi.org/10.1023/A:1006020214228.
• Ozar D. [1985], Do Corporations Have Moral Rights?, "Journal of Business Ethics", vol. 4, nr 4, http://dx.doi.org/10.1007/BF00381769.
• Pettit P. [2007], Responsibility Incorporated, "Ethics", vol. 117, nr 2, http://dx.doi.org/10.1086/510695.
• Pettit P., List Ch. [2011], Group Agency. The Possibility, Design and Status of Corporate Agents, Oxford University Press.
• Pfeiffer R. [1990], The Central Distinction in the Theory of Corporate Moral Personhood, "Journal of Business Ethics", vol. 9, nr 6, http://dx.doi.org/10.1007/BF00382840.
• Ranken N. [1987], Corporations as Persons: Objections to Goodpaster's 'Principle of Moral Projection', "Journal of Business Ethics", vol. 6, nr 8, http://dx.doi.org/10.1007/BF00705779.
• Soniewicka M. [2010], Governance in the Global Economy: The Allocation of Moral Responsibility and Accountability of Global Actors [w:] Krakauer-Augsburger Rechtsstudien. Wettbewerb der Staaten-Wettbewerb der Rechtsordnungen, red. R. Schmidt, J. Stelmach, Wolters Kluwer Polska.
• Thaler R.H., Sustein C.R. [2008], Nudge. Improving Decisions about Health, Wealth, and Happiness, Yale University Press.
• Velasquez M.G. [1997], Dlaczego spółki nie są za nic moralnie odpowiedzialne?, tłum. E. Dratwa, J. Sójka [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L.V. Ryan CSV, J. Sójka, W drodze, Poznań.

Identyfikatory

DOI

10.15678/ZNUEK.2016.0952.0406