Konkurencja w naturze a natura konkurencyjności w gospodarce - wybrane przykłady analogii w świecie zwierząt i ekonomii

• Autorzy: Kamila Musiał , Wiesław Musiał

Warianty tytułu

Competition in Nature and the Nature of Competitiveness in Economics - Selected Examples of Analogies between Animals and Economics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu podjęto problem konkurencyjności w naturze w odniesieniu do świata zwierząt i analogicznie w sferze ekonomii na przykładzie firm, w tym gospodarstw rolnych. Praca ma charakter przeglądowy i opiera się na metodzie analogii, mającej służyć diagnozowaniu i porównywaniu zjawiska, jakim jest konkurencja wśród zwierząt i w działalności gospodarczej. Poszukiwano analogii dla rodzajów konkurencji pomiędzy światem zwierząt i sferą gospodarczą. Zwrócono uwagę na złożoność i zróżnicowanie strategii konkurowania, stosowane przez różne osobniki i podmioty gospodarcze. Rozważania nad naturą konkurencyjności wykazują, że w przyrodzie nie sposób uzyskać poziom bycia trwale konkurencyjnym w stosunku do innych organizmów. Przez analogię można tę sytuację odnieść także do realiów gospodarczych, gdzie faworyzowane są te czynniki, które podtrzymują konkurencyjność, zwłaszcza w odniesieniu do konkretnych firm. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article was to present the problem of competition in nature with respect to the kingdom of animals and the sphere of economics on the example of firms, e.g. small agricultural holdings. This paper is a rewiew; it is based on the method of analogy, which purpose is to diagnose and compare the phenomena of competition among animals and in the economics. Analogies between animals and the economic sphere were looked for. It was noted that there are various strategies of competitiveness adapted by living organisms and by firms. The considerations on the nature of competitiveness show that in nature it is not possible to be permanently competitive in relation to other organisms. What is more, this situation may apply by analogy to the economic reality, which favours competitiveness. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konkurencja; Konkurencyjność gospodarki; Gospodarstwa rolne

EN

Competition; Economy competitiveness; Arable farm

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2016
• Tom: 103
• Numer: z. 3
• Strony: 22--31

Twórcy

autor

Kamila Musiał

• Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy w Balicach

autor

Wiesław Musiał

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• Adamik Anna, 1998: Kształtowanie przewagi konkurencyjnej, "Ekonomia i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr. 6, s. 6.
• Ansoff Harry Igor, 1985: Zarządzanie strategiczne, PWE, Warszawa, s. 11-16.
• Bałtowski Maciej, 2016: Od ekonomii umiaru do gospodarki umiaru - rola państwa, [w] Ekonomia umiaru realna perspektywa? Nowy paradygmat Grzegorza W. Kołodko, J. Pach, K. Kowalska, S. Szyja (red.), PWN S.A., Warszawa, s. 103-106.
• Baker Robin, 1996: Sperm wars. Fourth Estate, London, s. 7-18.
• Darwin Karol, 1959: O powstawaniu gatunków. Dzieła wybrane, t. 2, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, s. 100-102.
• Dawkins Richard, 1989: The selfish gene, Oxford University Press, s. 181-199.
• Domańska Katarzyna, 2008: Pozycje konkurencyjne przedsiębiorstw przemysłu mleczarskiego na Lubelszczyźnie, "Roczniki Naukowe SERiA" t. X, z. 3, s. 22-30.
• Glabiszewski Waldemar, 2004: Kształtowanie konkurencyjności przedsiębiorstwa, "Ekonomia i Organizacja Przedsiębiorstw", nr 4, s. 16-17.
• Godziszewski Bogdan, 2001: Zasobowe uwarunkowania strategii przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Kopernika, Toruń, s. 24-27.
• Gorynia Marian, 2009: Teoretyczne aspekty konkurencyjności, [w] Kompendium wiedzy o konkurencyjności. Zasobowe uwarunkowania strategii przedsiębiorstwa, M. Gorynia, B. Łaźniewski (red.), Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 58-60.
• Haffer Rafał, 2002: System zarządzania jakością w budowie przewag konkurencyjnych przedsiębiorstw, Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 44-53.
• Kaleta Andrzej, 2000: Strategie konkurencji w przemyśle, Wydawnictwo AEO Langego, Wrocław, s. 20-21.
• Kaniowska Katarzyna, 1985: Dychotomia natura - kultura, jako szczególny problem etnologii, "Etnografia Polska", t. XXIX, z. 1, s. 25-32.
• Kelly Kevin, 1997: The New Biology of Business, [w] Rethinking the Future, R. Gibson (red.), Nicholas Brealey Publishing, London, s. 250.
• Krebs Charles, 1997: Oddziaływanie między gatunkami: Konkurencja, [w] Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności, PWN, Warszawa, s. 211-239.
• Kwaśnicki Witold, 2001: Zygmunta Haryga logika ekonomii, "Gospodarka Narodowa", nr 10, s. 20.
• Łomnicki Adam, 1997: Ekologiczne i behawioralne konsekwencje ewolucji, [w] Zarys mechanizmów ewolucji, H. Krzanowska (red.), PWN, Warszawa, s. 202-251.
• Łomnicki Adam, 2011: Jak długo może istnieć życie bez doboru naturalnego, "Wszechświat", 10-12, s. 247-251.
• Manteuffel Ryszard, 1987: Filozofia rolnictwa, PWN, Warszawa, s. 3-21.
• Morgan Gareth, 1999: Obrazy organizacji, PWN, s. 30-45.
• Musiał Kamila, Wiesław Musiał, 2011: Ekstrapolacja hipotezy Czerwonej Królowej z nauk przyrodniczych do ekonomicznych w aspekcie konkurencyjności i postępu, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu", t. 13, z. 8, s. 159-164.
• Musiał Wiesław, Kamila Musiał, 2012: Altruism in biology regarding disinterested forms of action in economy (selected aspects), "Acta Scientarum Polonorum. Seria Oeconomia", nr 11(2), s. 45-55.
• Niedokos Kazimiera, 1997: Natura konkurencji, "Materiały i Prace Instytutu Funkcjonowania Gospodarki Narodowej", t. 73 (LXXIII), s. 24-39.
• Obłój Krzysztof, 2001: Logistyka przewagi konkurencyjnej, "Przegląd Organizacji", nr 9, s. 283-285.
• Porter Michael, 2006. Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, Wydawnictwo MT Biznes, s. 25-26.
• Rafiński Jan, 1997: Gatunek i specjacja, [w] Zarys mechanizmów ewolucji, H. Krzanowska (red.), PWN, Warszawa, s. 283-285.
• Ridley Matt, 1993: The Red Queen. Sex and the Evolution of Human Nature, Viking Books, s. 72-75.
• Stabryła Anna, 2007: Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, PWN, Warszawa, s. 63-67.
• Stachak Stanisław, 2013: Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Difin, Warszawa, s. 47-56.
• Strojny Jacek, 2010: Konkurencyjność międzynarodowa sektorów rolno-spożywczych państw Unii Europejskiej w ujęciu dynamicznym, "Zeszyty Naukowe UR. Seria Rozprawy", z. 339, s. 194.
• Szarski Henryk, 1997: Zarys historii i próba oceny obecnego stanu ewolucjonizmu, [w] Zarys mechanizmów ewolucji, H. Krzanowska (red.), PWN, Warszawa, s. 357-377.
• Szopik Katarzyna, 2007: Innowacyjność przedsiębiorstw w aspekcie wzrostu konkurencyjności gospodarki, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 453, s. 295-300.
• Weiner January, 1999: Organizm wśród organizmów, [w] Życie i ewolucja biosfery, PWN, Warszawa, s. 334-354.
• Weiner January, 2007: Kłopoty z bioróżnorodnością, "Wszechświat", 108(7-9), s. 177-180.