Zadłużenie zewnętrzne Polski i koszty jego obsługi : determinanty, zagrożenia, perspektywy

• Autorzy: Andrzej Dorosz

Warianty tytułu

Poland's External Debt and Costs of its Service : Determinants, Th reats and Perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W XXI wieku Polska rozwijała się dość szybko, między innymi dzięki importowi kapitału w postaci inwestycji bezpośrednich oraz pożyczek zaciąganych na międzynarodowych rynkach finansowych. W rezultacie stała się krajem dłużniczym ze stosunkowo dużymi zewnętrznymi zobowiązaniami, a także z relatywnie dużą ujemną międzynarodową pozycją netto. Jest to istotne ograniczenie dla polityki gospodarczej kraju, gdyż duże zagraniczne zobowiązania (pasywa) stanowią swoistą "bazę finansową", na podstawie której - w pewnych okolicznościach - może rozwinąć się kryzys płatniczy w stosunkach z zagranicą. W artykule przeanalizowano wpływ, jaki poszczególne pozycje międzynarodowej pozycji inwestycyjnej mogą mieć teoretycznie na sytuację płatniczą kraju. Przedstawiono także sytuację płatniczą, która wystąpiła w Polsce w drugiej połowie 2015 roku po wyborach prezydenckich i parlamentarnych, w związku z zapowiadanymi zmianami w polityce gospodarczej. Kilka charakterystycznych oznak (znaczny spadek kursu złotego, obniżenie poziomu oficjalnych rezerw, wzrost kosztów zagranicznych pożyczek, obniżenie ratingu), wskazywało, że w oczach zagranicznych inwestorów Polska znalazła się wtedy "na cenzurowanym" i jeżeli następnie wystąpią kumulujące się, istotne błędy w polityce gospodarczej, to grozi jej kryzys płatniczy. Kryzys płatniczy nie jest więc jednak nieuchronny, niemniej wydaje się, że Polska wyczerpała już potencjał finansowania rozwoju zagranicznymi inwestycjami oraz pożyczkami i powinna zwiększyć swoją stopę oszczędzania, jeżeli chce utrzymać odpowiednio wysoką dynamikę wzrostu PKB. (abstrakt oryginalny)

EN

In the last decades, Poland has been developing quite quickly, inter alia, owing to import of capital in the form of direct investments and loans drawn in international fi nancial markets. In result, it has become a debtor nation with relatively high external liabilities and with a relatively big negative international net position. Th is is a considerable limitation for the country's economic policy as big foreign accounts payable (liabilities) are a peculiar 'fi nancial base' based on which - in certain circumstances - there may be evolved a balance of payments crisis in relationships with foreign countries. In his article, the author analysed the impact which may theoretically be exerted by individual items of the international investment position on the country's payment situation. He also presented the payment situation, which took place in Poland in the second half of 2015, aft er the presidential and parliamentary elections, in connection with the announced changes in the economic policy. A few characteristic symptoms (a signifi cant decline of the zloty exchange rate, offi cial reserve level reduction, growth of costs of foreign loans or downgrade) indicated that as perceived by foreign investors Poland was then on the carpet and, if next there occurred cumulative signifi cant errors in the economic policy, it would have been endangered by the balance of payments crisis. Th erefore, however, the balance of payments crisis is not unavoidable, nevertheless it seems that Poland has already exhausted its potential to fi nance the development with foreign investments and loans, and it should increase its rate of saving if it wants to retain the high dynamics of GDP growth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka światowa; Polityka gospodarcza; Kryzys finansowy; Strefa euro; Polityka fiskalna; Deficyt budżetowy; Zadłużenie zagraniczne

EN

World economy; Economic policy; Financial crisis; Eurozone; Fiscal policy; Budget deficit; Foreign debt

• Czasopismo: Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3(49)
• Strony: 33--52

Twórcy

autor

Andrzej Dorosz

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Bibliografia

• Bilans płatniczy Rzeczypospolitej Polskiej za I kwartał 2015 roku (2015), NBP, Warszawa, http://www.nbp.pl/publikacje/bilans_platniczy/bilans_platniczy2015_1.pdf [dostęp: 04.03.2016].
• Bilans płatniczy Rzeczypospolitej Polskiej za III kwartał 2015 roku (2016), NBP, Warszawa, http://www.nbp.pl/Publikacje/Bilans_platniczy/bilans_platniczy2015_3.pdf [dostęp: 04.03.2016].
• Dorosz A. (2013), Międzynarodowa pozycja inwestycyjna Polski i wynikające z niej zagrożenia dla rozwoju gospodarczego, "International Journal of Management and Economics", No. 37.
• Dorosz A. (2014a), Międzynarodowe przepływy kapitału, (w:) Dorosz A., Olesiński Z., Pastusiak (red.), Stosunki międzynarodowe - Teoria i praktyka, PWE, Warszawa.
• Dorosz A. (2014b), Globalny kryzys finansowy z końca pierwszej dekady XXI wieku, (w:) Dorosz A., Olesiński Z., Pastusiak L. (red.), Stosunki międzynarodowe - Teoria i praktyka, PWE, Warszawa.
• Działalność gospodarcza podmiotów z kapitałem zagranicznym w 2014 roku (2015), GUS, Warszawa.
• IMF Staff Guidance Note on Debt Limits in Fund-Supported Programs (2009), IMF, Washington.
• Informacja wstępna (2015a), nr 9, NBP, Warszawa.
• Informacja wstępna (2015b), nr 12, NBP, Warszawa.
• Informacja wstępna (2016), nr 1, NBP, Warszawa.
• Mały Rocznik Statystyczny Polski 2014 (2015), GUS, Warszawa.
• Międzynarodowa pozycja inwestycyjna (2016), NBP, Warszawa, http://www.nbp.pl/home. aspx?f=/statystyka/m_poz_inwest_pre.html [dostęp: 13.02.2016].
• Międzynarodowa pozycja inwestycyjna Polski w 2014 roku (2015), NBP, Warszawa.
• Siemionczyk G. (2016), S&P i podatek bankowy dały inwestorom zarobić, "Rzeczpospolita" 04.04.
• Statystyka bilansu płatniczego - dane kwartalne (2016), NBP, Warszawa, http://www. nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/bilans_platniczy/bilansplatniczy_kw.html [dostęp: 04.03.2016].
• Ustawa budżetowa na rok 2016 z dnia 25 lutego 2016 roku - podpisana przez Prezydenta RP 3 marca 2016 roku (Dz.U. z 2016 roku, poz. 278)
• Wernik A. (2016), Czy ustawa budżetowa na 2016 roku jest realna, "Rzeczpospolita" 21.03.
• Zadłużenie zagraniczne brutto w podziale na sektory - Dane kwartalne (2016), NBP, Warszawa, http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/pieniezna_i_bankowa/ naleznosci.html [dostęp: 13.02.2016].
• ---