Spory wokół "eurokomunizmu" w europejskim ruchu komunistycznym

• Autorzy: Agenor Gawrzyał , Wiesław Wegner

Warianty tytułu

Controversies about "Eurocommunism" in the European Communist Movement

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pojęcie "eurokomunizm" należy niewątpliwie do tych niewielu, które w słownictwie politycznym lat 70-tych, zyskało wielkie znaczenie. W przeciągu kilku lat ukazała się spora ilość, publikacji głównie jednak zachodnich, opisujących to zjawisko, próbujących szukać podobieństw i różnic, kreślić perspektywy rozwoju i dociekać genezy. Wywołało ono spory w wielu ruchach politycznych. Analizie "eurokomunizmu" w polskiej literaturze politologicznej Jak dotychczas poświęcono mało uwagi. Wprawdzie działalność zachodnioeuropejskiego ruchu komunistycznego jest obszernie prezentowana, ale są to dociekania z innego punktu widzenia, dociekania ujmowane przez pryzmat programu i jego realizacji "w ogóle", raczej bez próby zinterpretowania ich z uwzględnieniem specyfiki "eurokomunizmu". Siedzenie tej problematyki jest tym bardziej interesujące, że fala pewnej euforii jaka wraz z rozpowszechnianiem strategii "eurokomunizmu" zaznaczyła się w połowie lat 70-tych w niektórych partiach (Komunistyczna Partia Hiszpanii - KPH, Włoska Partia Komunistyczna - WłPK), zaczęła ustępować, a życie polityczne naniosło do wielu elementów owej koncepcji swoje poprawki. Celem niniejszego artykułu jest próba skonkretyzowania istoty poglądów określanych mianem "eurokomunizmu", naszkicowanie głównych przejawów i efektów ich praktycznej realizacji przez KPH, WłPK i FPK (Francuska Partia Komunistyczna) oraz przedstawienie stosunku partii komunistycznych krajów socjalistycznych do tych zagadnień. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Komunizm; Ruchy społeczne; Socjalizm; Historia myśli politycznej; Historia polityczna; Ustrój kapitalistyczny

EN

Communism; Social movements; Socialism; History of political thought; Political history; Capitalist system

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 140 Studia z nauk politycznych
• Strony: 96--120

Twórcy

autor

Agenor Gawrzyał

autor

Wiesław Wegner

Bibliografia

• E. Triana, Der spanische Weg zum Sozialismus, w: Eurokommunismus-Demokratie oder Diktatur?, Frankfurt a/M 1978.
• F. Lazard, Diskussion, w: Eurokommunismus-Demokratie oder Diktatur?, Frankfurt a/M 1978.
• G. Marchais, Die demokratische Herausforderung, Frankfurt a/M 1974.
• G. Marchais, Union de peuple de France pour vivre mieux dans la liberte, l'independance et la paix, Cahiers du communisme 1973, nr 1-2.
• G. Matthews, Szukamy drogi do socjalizmu. Problemy Pokoju i Socjalizmu 1979, nr 4.
• G. Napolitano, Auf dem Weg zum Historischen Kompromiss. Ein Gesprach mit Eric Hobsbawn uber Entwicklung und Programatik der KPI, Frankfurt a/M 1977.
• G. Ulicka. Marksistowska ocena pluralizmu politycznego. Nowe Drogi 11-12/1983.
• H. Timmermann. Eurokommunismus im Wandel, w: Eurokommunismus. Fakten, Analysen. Intervievs, Frankfurt a/M 1978.
• K. Ochocki, Marks, Lenin i "eurokomunizm", Humanitas. Z zagadnień filozofii i kultury współczesnej, Wrocław 1981, t. 6.
• Le Rapport de Georges Marchais, Construire le socialisme a la Francaise, L'Humanite 4.II.1982.
• Les communistes italiens 1976, nr 4-5.
• M. Karwat, Wł. Milanowski, Mit pluralizmu politycznego. Ideologia i Polityka nr 9/1983.
• M. Steinkohler, Eurokommunismus im Widerspruch. Analyse und Dokumentation, Koln 1977.
• Manifesto Programa del Partido Communista de Espana, Paris 1975.
• Międzynarodowa Narada Partii Komunistycznych i Robotniczych. Moskwa 1969, Warszawa 1969.
• Neues Deutschland 4.III.1977.
• Noveno Congreso del Partido Comnunista de Espana, 19-23 abril 1978 Barcelona 1978.
• P. Kulasik, Wypaczenia marksistowsko-leninowskiej myśli o państwie, Prezentacje, nr 4/1983.
• Prawda 10.I.1980.
• Programme commun de gouvernement du Parti communiste français et du Parti socialiste (27 juin 1972), Paris 1972.
• Przemówienie E. Berlinguera na Konferencji berlińskiej w 1976 r. w: Konferenz der Kommunistischen und Arbeiterparteien in Europa. Dokumente und Reden, Berlin 1976.
• Rewolucja a demokracja. Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Problemy Pokoju i Socjalizmu" nr 8/1979.
• S. Carillo, Der Ostblock muss sich wandeln. Eine Antwort auf Leszek Kołakowski, w: Eurokommunismus. Ein Reader, Berlin 1978.
• S. Carillo, Eurokommunismus und Staat, Hamburg 1978.
• S. Segre, Diskussion, w: Eurokommunismus-Demokratie oder Diktatur?, Frankfurt a/M 1978.
• T. Godlawski, J. Pawłowicz, Komuniści wobec procesów integracji ekonomicznej w Europie Zachodniej, w: Komuniści Europy Zachodniej. Działalność w latach siedemdziesiątych, Warszawa 1983.
• W. Lemańczyk, Raz jeszcze o pluralizmie. Nowe Drogi nr 10, 1983.
• W. Szczepański, Rewolucja, współistnienie, współczesność. Warszawa 1983.
• W.I. Lenin, Dzieła, t. 25.
• XIV Zjazd Włoskiej Partii Komunistycznej, 18-23.III.1975, Warszawa 1976.
• XXII Zjazd Komunistycznej Partii Francji, 4-8 lutego 1976, Warszawa 1976.
• Z. Simbierowicz, Siła ruchu komunistycznego wynika z jego jedności. Ideologia i Polityka 1977, nr 9.