PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
1989 | nr 146 Prace Instytutu Cybernetyki Ekonomicznej | 94--112
Tytuł artykułu

Estymacja zmian w strukturze kosztów przedsiębiorstwa handlu detalicznego w ujęciu dynamicznym

Warianty tytułu
Estimation of Changes in the Structure of Retail Trade Firm's Costs in a Dynamic Approach
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Dążność do racjonalnego i równocześnie optymalnego wykorzystania zasobów wymaga coraz szerszego wdrażania zasad rachunku ekonomicznego w przedsiębiorstwie handlowym. W związku z tym coraz większe zainteresowanie praktyki gospodarczej wzbudzać powinna problematyka kosztów. Identyfikacja podstawowych prawidłowości kształtowania się kosztów ma bowiem bardzo istotne walory poznawcze, gdyż prawidłowości te mogę być wykorzystywane przy podejmowaniu określonych decyzji zmierzających, najogólniej rzecz biorąc, do podwyższania poziomu świadczonych konsumentom usług handlowych. Szczególną zaś rolę w tym zakresie ma obserwacja zmian w czasie w strukturze kosztów przedsiębiorstwa handlowego. Pozwala ona nie tylko na bardziej prawidłową ocenę tendencji rozwojowych kosztów, ale także umożliwia precyzyjniejszą ocenę efektywności pracy przedsiębiorstwa handlowego. Badanie dynamiki struktury kosztów handlowych powinno przy tym objęć swoim zakresem zarówno analizę w węższym (tzw. dynamika sensu stricto) jak i w szerszym znaczeniu (tzw. dynamika sensu largo). W pracy punkt ciężkości naszych dociekań skierowaliśmy na dynamikę w szerszym znaczeniu. Będziemy ją traktować jako badanie rozwoju w czasie poszczególnych elementów strukturalnych kosztów w świetle zmian czynników kosztotwórczych. Wielość zmiennych wyrażających warunki działalności handlowej przedsiębiorstwa powoduje bowiem konieczność i jednocześnie potrzebę badania zmian w czasie bardziej prostych elementów kosztów, a nie tylko kosztów globalnych. Pracy postawiono cel głównie poznawczy. Sprowadza się on do przedstawienia zmian w strukturze kosztów wybranego w sposób celowy przedsiębiorstwa handlu detalicznego na tle rozwoju kosztów w całym handlu detalicznym, a następnie podjęcia próby oceny tych zmian. Przedsiębiorstwem tym, jako jednostkę obserwacji statystycznej, było Przedsiębiorstwo Państwowe "Dom Książki" w Poznaniu. Zebrany w nim materiał źródłowy objął stosunkowo długi, bo 22-letni przedział czasowy i charakteryzował się dużą retrospektywnością, co uniemożliwiło wprowadzenie szerszej instrumentacji w zakresie doprowadzenia tego materiału do pełnej porównywalności statystycznej. Uniemożliwiło też poszerzenie zestawu zmiennych objaśniających uwzględnionych w prowadzonym badaniu kosztów w ujęciu strukturalnym. W jednostce tej wystąpiły jednakże warunki do przeprowadzenia chociażby względnie poprawnej rekonstrukcji materiału empirycznego. Ponadto przedsiębiorstwo to spełniało w stosunkowo dużym stopniu wymogi szeroko rozumianej metody statystycznej, co w ogóle dało podstawę do prowadzenia badania statystycznego. Oznacza to, że przedsiębiorstwo przez nas wybrane: 1. spełniało wymóg wąskiego asortymentu branżowego, nie podlegającego znacznym przeobrażeniom w dłuższym przedziale czasowym, 2. nie podlegało dużym zmianom organizacyjnym w badanych latach, 3. prowadziło działalność handlową w zakresie dóbr, na rynku których występowały symptomy cząstkowej równowagi rynkowej. (fragment tekstu)
EN
An attempt was undertaken to study the dynamics of trade firm's costs structure in a broader sense (the so-called dynamics in largo sense). It is understood as a study in time of the costs' development from the structural point of view against the background of changes in cost-creating factors. In the research procedure particular attention was paid to the problem of comparability of cost data (in time), division of development into stages and to the selection of adequate cost-creating determinants. In the latter case taxonomic measure of development was used as a synthetic cost-creating factor. It was called a measure of the development of trade firm's activity. This variable, when the specificity of the studied subject is taken into account, gave quite correct cognitive effects. It not only effectively fulfills the role of cost-creating factor, but gives a view as to the direction and intensity of dynamic changes in the assumed set of primary cost-creating variables. Moreover, it was pointed out in the paper that the development of costs structure in the studied trade firm was consistent with the dynamics of costs structure in the whole Polish retail trade in the analysed time interval. (original abstract)
Bibliografia
  • A. Barczak, Ekonometryczne metody badania kosztów produkcji, PWN, Warszawa 1971.
  • T. Grabiński, Numeryczne metody periodyzacji rozwoju obiektów gospodarczych, Przegląd Statystyczny 1975/2.
  • Z. Hellwig, Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, Przegląd Statystyczny 1968/4.
  • R. Peretiatkowicz, Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa handlowego, PWE, Warszawa 1971.
  • W. Pluta, Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych, PWE, Warszawa 1977.
  • M. Strużycki, Postęp techniczno-organizacyjny handlu w okresie 25-lecia Polski Ludowej. Handel Wewnętrzny 1969/3.
  • S. Wierzchosławski, Stan i kierunki badań kosztów obrotu towarowego w Polsce, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1967/3.
  • S. Wierzchosławski, Zmiany w strukturze kosztów przedsiębiorstw handlu detalicznego w okresie powojennym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1965/4.
  • M. Witkowski, Badanie tendencji zmian w strukturze kosztów przedsiębiorstwa handlowego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1985.
  • M. Witkowski, Estymacja zmian poziomu i struktury kosztów przedsiębiorstwa handlu detalicznego, Poznań 1982, praca doktorska niepublikowana.
  • Z. Zakrzewski, Ekonomika handlu wewnętrznego, PWE, Warszawa 1972.
  • A. Zeliaś, Teoria prognozy, PWE, Warszawa 1979.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171446112

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.