Problemy racjonalizacji zużycia energii w transporcie samochodowym w świetle wspólnej polityki energetycznej EWG

• Autorzy: Jacek Brzeziński

Warianty tytułu

Problems of Rationalisation of Energy Consumption in Motor Transport in the Light of the Common Energy Policy of the EEC

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Energia jest decydującym czynnikiem funkcjonowania i rozwoju współczesnej gospodarki, oddziałującym we wszystkich fazach procesu reprodukcji. Zapewnienie odpowiedniego dostępu do jej źródeł stwarza coraz większe problemy, wynikające z obecnej sytuacji energetycznej świata oraz ze specyfiki rynku energetycznego. Era taniej energii minęła a światowy rynek energetyczny charakteryzuje się permanentną niestabilnością. Obserwowane zaostrzenie sprzeczności w zakresie zaopatrzenia energetycznego jest skutkiem wyczerpywania możliwości dalszego rozwoju sił wytwórczych w oparciu o struktury energetyczne, ukształtowane w ciągu ubiegłych dziesięcioleci. Gospodarka energetyczna w szczególnym stopniu dotknięta została zjawiskiem nieodnawialności zasobów naturalnych oraz sprzecznościami wynikającymi z nierównomiernego ich rozmieszczenia. Znaczenie czynnika nieodnawialności zasobów zmniejsza się w miarę rozwoju sił wytwórczych i zgodnie z wynikami współczesnych badań naukowych, w długim okresie czasu produkcja energii nie będzie podlegała ograniczeniom ze strony zasobów naturalnych. Jednakże stworzenie całego kompleksu środków technicznych i technologii oraz przeorientowanie gospodarki na nową bazę energetyczną nie może nastąpić bez ingerencji państwa. Regulacja państwowa będzie z pewnością szczególnie wyraźna w okresie przejściowym, w którym zmianom ulec musi struktura zużycia obecnie dostępnych i wykorzystywanych źródeł energii pierwotnej. Obecna sytuacja na światowym rynku energetycznym (początek lat osiemdziesiątych) charakteryzuje się zmniejszeniem ostrości kryzysu. Istotę problemu energii stanowi aktualnie kwestia kosztów oraz wzajemnych stosunków między rozwiniętymi państwami kapitalistycznymi - importerami ropy naftowej a krajami - eksporterami. W warunkach zaostrzenia sytuacji energetycznej od 1973 r. państwa kapitalistyczne zaktywizowały przedsięwzięcia na płaszczyźnie narodowej i międzynarodowej. Szeroko rozpowszechniło się długookresowe prognozowanie i planowanie w ramach poszczególnych państw i grup. Państwo aktywnie uczestniczy w finansowaniu badań naukowych w zakresie wydobycia, przetwórstwa i oszczędnego wykorzystania surowców energetycznych oraz poszukiwania źródeł i technologii alternatywnych. W USA, Japonii i krajach Europy Zachodniej państwo finansuje tworzenie rezerwowych zapasów paliw, opracowuje programy zaopatrzenia energetycznego, udziela długoterminowych kredytów na inwestycje kapitału prywatnego w rozwoju wydobycia surowców energetycznych. Znacznie trudniejszy jest problem regulacji w skali światowej gospodarki kapitalistycznej. Tego rodzaju próby podejmowane są w ramach międzynarodowych organizacji państw kapitalistycznych: OECD i Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Znaczenie międzynarodowej sfery regulacji kompleksu energetycznego wzrasta wskutek postępującej internacjonalizacji procesów gospodarczych, a zwłaszcza w wykorzystaniu zasobów. Najbardziej zaawansowaną próbą regulacji regionalnej jest wspólna polityka energetyczna EWG. (fragment tekstu)

EN

The paper is devoted to the possibilities of and attempts at rationalisation of energy consumption in motor transport within the Common Market up till 1983. The essence of the energy question at the beginning of the 80'srand the internal and external premises of the comon energy policy of the EEC and the development of its aims and means of implementation are presented in the introduction. The main part of the paper deals with the trends of this policy in the transport sector and the assessment of possible energy savings in EEC transport. It also offers an analysis of the factors determining energy consumption in this sector and the means employed within the Community to decrease the energy consumption in motor transport. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Transport samochodowy; Zużycie energii; Polityka energetyczna; Racjonalne zużycie energii

EN

Motor transport; Energy use; Energy policy; Rational use of energy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 165 Prace z zakresu gospodarki przestrzennej
• Strony: 70--81

Twórcy

autor

Jacek Brzeziński

Bibliografia

• A. Kudriawcew, Francja: gosudarstwo i energetika. Mirowaja Ekonomia i Mieżdunarodnyje Otnoszenia 1981 nr 11.
• Aktuelle Probleme der EG - Integration. IPW - Berichte 2/1980.
• Die Energiepolitik der Gemeinschaft, Rechtsvorschriften, 1976, Erste Erganzung 1978, Kommission der EG, Brussel 1979.
• Die Energiepolitik der Gemeinschaft. Rechtsvorschriften. Brussel-Luxemburg 1976.
• Die Europaische Gemeinschaft und die Energiefrage. Europaische Dokumentation. Brussel 1980.
• Die Sozialistische Fraktion und die Energiepolitik der Europaischen Gemeinschaften, Sozialistische Fraktion, Europaisches Parlament. Strasbourg 1981 nr 1, cyt. za: IPW Berichte 1983 nr 1.
• Energiepolitik und Energieforschungspolitik der Europäischen Gemeischaft, Kommission der EG, EUR 6957, Brussel-Luxemburg 1980.
• Energiepolityk im Gemeinsamen Markt, Schriftenreihe der Forschungsstelle der Friedrich-Ebert-Stiftung. Hannover 1963.
• Fur ein energiesparsames Wachstum. Bericht uber eine im Auftrag der Kommission der Europaischen Gemeinschaften durchgefuhrte Untersuchung, Brussel, Juni 1979.
• L. Ciamaga, Polityka ekonomiczna Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Doświadczenia i perspektywy. Warszawa 1977.
• N. Kriczigina, Ekonomia energii w stronach zapadnoj Ewropy. Mirowaja Ekonomia i Mieżdunarodnyje Otnoszenia 1982 nr 8.
• Probleme, Mittel und notwendige Fortschritte auf dem Gebiet der gemeinschaftlichen Energiepolitik fur den Zeitraum 1975-1985. EG-Kom. 1974.
• R. Sadurska, Państwa członkowskie a Wspólnota w prawie i praktyce EWG. Wrocław, Ossolineum, 1981.
• S. Glebow, Problema obespieczenia czełowieczestwa syriem i energiej. Mirowaja Ekonomia i Mieżdunarodnyje Otnoszenia 1980 nr 10.
• The Economist. Nr 7313, 29.10.1983.
• The International Institute for Environment and Developement. A Low Energy Strategy for the UK, Gerald Leach et alia, cyt. za: Fur ein energiesparsames Wachstum. Bericht uber eine im Auftrag der Kommission der Europaischen Gemeinschaften durchgefuhrte Untersuchung, Brussel, Juni 1979.