The Rightness of Principles as the Concept of the Good

• Autorzy: Magdalena Żardecka-Nowak

Warianty tytułu

Słuszność zasad jako pojęcie dobra

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper concerns the twilight of the concept of the common good and the rise of the idea of rightness over the conceptions of the good. J. Rawls differentiates between the extensive doctrines under which various conceptions of the good are formulated and the principles of justice, which deliberately avoiding the issue of good, stop at the level of what is right. The rightness allows for pluralism of various broad doctrines that can last, grow and compete with one another within and under the protection of a liberal and democratic state. But we have to admit that there is no escape from the question of the good (and the bad) while considering the social and political issues being moral issues in some important sense for us. The defence of the principles of justice by means of pointing out their rightness and distinguishing them from various conceptions of the good is - at the level of politics and political philosophy - reasonable and purposeful (because of the values that we cherish together, as well as in order to avoid certain damages which we fear), but it is still a kind of the conception of the good. The stability of liberal society lies in the ability to promote the right conception of justice which is referred to as thin conception of the good. The normative content does not evaporate from the principles of political life, but it is retained - the primary concern of the state is justice, fairness, equality, etc. (original abstract)

Artykuł mówi o zmierzchu idei dobra wspólnego oraz o wyniesieniu idei sprawiedliwości ponad wszelkie koncepcje dobra. J. Rawls rozróżnia rozległe doktryny, z których wynikają rozmaite koncepcje dobra, od zasad sprawiedliwości, które tak są formułowane by uniknąć kwestii dobra a zatrzymać się na poziomie tego, co prawe i właściwe. Sprawiedliwość pozwala na pluralizm rozmaitych rozległych doktryn, które mogą trwać, rozwijać się i konkurować ze sobą pod ochroną liberalnego i demokratycznego państwa. Musimy jednak zauważyć, że tam gdzie w grę wchodzą problemy społeczne i polityczne nie uciekniemy przed kwestią dobra (i zła), gdyż problemy te mają charakter moralny w istotnym dla nas sensie. Obrona zasad sprawiedliwości przez wskazanie na ich poprawność i odróżnienie ich od różnych koncepcji dobra jest na poziomie polityki i filozofii polityki jak najbardziej rozsądna i celowa (ze względu na wartości, które podzielamy oraz ze względu na szkody, których staramy się uniknąć), nie zmienia to jednak faktu, że nadal poruszmy się w obrębie koncepcji dobra. Stabilność liberalnego społeczeństwa zależy od jego zdolności promowania określonej koncepcji sprawiedliwości, którą scharakteryzować można jako wąską koncepcje dobra. Normatywna treść nie wyparowuje z życia politycznego ale pozostaje w nim w postaci zasad sprawiedliwości, bezstronności, równości itd. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Justice; Common good

PL

Sprawiedliwość; Dobro wspólne

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2016
• Tom: 21 (XXI)
• Numer: nr 23 (1)
• Strony: 211--224

Twórcy

autor

Magdalena Żardecka-Nowak

• Rzeszow University

Bibliografia

• [1] Arendt H., Kondycja ludzka, transl. by A Łagodzka, Aletheia, Warszawa 2000.
• [2] Buksiński T., Współczesne filozofie polityki, Wydawnictwo IF UAM, Poznań 2006.
• [3] Chmielewski A., Kontraktualizm i jego krytyka, "Kwartalnik Filozoficzny" 1998, vol. XXVI, part 4.
• [4] Dworkin G., Paternalism, in: R. A. Wasserstorm (ed.), Morality and the Law, Wadsworth Pub. Co., Belmont, Cal. 1970.
• [5] Galston W., Civic Education in the Liberal State, w: N. Rosenblum (ed.), Liberalismand the Moral Life, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts 1989.
• [6] Gutmann A., Demokracja, in: R.E. Goodin, Ph. Pettit (edit.), Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, translated by C. Cieśliński, M. Poręba, KiW, Warszawa 1998.
• [7] Habermas J., BetweenFacts and Norms, transl. by William Rehg.
• [8] Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie, transl. by A. Romaniuk, R. Marszałek, Scholar, Warszawa 2005.
• [9] Habermas J., Uwzględniając innego, PWN, Warszawa 2009.
• [10] Husak D., Paternalism and Autonomy, "Philosophy and Public Affairs," 1981, No. 10, J. Feinberg, Harm to Self, Oxford University Press, New York, 1986.
• [11] Koperek J., Dobro wspólne, in: B. Szlachta (edit.), Słownik społeczny, WAM, Kraków 2004.
• [12] Krucina J., Dobro wspólne, in: Encyklopedia katolicka, vol. III, TN KUL, Lublin 1985.
• [13] McCarty Th., Ideals and Illusions, Cambridge Mass., 1991.
• [14] Przybysz P., O pragmatycznym liberalizmie, "Transit - Przegląd Europejski" 1996, No. 2.
• [15] Rau Z., Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Aletheia, Warszawa 2000.
• [16] Rawls J., Prawoludów, transl. by M. Kozłowski, Aletheia, Warszawa 2001.
• [17] Rawls J., Teoria sprawiedliwości, transl. M. Panufnik i in., PWN, Warszawa 1994.
• [18] Rawls J., The Law of People, Harward University of Press 1999.
• [19] Raz J., TheMorality of Freedom, Clarendon Press, Oxford 1986, part II; W. Kymlicka, Liberalism, Community, and Culture, Oxford University Press, Oxford, New York 1989.
• [20] Szahaj A., Jednostka czy wspólnota? Spór liberałów z komunitarystami a "sprawa polska", Aletheia, Warszawa 2000.
• [21] Śpiewak P., W stronę wspólnego dobra, Aletheia, Warszawa 1998.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2016.hss.15