Polska reforma gospodarcza po czterech latach a kryteria oceny systemów ekonomicznych

• Autorzy: Wacław Wilczyński
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ocena stanu reformy wymaga punktu odniesienia, którym muszą być przyjęte założenia i kierunki tego przedsięwzięcia, a także wynikające z tych założeń implikacje. Przypomnijmy tutaj, że głównymi wyznacznikami istoty reformy gospodarczej był z jednej strony charakter polskiego kryzysu początku lat osiemdziesiątych, a z drugiej - ogólna dezaktualizacja systemu nakazowo-rozdzielczego. Podstawowymi cechami sytuacji kryzysowej była niezdolność systemu do wykorzystania istniejącego potencjału ludzkiego i materialnego i wysoki stopień wyobcowania bezpośrednich wytwórców, nie czujących się współodpowiedzialnymi gospodarzami. Stąd też niezbywalnymi celami reformy musiały stać się oddolna ekspansja, oparta na istniejących zdolnościach ludzi i aparatu wytwórczego w przedsiębiorstwach oraz uzdrowienie centralnej alokacji zasobów. Stopień wyobcowania społeczeństwa nakazywał przy tym zrealizowanie w szerokim zakresie idei samorządności i uspołecznienia procesu planowania, jako wstępnych warunków reintegracji ludzi pracy dokoła problematyki racjonalnego gospodarowania. Zasięg i głębokość kryzysu zdeterminować więc musiały rozmiary i jakościową treść reformy. Dla wszystkich uczestników prac nad jej kształtem było jasne, że przedsięwzięcia tego nie można ograniczyć do powierzchniowych zmian narzędzi centralnej regulacji, że nie może to być jakiś proces reformowania bez określonego celu. Przeciwnie, było jasne, że jest to przedsięwzięcie ustrojowe, dotykające zarówno funkcjonalnych, jak i częściowo instytucjonalnych aspektów socjalistycznych stosunków produkcji, stwarzające nowy klimat dla działalności gospodarczej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Reformy gospodarcze; System gospodarczy; Kryzys gospodarczy

EN

Economic reforms; Economic system; Economic crisis

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 164 Reforma gospodarcza oraz warunki jej powodzenia
• Strony: 13--31

Twórcy

autor

Wacław Wilczyński

• Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

Bibliografia

• C. Skowronek, Doskonalenie reformy gospodarczej, Nowe Drogi 7/85.
• Opinia Rady Społeczno-Gospodarczej przy Sejmie na temat raportu o realizacji reformy gospodarczej, Reforma Gospodarcza, dodatek do Rzeczypospolitej, nr 59 z 15.08.1985.
• Opinia Zespołu Doradców Sejmowych na temat raportu o realizacji reformy gospodarczej, Reforma Gospodarcza, dodatek do Rzeczypospolitej, nr 59 z 15.08.1985.
• W. Wilczyński, Polska reforma gospodarcza a teoria ekonomiczna socjalizmu, referat na Zjazd Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego 1985, Ekonomista, nr 4-5/1985.
• W. Wilczyński, Rachunek ekonomiczny a mechanizm rynkowy. Warszawa 1965.