Dopuszczalność stosowania triggerów claims made w prawie polskim oraz niemieckim

• Autorzy: Paweł Sikora

Warianty tytułu

Admissibility of Triggers Claims Made in the Polish and German Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w kształcie, jaki obowiązuje w Polsce, jest wręcz akademickim przykładem krzyżowania się wpływów kontynentalnych systemów prawa germańskiego z prawem romańskim, a niekiedy również anglosaskiego prawa precedensowego. Taka mieszanka konstrukcji pochodzących z różnych systemów siłą rzeczy musi sprawiać problemy interpretacyjne. (...) Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na ziemiach polskich pojawiły się jako wynik wprowadzenia w 1900 r. na całym terytorium Rzeszy Niemieckiej kodeksu cywilnego (BGB), w którym odpowiedzialność cywilna została oparta na zasadzie ryzyka (m.in. z tytułu posiadania zwierząt czy szkód wyrządzonych przez dziczyznę). Podwyższony rygor odpowiedzialności zdecydowanie zachęcił objętych nowymi przepisami do transferu ryzyka finansowego na ubezpieczycieli. Pierwszym aktem prawnym obejmującym całe polskie prawo zobowiązań, również w zakresie odpowiedzialności deliktowej, był kodeks zobowiązań (obowiązujący od 1 lipca 1934 r., uchylony dopiero przez ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny). Został on wprowadzony rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r., jednak do momentu wejścia w życie ustawy z dnia 28 marca 1952 r. w Polsce istotę umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej regulowały niemieckie i austriackie akty prawne, wywodzące się jeszcze z czasów rozbiorowych. Przełomem w prawnej regulacji umowy ubezpieczenia było wprowadzenie tejże w 1964 r. do kodeksu cywilnego jako Tytułu XXVII Księgi trzeciej. (fragment tekstu)

EN

Polish civil law was shaped by two continental laws- the Roman law and the German law. The Roman system is visible in the construction of the Civil liability pertaining to the prohibited acts. Insurance agreement, on the other hand, took pattern from the German, mainly due to the historical reasons. On that basis it seems necessary to refer to the solutions present in the foreign systems, which origin from the case law (triggers claim made). System discrepancies especially observed in the prescription issues, should be the subject of legal analysis and other analysis concerning the court settlements. Progressive standardization of civil regulations within the European Union enables to refer to the Italian jurisdiction and in the particular cases also to the German ones. Analysis of jurisdiction of the Munich court issued in 2009 is in favour of using trigger claims made in the insurance agreements. However, it concerns exclusively the professional aspects. Argumentation included in the jurisdiction does not pertain to the consumers. In that case some doubts arises concerning the risk of harming the consumer being a party to the agreement or do some harm to the aggrieved party, which does not have the status of the consumer however it is protected by the basic rules concerning insurance. In that scope some postulates de lege ferenda were formulated in order to limit the use of trigger claims made in the professional scope and any changes concerning the issue of prescription. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Umowa ubezpieczeniowa; Odpowiedzialność cywilna; Regulacje prawne

EN

Insurance contract; Civil liability; Legal regulations

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 2(13)
• Strony: 82--92

Twórcy

autor

Paweł Sikora

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• M. Reimann, J. Zekoll, Introduction to German Law, Kluwer Law International, The Hage 2005, s. 13 i nast.
• B. Heimbücher, Einführung in die Haftpflichtversicherung, Verlag Versicherungswirtschaft, Karlsruhe 2003, s. 2-3.
• K. Krawczyk, Odpowiedzialność gwarancyjna w obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, dostępny na stronie www.rzu.gov.pl
• P. Sikora, Jedna Rosja, "Dziennik Ubezpieczeniowy" 10 kwietnia 2012.
• H.D. Skipper, J.W. Kwon, Risk Management and Insurance: Perspectives in a Global Economy, Wiley-Blackwell, Malden (MA) 2007, s. 322
• K. Napierała, W. Otto, Kalkulacja rezerw w ubezpieczeniach majątkowych w oparciu o teorię zaufania, z równoczesnym wykorzystaniem danych o odszkodowaniach wypłaconych i rezerwie liczonej metodą indywidualną, prezentacja na http://coin.wne.uw.edu.pl/ka2008/prezentacje/Napierala,Otto.pdf.
• P. Machnikowski, (w:) A. Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 338.
• A. Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, C.H. Beck, Warszawa 2009 s. 565 i nast.
• S.M. Schmitt, Organhaftung und D&O-Versicherung, Herbert Utz Verlag, München 2007, s. 128 i nast.
• M. Molęda, O dopuszczalności triggera claims made, "Prawo Asekuracyjne" 2006, nr 2, s. 50 i nast.
• P. Sobolewski, M. Warciński, Przedawnienie roszczeń deliktowych, Wolters Kluwer, Warszawa 2007, s. 14 i nast.
• K. Malinowska-Kamińska, Konstrukcja claims made policy na gruncie prawa polskiego, "Prawo Asekuracyjne" 2001, nr 1, s. 17-30.
• M. Krajewski, Umowa ubezpieczenia. Komentarz Art. 805-834 KC, C.H. Beck, Warszawa 2004, s. 194.
• E. Kowalewski, Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, "Prawo Asekuracyjne" 2002, nr 3, s. 12-13.
• M. Jagielska, Odpowiedzialność za produkt, Wolters Kluwer, Warszawa 2009 r.
• P. Sobolewski, M. Warciński, Przedawnienie roszczeń deliktowych, Wolters Kluwer, Warszawa 2007
• M. Nesterowicz, Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2007
• M. Sośniak, Cywilna odpowiedzialność lekarza, Wydawn. Prawnicze, Warszawa 1989.
• B. Ziemblicki, Zbliżanie ustawodawstw państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie prawa prywatnego; dostępny na stronie www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/39982/04_Bartosz_Ziemblicki.pdf.
• N. Schüngel, Rechtsfolgen bei Unwirksamkeit des claims-made-Prinzips in der D&O-Versicherung, Universität Hamburg, dostępne na http://nicolas.schuengel.net/recht/Schuengel_claims-made.pdf s. 6.
• H. Ihlas, K. Stute, D&O Versicherung für das Innenverhältnis dargestellt an Ziffer 1.3 der AVB AVG des unverbindlichen GDV-Modells, "Beilage zu Phi" 2003, nr 4, s. 11.
• T. Schramm, Claims Made mit deutschem AGB vereinbar, "Versicherungswirtschaft" 2008, s. 2071.