Klastry jako instrument wsparcia sektora kluczowych technologii wspomagających

• Autorzy: Joanna Szmigiel

Warianty tytułu

Clusters as an Instrument Supporting the Key Enabling Technologies Sector

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto problem badawczy klastrów jako instrumentu wsparcia sektora kluczowych technologii wspomagających (Key Enabling Technologies - KET). Sformułowano następujące pytania badawcze: 1) Czy klastry mogą wspierać rozwój sektora kluczowych technologii wspomagających? 2) W jakich obszarach klastry mogą wzmocnić rozwój sektora KET? 3) Przy pomocy jakich narzędzi klastry mogą wspierać sektor KET? Analizę przeprowadzono na podstawie dokumentów europejskich i krajowych, danych wtórnych (raporty krajowe i zagraniczne), literatury przedmiotu, w tym opisanych w niej badań empirycznych oraz materiałów internetowych klastrów KET. We wnioskach wskazano na kilka obszarów i narzędzi wsparcia sektora KET przez struktury klastrowe związane m.in. z intensywną współpracą biznesu z nauką, etapami komercjalizacji badań, aspektami finansowymi, wielokierunkowym przepływem wiedzy czy korzyściami wynikającymi z siły synergii. Zidentyfikowano również dwa rodzaje klastrów technologii KET, które funkcjonują na gruncie polskim. Wyjątkowe znaczenie kluczowych technologii wspomagających dla rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw, regionów, gospodarek narodowych i całej Unii Europejskiej sprawia, że niezwykle ważne jest wsparcie tego sektora we wszystkich możliwych obszarach. Klastry, dzięki swojej specyfice, międzysektorowemu charakterowi oraz procesom, które w nich zachodzą, są już teraz, a w przyszłości mogą być jeszcze skuteczniejszym instrumentem ich szerokiego wsparcia. Artykuł jest przeglądem literatury. (abstrakt oryginalny)

EN

In her article, the author undertook the research problem of clusters as an instrument supporting the sector of key enabling, technologies (KET). She formulated the following research questions: (1) Can clusters support development of the sector of key enabling technologies? (2) In which areas can the clusters reinforce development of the KET sector? (3) With the help of which tools can the clusters support the KET sector? The analysis was carried out on the grounds of European and national documents, secondary data (national and foreign reports), the subject literature, including the described therein empirical research as well as the Internet materials of the KET clusters. The conclusions indicate a several areas and tools of the support for the KET sector by the cluster structures connected, inter alia, with an intensive cooperation of business with science, stages of commercialisation of research, financial aspects, diversified flow of knowledge or the benefits issuing from synergy power. She also identified the two types of clusters of KET technologies functioning on the Polish ground. The unique importance of key enabling technologies for the development of innovativeness of enterprises, regions, national economies, and the entire European Union causes that unusually important is the support for this sector in all possible areas. The clusters, owing to their specificity, cross-sectoral nature and the processes taking place therein, are already now, and in the future can be still more effective, the instrument of a wide support thereof. The article is a literature overview. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klastry; Innowacyjność; Konkurencyjność; Rozwój technologiczny

EN

Business cluster; Innovative character; Competitiveness; Technological development

• Czasopismo: Handel Wewnętrzny
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 6
• Strony: 163--180

Twórcy

autor

Joanna Szmigiel

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Baranowska A., Skrok Ł. (2009), Klastry zaawansowanych technologii jako instrument wsparcia rozwoju i konkurencyjności regionów - analiza i wnioski dla polityki regionalnej oraz polityki spójności, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa.
• Brenner T. (2004), Local Industrial Clusters, Existence, Emergence and Evolution, Routledge, London.
• Breschi S. (2005), Clusters, networks, and innovation, Oxford University Press, Oxford.
• Buczyńska G., Frączek D., Kryjom P. (2016), Raport z inwentaryzacji klastrów w Polsce 2015, PARP, Warszawa.
• Butter M., de Heide M., Montalvo C., Dittrich K, Seiffert L., Navazo L., Thielmann A., Braun A., Meister M., Holden D., Livesey F., O'Sullivan E., Hartman Ch., Zaldua M., Olivieri N., Turno L. (2015), Assessing support of pilot production in multi-KETs activities. D7 Final report of the multi-KETs Pilot lines project, including the tentative policy roadmap, http://www.mkpl.eu/fileadmin/site/final/mKETs_D7_final_report.pdf [dostęp: 15.03.2016].
• Competitiveness (2016), Microelectronics clustering efforts in Grenoble, The Cluster Competitiveness Group INC, Washington, http://www.euc2c.com/graphics/en/pdfs/mod9/Case,%20Microelectronics%20Grenoble%20vF.pdf [dostęp: 06.11.2015].
• Cooke P., Huggings R. (2002), High technology Clustering in Cambridge, The Institution of Local Development, London.
• Decyzja Rady UE (2013), ustanawiająca program szczegółowy wdrażający program "Horyzont 2020" - program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020) .
• Decyzja Komisji (2008), ustanawiająca europejska grupę do spraw polityki klastrowej (2008/824/WE).
• Dzierżanowski M. (red.) (2012), Kierunki i założenia polityki klastrowej w Polsce do 2020, Rekomendacje Grupy roboczej ds. polityki klastrowej, PARP, Warszawa.
• Enright M.J. (2001), What we know and what we should know, Kiel Institute International Workshop on Innovation clusters and Interregional Competetion, Kiel.
• European Commission DG Enterprise and Industry (2007), EUROPE INNOVA, PRO INNO, Innovation Cluster in Europe. A statistical analysis and overview of current policy support, European Commission.
• European Commission - Enterprise Directorate General (2003), Final report of the expert group on enterprise clusters and networks, Bruxelles.
• GUS (2014), Nanotechnologia w Polsce 2013 r., Warszawa.
• GUS (2014), Biotechnologia w Polsce w 2013 r., Warszawa.
• Gorynia M., Jankowska B. (2008), Klastry a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa.
• High Level Expert Group on KETs (2011), Final Report, European Commission, Bruxelles.
• High Level Expert Group on KETs (2015), Final Report. KETs Time to act, European Commission, Bruxelles.
• Hołub-Iwan J. (red.) (2012), Benchmarking klastrów w Polsce - edycja 2012. Raport ogólny, PARP, Warszawa.
• Hołub-Iwan J., Małachowska M. (2008), Rozwój klastrów w Polsce. Raport z badań, publikacja projektu Rozwój klastrów w Polsce współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej, Szczecin.
• Knopp L. (2012), Szanse i bariery rozwoju klastrów technologicznych w Polsce, Poznań, http://dlafirmy.info.pl/articlesFiles/Lilla_Knop_artykul.pdf [dostęp: 05.11.2015].
• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów (2012), Europejska Strategia w dziedzinie kluczowych technologii wspomagających - droga do wzrostu i miejsc pracy, COM (2012) 341, wersja ostateczna.
• Komunikat Komisji (2010), Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu", COM(2010) 2020, wersja ostateczna.
• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego (2009), Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Przygotowanie się na przyszłość: opracowanie wspólnej strategii w dziedzinie kluczowych technologii wspomagających w UE, COM(2009) 512, wersja ostateczna.
• Komunikat Komisji do Rady (2008), Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, W kierunku światowej klasy klastrów w Unii Europejskiej, COM(2008) 0652, komunikat końcowy.
• Komunikat Komisji do Rady (2006), Parlamentu Europejskiego Komitetu Gospodarczo-Społecznego i Komitetu Regionów, Wykorzystanie wiedzy w praktyce: Szeroko zakrojona strategia innowacyjna dla UE, COM(2006).
• Kowalski A.M. (2013), Znaczenie klastrów dla innowacyjności gospodarki w Polsce, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Mikołajczak B., Kurczewska A., Fila J. (2009), Klastry na świecie. Studia przypadków, Difin, Warszawa.
• Ministerstwo Gospodarki (2014), Krajowy Program Reform na rzecz realizacji Strategii Europa 2020, Warszawa.
• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (2015a), Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013, Szczegółowy opis osi priorytetowych, Warszawa.
• Ministerstwo Infrastruktury Rozwoju (2015b), Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Polska Wschodnia 2014-2020, Warszawa.
• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (2014), Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020, Warszawa.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2012), Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Warszawa.
• Noji T., Omiya Y. (2013), Life Sciences and Biotechnology Industry Clusters in Europe- Building Bridges between Science and Industry, "Mizuho Industry Focus", Vol. 122, http://www.mizuhobank.com/fin_info/industry/pdf/mif_122.pdf [dostęp: 05.11.2015].
• Photonics Unit EC (2010), An Overview of Photonics Innovation Clusters and National Technology Platforms in Europe, European Commission, Bruxelles, http://cordis.europa.eu/fp7/ict/photonics/docs/eu-report-on-photonics-innovation-clustersjune2010. pdf [dostęp: 06.11.2015].
• Pilarska Cz. (2013), Identyfikacja struktur klastrowych oraz efekty ich funkcjonowania w Unii Europejskiej, (w:) Bochańczyk-Kupka D , Swadźba S. (red.), Systemy Gospodarcze i ich ewolucja. Aspekty mikro-i mezoekonomiczne, "Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 156.
• Pławgo B. (red.) (2014), Benchmarking klastrów w Polsce - edycja 2014. Raport ogólny, PARP, Warszawa.
• Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii (2011), Insight2030 Foresight technologiczny przemysłu. Streszczenie analizy końcowej, IZTECH, Warszawa.
• Porter M.E. (2001), Porter o konkurencji, PWE, Warszawa.
• Skurzyński P. (2013), Technologie grupy KET. Instrumenty wsparcia, Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii, Warszawa.
• Szultka S. (2004), Klastry. Innowacyjne wyzwanie dla Polski, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
• Tactics (2012), Using clusters to address emerging industries and services, PRO-INNO Europe, European Commission, http://abclusters.org/wp-content/uploads/2013/12/Using-clusters-to-address-emergingindustries_0.pdf [dostęp: 05.11.2015].
• http://carspl.eu/ [dostęp: 07.11.2015].
• http://btm-mazowsze.pl/ [dostęp: 12.11.2015; 02.10.2016].
• http://www.dolinalotnicza.pl/ [dostęp: 02.11.2015].
• http://www.imp.gda.pl/bkee/ [dostęp: 09.11.2015].
• http://lifescience.pl/ [dostęp: 09.11.2015].
• http://www.mkpl.eu/home/ [dostęp: 05.09.2016].
• http://www.nanoslask.pl/index.php/pl/ [dostęp: 08.11.2015].
• http://www.nutribiomed.pl/[dostęp: 07.11.2015].
• http://www.optoklaster.pl/[dostęp: 08.11.2015].
• http://pcfs.org.pl/fotonika.html [dostęp: 16.11.2015].