Alternatywna metoda określania preferencji decydenta w zagadnieniach wielokryterialnych

• Autorzy: Piotr Namieciński

Warianty tytułu

Alternative Methods of Decision-Maker Preferences Identification in Multicriteria Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Określenie wagi poszczególnych kryteriów, konieczne w większości metod wielokryterialnego wspomagania decyzji, w praktyce nastręcza praktycznych kłopotów i jest z tego powodu mało precyzyjne. Celem pracy jest przedstawienie niewykorzystywanej do tej pory w Polsce metody wielokryterialnej pozwalającej ominąć ten problem. Metoda wielokryterialnej stochastycznej analizy akceptowalności (Stochastic Multiobjective Acceptability Analysis - SMAA) przez analizę całej przestrzeni wag pozwala ustalić, które warianty decyzyjne byłyby najczęściej preferowane i przez kogo, wzbogacając znacznie klasyczną analizę. Elastyczność metody SMAA pozwala na łączenie jej z większością klasycznych metod wspomagania decyzji. W prezentowanym artykule w celu zilustrowania takiego podejścia wybrano połączenie z metodą PROMETHEE(abstrakt oryginalny)

EN

Most multiple criteria decision aiding methods need in the first step to determine the weights for criteria. In many cases it causes problems. The aim of this study is to present a new methodology that allows to avoid this problem. Stochastic Multicriteria Acceptability Analysis (SMAA) through the the analysis of the weight space lets determine which alternative would be most preferred and by whom. New information collected in this way gives an opportunity to improve results obtained from classical multiple criteria decision aiding method. This paper contains implementation of SMAA-PROMETHEE method on a simple example of mobile phone operator selection(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Analiza stochastyczna; Niepewność

EN

Stochastic analysis; Uncertainty

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 446 Metody i zastosowania badań operacyjnych
• Strony: 144--158

Twórcy

autor

Piotr Namieciński

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bahzadian M., Kazemzadeh R.B., Albadvi A., Aghdasi M., 2010, PROMETHEE: A comprehensive literature review on methodologies and applications, European Journal of Operational Research, vol. 200, s. 198-215.
• Brans J.P., 1982, L'ingéničrie de la décision; Elaboration d'instruments d'aideŕ la décision. La méthode PROMETHEE, [w:] L'aide ŕ la décision: Nature, Instruments et Perspectives d'Avenir, Nadeau R., Landry M. (red.), Presses de l'Université Laval, Québec, Canada.
• Brans J.P., Mareschal B., 2005, PROMETHEE methods, [w:] Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Figueira J., Greco S., Ehrgott M. (red.), Springer, New York.
• Corrente S., Figueira J.R., Grco S., 2014, The SMAA-PROMETHEE method, European Journal of Operational Research, vol. 239, s. 514-522.
• Durbach I., Lahdelma R., Salminen P., 2014, The analytic hierarchy process with stochastic judgements, European Journal of Operational Research, vol. 238, s. 522-559.
• Lahdelma R., Hokkanen J.,Salminen P., 1998, SMAA - Stochastic multiobjective acceptability analysis, European Journal of Operational Research, vol. 106, s. 137-143.
• Mareschal B., Brans J.P., 1988, Geometrical representations for MCDA. The GAIA module, European Journal of Operational Research, vol. 33 no. 1, s. 54-64.
• Miszczyńska D., 2002, Wielokryteriowy ranking Otwartych Funduszy Emerytalnych, [w:] Modelowanie preferencji a ryzyko '01, Trzaskalik T. (red.), AE w Katowicach, Katowice.
• Okul D., Gencer C., Aydogan E.K., 2014, A method based on smaa-topsis for stochastic multi-criteria decision making and a real-world application, International Journal of Information Technology & Decision Making, vol. 13, no. 5 s. 957-978.
• Tervonen T., Figueira J.R., 2008, A survey on Stochastic multicriteria acceptability analysi method, Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, vol.15 s. 1-14.
• Tervonen T., Figueira J., Lahdelma R., Salminen P., 2004, An inverse approach for ELECTRE III, Research Report 20/2004, The Institute of Systems Engineering and Computers (INESC-Coimbra), Coimbra, Portugal. http://www.inescc.pt (15.10.2015).
• Tervonen T., Lahdelma R., 2007, Implementing stochastic multicriteria acceptability analysis, European Journal of Operational Research, vol. 178 s. 500-513.
• Trzaskalik T. (red.), 2014, Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Metody i zastosowania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2016.446.11