Propozycja zastosowania metody badania wysiłku umysłowego w rozwiązywaniu problemów ergonomicznych praktyki

• Autorzy: Jolanta Olszewska , Jerzy Olszewski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Fizjologia pracy nie dysponuje odpowiednim miernikiem służącym do pomiaru obciążenia wysiłkiem umysłowym organizmu podczas pracy. Tymczasem postęp techniczny powoduje, że człowiek z jednej strony jest w coraz mniejszym stopniu angażowany jako źródło energii, a z drugiej strony spełnia coraz większą rolę jako układ sterujący i kontrolujący złożone maszyny i urządzenia, jak również systemy organizacyjnej. Tak więc ustalenie wysiłku psychicznego na danym stanowisku pracy wydaje się bardzo istotne ze względów ergonomicznych (zalecenia dla ergonomii korekcyjnej i koncepcyjnej), jak również organizacyjnych (np. w celu racjonalnego ustalenia przerw i zastępstw w pracy). Z tego powodu opracowanie metod pomiaru wysiłku umysłowego staje się pilną potrzebą. Istnieje wiele możliwości w miarę przybliżonego określenia obciążenia organizmu standardowym wysiłkiem umysłowym. W zależności od rodzaju stosowanych metod i technik badawczych można ustalić trzy podstawowe podejścia: psychologiczne, fizjologiczne i psycho-fizjologiczne. W badaniach ergonomicznych zwraca się szczególną uwagę na opracowanie psycho-fizjologicznych mierników zmęczenia. Wychodzi się przy tym z założenia, że zmiany zachodzące w ośrodkowym układzie nerwowym i w niektórych organach i narządach człowieka powinny być miarą stopnia zmęczenia. Istniałaby wówczas możliwość ustalenia kosztu fizjologicznego pracy, jak również norm tego kosztu. Jednakże brak rozeznania co do istoty wysiłku psychicznego i trudności pomiaru tego wysiłku, uniemożliwiają wprowadzenie tego rodzaju norm dla pracy umysłowej. Istnieje natomiast wiele możliwości w miarę przybliżonego określenia obciążenia organizmu wysiłkiem umysłowym. Jedną z ciekawszych wydaje się być metoda szacunkowej oceny obciążenia psychicznego informacjami ujęta w podejściu psychologicznym. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ergonomia; Umysł ludzki; Badanie pracy; Metody badania pracy; Obciążenie pracą

EN

Ergonomics; Human mind; Labour research; Workresearch methods; Workload

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1987
• Numer: nr 124 Studia i przyczynki młodych pracowników nauki
• Strony: 131--140

Twórcy

autor

Jolanta Olszewska

autor

Jerzy Olszewski

Bibliografia

• A. Franaszczuk, M. Gadomska, Analiza pracy z punktu widzenia wysiłku psychicznego, w: Analiza pracy, Praca zbiorowa pod red. J. Hansena, WZ CRZZ, Warszawa, 1963.
• Badania intensywności pracy w przemyśle włókienniczym w latach 1969-1978. Ośrodek Ekonomiki i Organizacji Przemysłu Lekkiego, Łódź 1979.
• J. Olszewski, Ergonomiczne diagnozowanie warunków pracy na wybranych stanowiskach w przemyśle włókienniczym, III Krajowe Sympozjum Humanizacji Środowiska Pracy, STiTMP, ZPAP, PTerg, Rydzyna 1981.
• J. Rosner, Ergonomia pracy umysłowej, SGPiS, Warszawa 1977.
• M. Krause, K. Sowa, Arytmia serca jako wykładnik obciążenia wysiłkiem umysłowym, w: Ergonomia, T. II, Nr 1 z 1979 r.
• Ocena poziomu obciążenia psychicznego pracą na stanowisku roboczym, Ośrodek Ekonomiki i Organizacji Przemysłu Lekkiego, Łódź, 1976.