Produktywność środków trwałych w przemyśle spożywczym województwa poznańskiego

• Autorzy: Mariusz Ostrowski

Warianty tytułu

Productivity of Fixed Assets in the Food Industry of Poznan Voivodship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W procesie wzrostu gospodarczego zmienia się znaczenie poszczególnych czynników tego wzrostu. W szczególności zwiększa się rola czynników stymulujących poprawę efektywności nakładów, tj. czynników intensywnych, a stopniowo ograniczony jest wpływ wzrostu ilościowego czynników ekstensywnych. Czynnikiem przyspieszającym tempo rozwoju gospodarczego jest poprawa efektywności ekonomicznej środków trwałych. W niniejszym opracowaniu zajęto się tym problemem, przy czym głównym celem tego opracowania jest ukazanie kształtowania się produktywności środków trwałych w przemyśle spożywczym w przekroju dynamicznym i międzybranżowym, jak również ujawnienie oraz ustalenie siły i kierunku wpływu podstawowych czynników określających tę produktywność w wymienionych przekrojach. Badaniem objęto większość najważniejszych przedsiębiorstw państwowych i spółdzielczych reprezentujących przemysł spożywczy województwa poznańskiego. W sumie zagregowano dane dotyczące 27 przedsiębiorstw w ramach 16 branż przemysłu spożywczego. Dane w przekroju branżowym opracowano tzw. metodą przedsiębiorstw umożliwiającą kwalifikowanie do właściwej branży przemysłu całych przedsiębiorstw bądź zakładów na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym wchodzących w skład kombinatów lub innych przedsiębiorstw przemysłowych. Grupowania dokonano zgodnie z klasyfikacją gospodarki narodowej, ustaloną przez Główny Urząd Statystyczny, obowiązującą od 1981 roku. Przemysł spożywczy w województwie poznańskim reprezentowany jest przez 19 branż (brak przemysłu rybnego). Można uznać zatem, iż jest on reprezentatywny dla całego przemysłu spożywczego w kraju. W badaniu pominięto tzw. pozostały przemysł spożywczy oraz jednostki pomocnicze przemysłu spożywczego, a także przemysł piekarski, z uwagi na jego wyjątkowo silne rozproszenie terytorialne, przejawiające się w istnieniu bardzo dużej liczby zakładów, przy braku wiodącego producenta. (fragment tekstu)

EN

The paper presents and evaluates the productivity of fixed assets in the food industry of Poznan voivodship in the years 1978-1984 in the dynamic and inter-branch cross-section. It concentrates on revealing and determining the direction and force of the impact of basic measurable factors which define this productivity in the above-mentioned cross-sections. Considerations on the productivity of fixed assets in the dynami approach indicate a general worsening of this relation in the branch of industry in question within the studied period, with essential differentiation in the fixed assets productivity indicator existing at the same time in the particular branches of the food industry. Studies on factors determining the fixed assets productivity indicator in the food industry in the years 1978-1984 reveal its strong and positive dependence upon the degree of fixed assets utilization and their structure. They also reveal its strong, although negative, dependence upon the degree of fixed assets depreciation and technical development of labour. The branch differentiation in the level of fixed assets productivity in 1978 and 1984 revealed a great dispersion of the fixed assets productivity indicator in the particular branches of the food industry. In 1984 it was slightly bigger than in 1978 if variability coefficient is to be taken as the basis of the evaluation. This dispersion results from various degrees of fixed assets utilization in the particular branches of the food industry, unequal level of the technical development of labour in various branches, differentiated sales profitability and also, to a certain degree, from a specific character of particular branches of the food industry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produktywność środków trwałych; Środki trwałe; Przemysł spożywczy; Rozwój gospodarczy

EN

Productivity of fixed assets; Fixed assets; Food industry; Economic development

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1990
• Numer: nr 194 Z badań nad pomiarem i oceną działalności gospodarczej przedsiębiorstw przemysłowych
• Strony: 114--149

Twórcy

autor

Mariusz Ostrowski

Bibliografia

• E. Kurtys, Jednostkowe koszty własne w cukrowniach okręgu poznańskiego, Poznańskie Roczniki Ekonomiczne, t. XIX, 1980.
• J. Białkowski, Gospodarka remontowa przedsiębiorstwa przemysłowego, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1968.
• K. Czyżniewski, Reprodukcja środków trwałych w przemyśle, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1972.
• K. Zając, Zarys metod statystycznych, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1982.
• O. Lange, A. Banasiński, Teoria statystyki. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.
• P. Glikman, Dekapitalizacja, Życie Gospodarcze, nr 32, 1986.
• R. Borowiecki, Czynniki kształtujące produktywność środków trwałych w przedsiębiorstwie przemysłowym, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 1977, nr 88.
• Raport o realizacji reformy gospodarczej w 1984 r. (ocena i wnioski kierunkowe), Rzeczpospolita, 1985.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1985.
• T. Puchalski, Statystyka opisowa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
• W. Holtzman, Problemy amortyzacji w przemyśle, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1961.
• W. Kalinowski, P. Karpiński, Przedsiębiorstwa - konsultanci o reformie gospodarczej. Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Reformy Gospodarczej, Rzeczpospolita, nr 55, 1985.
• W. Kuczyński, Po wielkim skoku, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1981.