Konflikty na Kaukazie Południowym jako czynniki destabilizujące rzeczywistość społeczno-polityczną

• Autorzy: Krzysztof Fedorowicz

Warianty tytułu

The Conflicts in the South Caucasus as Destabilizing Factors the Socio-Political Reality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Konflikty na Kaukazie Południowym po rozpadzie ZSRR stały się podstawowym elementem systemów politycznych Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji. W dużej mierze przyczyniły się do ukształtowania specyficznych reżimów politycznych, zdeformowanych głównie w wyniku negatywnych następstw związanych z toczonymi konfliktami. Kwestie przemian polityczno-społecznych i proces instytucjonalizacji państwa zostały podporządkowane celom nadrzędnym, do których zaliczono bezwarunkowe uregulowanie spraw spornych. Mimo upływu ponad 25 lat pokojowe rozwiązanie wielu z nich jest obecnie niemożliwe. Na obszarze Kaukazu Południowego z powodzeniem funkcjonują trzy tzw. parapaństwa, które wbrew prawu międzynarodowemu realnie egzystują i w coraz większym wymiarze wpływają negatywnie na poziom bezpieczeństwa w regionie. Około 20% powierzchni terytorium Azerbejdżanu i Gruzji znajduje się nadal pod okupacją, a utrzymywany dotychczas minimalny poziom bezpieczeństwa coraz częściej jest naruszany i grozi dużą eskalacją działań zbrojnych w nieodległej przyszłości. Mimo upływu czasu konsekwencje nierozwiązanych konfliktów w coraz większym wymiarze destabilizują rzeczywistość polityczno-społeczną państw Kaukazu Południowego, przyczyniając się do zmniejszenia tempa ich rozwoju i coraz większej podatności na naciski państw dominujących w regionie.(abstrakt oryginalny)

EN

The Author analyses the influence of conflict in Nagorno Karabakh, Abkhazia and South Ossetia on the domestic and foreign policy of Armenia, Azerbaijan and Georgia. He proves that the described conflict for many years dominated in the political life of this country and was a basis of the ideology and the programs of elites struggling for power. In the struggle of the elites, the military elites played the main role, while being an important path to advancement to the peaks of power. The author tries to explain the influence of the Karabakh, Abkhazia and South Ossetia question on political transformation of the states in conflict. Another important thread of the analysis is to search answers to the question, how tradition, culture, psychology, life styles and political interests of elites in Armenia, Azerbaijan and Georgia affect the course and the effects of a peacemaking process aimed solving the Karabakh, Abkhazia and South Ossetia.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty polityczne

EN

Political conflicts

• Czasopismo: Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4
• Strony: 173--196

Twórcy

autor

Krzysztof Fedorowicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Adamczewski P., Górski Karabach w polityce niepodległego Azerbejdżanu, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2012.
• Akopian T., Political Violence in Armenia (Sources, Public Perception, Ways to Overcome the Problem), "Central Asia and the Caucasus", nr 5(17)/2002.
• Balayan A., Polityczne transformacje w postradzieckiej Armenii: problemy adaptacji i perspektywy integracji ze współczesnym światem, w: Armenia i Górski Karabach w procesach transformacji społecznej i politycznej, red. R. Czachor, Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski, Wrocław 2014.
• Baluk W., Tarchan-Mourawi G., Gruzja, w: Ustroje polityczne krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, red. A. Czajowski, W. Baluk, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
• Chodubski A., Kaukaz: legenda a rzeczywistość społeczno-polityczna regionu, w: Kaukaz: transformacja przywództwa i elit politycznych, Tom IV, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Chodubski A., Mozaika narodowościowa i etniczna Kaukazu, w: Kaukaz: transformacja przywództwa i elit politycznych, Tom VI, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Czajowski A., Republika Armenii, w: Ustroje polityczne krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, red. W. Baluk, A. Czajowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
• Czachor R., Abchazja, Osetia Południowa, Górski Karabach. Geneza i funkcjonowanie systemów politycznych, Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski, Wrocław 2014.
• Fedorowicz K., Rola siły i przemocy w kształtowaniu systemu politycznego Armenii, w: Kaukaz: mechanizmy legitymizacji i funkcjonowania elit politycznych, Tom VII, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Fedorowicz K., Uwarunkowania wewnętrzne państw Azji Centralnej, w: Nowa Wielka Gra w regionie Azji Centralnej, red. T. Stępniewski, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin-Warszawa 2012.
• Furier A., Zmieniający się Kaukaz na współczesnej mapie świata, w: Kaukaz w dobie globalizacji, red. A. Furier, Instytut Wschodni UAM, Poznań 2005.
• Furier A., Droga Gruzji do niepodległości, Zakład Badań Narodowościowych PAN, Poznań 2000.
• Górecki W., Abchazja, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2013.
• Górecki W., Pełzająca inkorporacja Abchazji. Koniec eksperymentu separatystycznej demokracji, "Komentarze OSW", nr 164, 10.03.2015.
• Herbut R., Baluk W., Transformacja systemów politycznych państw obszaru byłego Związku Radzieckiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
• Janicki K., Abchazja. Stuletnia wojna o raj? (1864-1992), w: Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych, red. K. Janicki, Instytut Wydawniczy Erica, Kraków-Warszawa 2009.
• Janicki K., Abchazja i Osetia Południowa. Pionki w grze mocarstw? (1992-2009), w: Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych, red. K. Janicki, Instytut Wydawniczy Erica, Kraków-Warszawa 2009.
• Jarosiewicz A., Strachota K., Górski Karabach - rozmrażanie konfliktu, "Komentarze OSW", nr 65, 26.10.2011.
• Karabaski ból głowy. Z Andrzejem Kasprzykiem, osobistym przedstawicielem do spraw konfliktu karabaskiego Przewodniczącego OBWE, rozmawia Zbigniew Rokita, "Nowa Europa Wschodnia", nr 3-4/2011.
• Kardaś S., Rola elit politycznych w konfliktach na obszarze WNP (na przykładzie armeńsko-azerbejdżańskiego sporu o Górski Karabach, w: Przywództwo i elity polityczne w krajach WNP, tom 2, red. T. Bodio, W. Jakubowski, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010.
• Kazimova S., Idea jedności Kaukazu, w: Region Kaukazu w stosunkach międzynarodowych, red. T. Kapuśniak, K. Iwańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.
• Kwiatkiewicz P., Elity polityczne Azerbejdżanu (wybrane aspekty), w: Kaukaz: mechanizmy legitymizacji i funkcjonowania elit politycznych, Tom VII, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Marciniak T., Nieczuja-Ostrowski P., Położenie międzynarodowe Armenii: uwarunkowania i perspektywy, w: Region Kaukazu w stosunkach międzynarodowych, red. T. Kapuśniak, K. Iwańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.
• Materski W., Zakaukazie - pomiędzy Rosją, Turcją i Persją, w: Kaukaz w dobie globalizacji, red. A. Furier, Instytut Wschodni UAM, Poznań 2005.
• Materski W., Gruzja, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2010.
• Minasyan E., Armenia na ciernistym szlaku niepodległości, w: Armenia i Górski Karabach w procesach transformacji społecznej i politycznej, red. R. Czachor, Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski, Wrocław 2014.
• Minasyan S., Armenia w Karabachu, Karabach w Armenii: polityka z nieuregulowanym konfliktem w tle, w: Armenia i Górski Karabach w procesach transformacji społecznej i politycznej, red. R. Czachor, Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski Wrocław 2014.
• Nieczuja-Ostrowski P., Demokratyzacja w Armenii w kontekście wyborów parlamentarnych i prezydenckich, "Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość", nr 8/2011.
• Piskorski M., Elity Republiki Południowej Osetii na tle kryzysu wyborczego w latach 2011-2012, w: Kaukaz: mechanizmy legitymizacji i funkcjonowania elit politycznych, Tom VII, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Sieradzan P., Elity polityczne separatystycznej Abchazji, w: Kaukaz: mechanizmy legitymizacji i funkcjonowania elit politycznych, Tom VII, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Stępniewski T., Geopolityka regionu Morza Czarnego w pozimnowojennym świecie, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin-Warszawa 2011.
• Stępniewski T., Religia i polityka na obszarze Europy Wschodniej, Kaukazu i Azji Centralnej, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo KUL, Lublin-Warszawa 2013.
• Stępniewski T., Unia Europejska wobec stabilności politycznej i bezpieczeństwa Kaukazu Południowego: casus wojny Rosji z Gruzją w 2008 roku, w: Kaukaz: transformacja przywództwa i elit politycznych, Tom VI, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Strachota K., Konflikty zbrojne na obszarze postradzieckim. Stan obecny. Perspektywy uregulowania. Konsekwencje, "Prace OSW", 10.06.2003, Warszawa 2003.
• Waal T., Black Garden. Armenia and Azerbaijan througt Peace and War, University Press, New York 2003.
• Zaleśny J., Ewolucja przywództwa państwowego niepodległego Azerbejdżanu, w: Kaukaz: mechanizmy legitymizacji i funkcjonowania elit politycznych, Tom VII, red. T. Bodio, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.
• Zaleśny J., System konstytucyjny Azerbejdżanu, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2013.
• http://www.elections.am/presidential/election-22052/ [dostęp 5.08.2015].
• http://www.hrw.org/news/2008/02/29/armenia-police-beat-peaceful-protesters- yerevan [dostęp 5.08.2015].
• http://www.kaukaz.net/cgi-bin/blosxom.cgi/polish/armenia/erewan [dostęp 5.08.2015].
• http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/armenia0209webwcover.pdf [dostęp5.08.2015].
• http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2008/ eur/119066.htm [dostęp 5.08.2015].
• http://www.rferl.org/content/armenian_government_makes_concession_ to_opposition/16795248.html [dostęp 5.08.2015].
• http://www.panarmenian.net/eng/politics/news/71151/ [dostęp 5.08.2015].
• http://www.vestikavkaza.ru/analytics/Armyanskiy-bunt-trevozhnaya-lastochka- dlya-kavkazskoy-politiki-Rossii.html [dostęp 5.08.2015].
• http://www.vestikavkaza.ru/news/Naselenie-Erevana-nachinaet-aktsiyuprotesta-iz-za-podorozhaniya-elektroenergii.html [dostęp 5.08.2015].
• http://www.vestikavkaza.ru/news/Pravitelstvo-Armenii-povysilo-tarifyna-svet-nesmotrya-na-protesty.html [dostęp 5.08.2015].
• http://archive.mid.ru//bdomp/nsreuro.nsf/348bd0da1d5a7185432569e700 419c7a/be2d70933881fb75c32579270040e8a1!OpenDocument [dostęp 24.08.2015].
• http://presidentruo.org/?p=12879 [dostęp 24.08.2015].
• http://www.vestikavkaza.ru/analytics/Gruzino-osetinskaya-granitsa-polzet-k-nefteprovodu.html [dostęp 24.08.2015].
• http://civil.ge/rus/article.php?id=27280 [dostęp 24.08.2015].
• http://www.civil.ge/rus/article.php?id=27520 [dostęp 21.10.2015].
• http://www.apsnypress.info/news/chislennost-naseleniya-abkhazii-sostavlyaet-240-705-chelovek/ [dostęp 24.08.2015].
• http://kremlin.ru/supplement/4783 [dostęp 24.08.2015].
• http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=2425&lang =rus [dostęp 29.09.2015].
• Енгоян А., Общность ценностных ориентации и ментальности постсоветских обществ, w: Внешняя политика Республики Армения. Проблемы и вызовы, red. Г. Петросян, Издательство ЕГУ, Ереван 2014.
• Карапетян М., Карабахский конфликт и стабильность на Южном Кавказе, "Центральнaя Aзия и Кавказ", nr 5(29)/2003.
• Казимиров В., Мир Карабаху. Посредничество России в урегулировании нагорно карабахского конфликта, Mеждународные отношения, Москва 2009.
• Курдов А., Независимая Армения: взгляд российских аналитиков, "Центральнaя Aзия и Кавказ", nr 2(3)/1999.
• Минасян С., ПАСЕ и Карабахский конфликт: опасное вовлечение?, "Аналитикoн", nr 11(71)/2014, http://theanalyticon.com/?p=5688&lang=ru [dostęp 3.10.2015].
• Минасян С., Молчащие пушки августа: почему не началась новая карабахская война, "Аналитические записки Института Кавказа", nr 1/2014, Ереван 2014.
• Минасян С., Нагорный Карабах после двух десятилетий конфликта: неизбежна пролонгация статус-кво?, "Аналитические доклады Институтa Кавказа", nr 2/2010, Ереван 2010.
• Орманян М., Армянская Церковь, Анкюнакap, Ереван 2012.