Wykorzystanie majątku trwałego - jego aspekty ekonomiczne i badawcze

• Autorzy: Ewa Bittnerowa

Warianty tytułu

Utilization of Fixed Assets - Its Economic and Research Aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współcześnie, spośród wszystkich czynników produkcji, największą rolę przypisuje się środkom trwałym. Ich wielkość, struktury i jakość oraz wykorzystanie decydują o charakterze, możliwościach i wynikach działania przedsiębiorstw przemysłowych, a w szczególności o jakości i kosztach produkcji. Warto podkreślić, że uzależnienie dynamiki i efektywności produkcji od przemysłowych środków trwałych przybiera coraz bardziej na sile. Co więcej, środki trwałe - ze względu na swą rolę i współzależność czynników produkcji - określają wielkość, proporcje i wykorzystanie czynników pozostałych. Tak samo znaczący - tyle że w sensie negatywnym - jest wpływ niepełnego wykorzystania potencjału majątkowego. Odbija się ono ponadto w skali makro - na nadmiernym obciążeniu dochodu narodowego inwestycjami oraz naciskami na wzrost importu. Równocześnie, relatywnie wysoki koszt środków trwałych powoduje, że lepsze ich wykorzystanie umożliwia zaoszczędzenie społecznych nakładów pracy w rozmiarach większych niż przy oszczędzaniu nakładów pracy żywej. W Polsce tymczasem, rosnącemu dynamicznie potencjałowi majątkowemu przemysłu towarzyszyło permanentnie niskie jego wykorzystanie. Generalnie niski stopień wykorzystania potencjału majątkowego przemysłu zaczął się jeszcze bardziej pogarszać w połowie lat siedemdziesiątych, a w przyspieszonym tempie - od roku 1979. Wiązało się to z intensyfikacją procesów inwestycyjnych, jaka pojawiła się w miejsce głoszonej strategii intensywnego gospodarowania. Malały współczynniki zmianowości i produktywności. Towarzyszyło temu pogarszanie się substancji majątkowej, czego dowodzi wzrost wskaźników zużycia majątku trwałego na skutek spadku wskaźników likwidacji i odnowienia środków trwałych. Obniżanie się poziomu wykorzystania środków trwałych wywołane jest niegospodarnością w sferze inwestycyjnej oraz eksploatacyjnej i to zarówno w sensie ekstensywnym jak i intensywnym. Ponadto spowodowane jest brakiem zharmonizowania działalności inwestycyjno-remontowej ze stanem i potrzebami posiadanej substancji majątkowej. Dodać do tego należy trudności zbilansowania jej zdolności produkcyjnych z możliwościami surowcowo-materiałowymi, energetycznymi i kadrowymi. (fragment tekstu)

EN

The significance of fixed assets is at gross variance with the low level of their utilization, particularly since 1979. Utilization of fixed assets has various financial and economic aspects, which are the subject of studies in literature. Evaluating the Polish literature several periods can be differentiated, depending on the subject of the studies. In the years 1954-1960 the problem was considered in the context of utilization of production capacities. Literature of the 60-ties developed first of all methodical aspects. In the 70-ties continuing this trend of research, relations between utilization of capital potential and investments, replacement and modernization were taken into account. In the 80-ties apart from critical assessment of investment - capital management, methodical trend was continued, financial aspect and the question of decapitalization of fixed assets were also dealt with. The contents of the present publication try to meet the demand for studies on the present and future management of fixed assets. It includes papers which were divided into three groups: 1. The papers devoted to methodology of studies (10 papers), 2. The papers evaluating the level of utilization of fixed assets (11 papers), 3. The papers on the conditions of improvement on this field (5 papers). The order of papers in this publication reflects this division. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Majątek trwały; Środki trwałe; Środki trwałe w przedsiębiorstwie; Majątek trwały przedsiębiorstwa; Efektywność wykorzystania środków trwałych; Przemysł

EN

Tangible property; Fixed assets; Fixed assets in enterprise; Company's fixed assets; Effective utilization of fixed assets; Industry

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 168 Intensyfikacja wykorzystania majątku trwałego przemysłu
• Strony: 9--16

Twórcy

autor

Ewa Bittnerowa

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1945-1965, GUS.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1971, GUS.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1976, GUS.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1981, GUS.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 1985, GUS.