Koncepcje "demokracji ekonomicznej" w doktrynie Socjalistycznej Partii Austrii

• Autorzy: Agenor Gawrzyał
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Socjalistyczna Partia Austrii (Sozialistische Partei Osterreichs - SPO) należy do największych partii światowego ruchu socjaldemokratycznego (1983 - ok. 700 tys. członków), posiada też długie tradycje sięgające w zakresie form organizacyjnych 1889 r. W powojennej historii Austrii SPO odgrywała istotną rolę m.in. uczestnicząc, z wyjątkiem lat 1966-1970 w sprawowaniu władzy na szczeblu centralnym: w latach 1945-1966 w koalicji z Austriacką Partią Ludową i Komunistyczną Partią Austrii (do 1947 r.), w latach 1970-83 - samodzielnie i od 1983 w koalicji z Austriacką Partią Wolności. Warto dodać, że przywódca SPO B. Pittermann był też w latach 1966-76 przewodniczącym Międzynarodówki Socjalistycznej. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie na tle społeczno-ekonomicznej rzeczywistości II Republiki istoty interpretowania przez doktrynę SPO celów, metod i kierunków działania tej partii w zakresie reformowania stosunków gospodarczych. Analizą objęto okres od odrodzenia SPO w 1945 r. do uchwalenia w 1978 r. jej ostatniego, obszernego dokumentu programowego wyznaczającego doktrynalne ramy dla jej działania także na lata osiemdziesiąte. Artykuł zawiera omówienie tylko pewnych aspektów problemu, tych które uznano za najważniejsze i które nie znalazły dotychczas szerszego omówienia w polskiej literaturze. Przedstawiono więc kwestie współdecydowania na szczeblu zakładowym i walkę z monopolizacją rynku. Zagadnienia te poprzedzone są próbą wyjaśnienia sposobu interpretowania w doktrynie SPO pojęcia "demokracja ekonomiczna". (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Reformy gospodarcze; Demokracja; Doktryny polityczne; Programy partii politycznych; Partie polityczne; Historia myśli politycznej; Podejmowanie decyzji gospodarczych; Demonopolizacja gospodarki

EN

Economic reforms; Democracy; Political doctrine; Programs of political parties; Political parties; History of political thought; Business decisions; Demonopolization of economy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 157 Studia z nauk politycznych
• Strony: 89--101

Twórcy

autor

Agenor Gawrzyał

Bibliografia

• A. Kaden, A. Pelinka, Die Grundsatzprogramme der Osterreichischen Parteien. Dokumenten und Analyse, Polten 1979.
• E. Natzner, Wohlfahrtsstaat und Wirtschaftskrise, Hamburg 1978.
• F. Edlinger, Die multinationalen Konzerne, Die Zukunft 1975, nr 4.
• F. Klenner, Chance oder Ilusion, Wien 1970.
• Fur eine sozialistische Politik der SPO, Wien 1974.
• H. Tieber, Perspektiven' 90 - eine Zwischenbilanz, Die Zukunft 1985, nr 11.
• H. Weselsky, Erfahrungen mit dem Kartellgesetz - und was geandert werden sollte, Arbeit und Wirtschaft 1976, nr 7-8.
• J. Mindele, Die Monopole und der Sozialismus, Zur Strategie der westeuropaischen Arbeiterbewegung. Die Zukunft 1974, nr 20.
• J.W. Gołębiowski, Ideologia i polityka współczesnej socjaldemokracji, Warszawa 1981.
• L. Łukaszczuk, Państwo kapitalistyczne w doktrynie socjaldemokracji (na przykładzie SPD), Warszawa 1970.
• Osterreichische Parteiprogramme 1868-1966, Munchen 1967.
• P. Lacina, R. Moritz, H. Wehsely, Fur eine Reform des Gesellschaftsrechts, Arbeit und Wirtschaft 1976, nr 9.
• S. Wirlander, Die Osterreichische Kartellgesetzgebung, Die Zukunft 1956, nr 10-11.
• Sozialismus heute - Was ist das eigentlich, Die Zukunft 1985, nr 6.
• V. Pospichil, Betriebliche Mitbestinunung in Osterreich, w: Betriebliche Mitbestimmung. Bericht uber den wissenschaftlichen Arbeitstag der Katholischen Sozialakademie am 13 und 14.XI.1970 r., Wien 1971.
• W. Goldmann, J. Peischer, Multinationale Konzerne in Osterreich, Arbeit und Wirtschaft 1979, nr 7-8.
• W. Kozub, Sozialpartnerschaft jako wyraz neosolidaryzmu społecznego w Austrii, Przegląd Zachodni 1978, nr 2.
• W. Landstatter, Betriebsrat und Arbeitsnehmer, Arbeit und Wirtschaft 1976, nr 2.
• W. Lecher, Betriebsratsrechte und Mitbestimmung in Osterreich, Die Mitbestimmung 1982, nr 12.
• Zum neuen ArbeitsVerfassungsgesetz. Beilage zum Juni Heft von "Weg und Ziel", Weg und Ziel 1974, nr 6.