Działania rewitalizacyjne w polityce rozwoju lokalnego i regionalnego

• Autorzy: Agnieszka Dembicka-Niemiec , Edyta Szafranek

Warianty tytułu

Revitalization as a tool of local and regional development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest identyfikacja i ocena uwarunkowań oraz znaczenia rewitalizacji w polityce rozwoju. Badania przeprowadzono na przykładzie działań rewitalizacyjnych podejmowanych w województwie opolskim w latach 2007-20131..Opierały się one na analizie projektów rewitalizacyjnych wykonanych w ramach działań 6.1 i 6.2 RPO WO 2007-2013. Analiza ta została wykonana na podstawie: weryfikacji dokumentacji dotyczącej przedmiotowych inicjatyw rewitalizacyjnych, badań fokusowych z przedstawicielami władz oraz mieszkańcami miast, w których realizowano projekty, badań ankietowych z przedstawicielami wszystkich JST w województwie opolskim. Dodatkowo zastosowano metodę desk research, pozwalającą na identyfikację szczegółowych problemów badawczych, które dotyczyły oceny: spójności działań rewitalizacyjnych z polityką rozwoju lokalnego i regionalnego, zasięgu przestrzennego i zakresu oddziaływania na obszary miejskie i zdegradowane, wpływu projektów rewitalizacyjnych na sferę przestrzenno-środowiskową, społeczną i gospodarczą rozwoju miast oraz uzależnienia realizacji projektów od dofinansowania środkami unijnymi. Wyniki badań wskazują na istotne znaczenie procesu rewitalizacji dla rozwoju miast i gmin oraz województwa. Podejmowane działania rewitalizacyjne dotyczyły w głównej mierze terenów miejskich, wykazując niedostatek tych działań na terenach zdegradowanych zlokalizowanych poza miastami. Badania wykazały, że choć osiągnięto wymierne efekty rewitalizacji, to nie były one spójne z potrzebami rozwoju jednostek terytorialnych, nie były także wielopłaszczyznowe, lecz odnosiły się głównie do sfery przestrzennej i społecznej. Wykazano przy tym dużą zależność realizacji działań rewitalizacyjnych od dofinansowania poprzez regionalny program operacyjny. (abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of this article is to assess the role of revitalization projects as a tool of regional policy using the example of Poland's Opolskie province. The article analyzes revitalization projects carried out in the province as part of the European Union's 2007-2013 Regional Operational Programme and involving the "mobilization of municipal and degraded areas." This study uses the so-called desk research method, along with an analysis of selected documents. The analysis of beneficiary applications, source documents and the research carried out made it possible to identify the importance of the revitalization process for regional and local development. The studied projects were carried out as part of the Regional Operational Programme for Poland's Opolskie province and focused on urban areas. They were analyzed in terms of their type and subject matter. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rewitalizacja; Rozwój regionalny; Rozwój lokalny

EN

Revitalization; Regional development; Local development

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 5
• Strony: 115--140

Twórcy

autor

Agnieszka Dembicka-Niemiec

• Uniwersytet Opolski

autor

Edyta Szafranek

• Uniwersytet Opolski

Bibliografia

• Adair A., Berry J., Mc Greal S., Deddis B., Hirst S. [2000], The Financing of Urban Regeneration, "Land Use Policy", vol. 17.
• Billert A. [2004], Centrum staromiejskie w Żarach; problemy, metody i strategie rewitalizacji, Słubice.
• Bleja A. [2010], Partnerstwo publiczno-prywatne w administracji publicznej, "Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica", nr 243, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Dąbrowski A. [2013], Rewitalizacja jako instrument polityki rozwoju regionalnego w wymiarze lokalnym, w: Kryzys finansowy a programowanie rozwoju jednostek przestrzennych, red. S. Korenik, A. Mempel-Śnieżyk, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 296, Wrocław.
• Derejski K., Kubera J., Lisiecki S., Macyra R. (red.) [2012], Deklinacja odnowy miast. Z dyskusji nad rewitalizacją w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
• Dokument referencyjny z Toledo w sprawie zintegrowanej rewitalizacji obszarów miejskich i jej strategicznego potencjału w zakresie inteligentniejszego i bardziej zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich sprzyjającego włączeniu społecznemu w Europie [2010], tłumaczenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, www.mir.gov.pl/rozwojregionalny/Politykaregionalna/rozwoj_miast_w_UE/Documents/Deklaracja_Toledo_PL_poprawione_final.pdf (17.03.20160.
• Egercioğlu Y., Yakιcι N., Ertan T. [2016], Urban Decline and Revitalization Project in Izmir-Tire Historical City Center, Procedia-Social and Behavioral Sciences 216, s. 330-337, www.sciencedirect.com (17.03.2016).
• European Commission [2003], Partnership with the Cities. The URBAN Community Initiative, http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/presenta/cities/cities_en.pdf (6.06.2016).
• European Commission [2011], Cities of Tomorrow. Challenges, Visions, Ways Forward, http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/studies/pdf/citiesoftomorrow/citiesoftomorrow_final.pdf (6.06.2016).
• Grochowski M., Fuhrmann M., Zegar T. [2010], Rewitalizacja w Warszawie jako instrument zarządzania rozwojem miasta i regionu, "Mazowsze, Studia Regionalne", nr 5, Warszawa.
• Herbst K. [2008], Społeczny sens rewitalizacji, "Ekonomia Społeczna, Teksty", nr 3.
• Instytut Rozwoju Miast [2013], Rewitalizacja obszarów zdegradowanych w miastach - propozycje zmian prawnych. Część I, Kraków.
• Jayantha W. M., Hei L. P. [2015], Assessing the Impact of Revitalized Old Industrial Buildings on the Value of Surrounding Properties, "Facilities", vol.33, iss.3-4, s.245-261, http://dx.doi.org/10.1108/F-11-2013-0084 (17.03.2016).
• Kaczmarek S. [2001], Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar rozwoju miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kaczmarek S. [2010], Rewitalizacja i krajobraz miejski. Kwestia społecznej odpowiedzialności, "Studia Miejskie", t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Kaczmarek S. [2015], Skuteczność procesu rewitalizacji. Uwarunkowania, mierniki, perspektywy, "Studia Miejskie", t. 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 27-36.
• Kłosowski W. [2005], Wymogi wobec Lokalnych Programów Rewitalizacji pod kątem ich zgodności z wymogami ZPORR, http://www.mazowia.pl/imgakt/1482_17.doc
• Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, http://mir.bip.gov.pl/strategie-rozwoj-regionalny/17847_strategie.html
• Krajowa Polityka Miejska 2023, http://www.mir.gov.pl/strony/zadania/polityka-rozwoju-kraju/polityka-miejska/ (18.11.2015).
• Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie, https://www.mir.gov.pl/media/3337/KSRR_13_07_2010.pdf (18.11.2015).
• Leipzig Charter on Sustainable European Cities [2007], CdR 163/2007 EN-AW (ASZ)/ak, s. 1-2, 9, http://ec.europa.eu/regional_policy/archive/themes/urban/leipzig_charter.pdf (6.06.2016).
• Lorens P. [2007], Rewitalizacja miast w Polsce pierwsze doświadczenia, "Urbanista", nr 12.
• Lorens P. [2009], Pojęcia podstawowe, w: Wybrane zagadnienia rewitalizacji miast, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Peczek, "Urbanista", Gdańsk.
• Mc Gregor C. [2010], Urban Regeneration as a Public Health Intervention, "Journal of Social Intervention: Theory and Practice", vol. 19, iss. 3.
• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju [2014], Narodowy Plan Rewitalizacji 2020. Założenia, www.mir.gov.pl/media/4438/NarodowyPlanRewitalizacji_Zalozenia_062014.pdf (8.11.2015).
• Muzioł-Węcławowicz A. (red.) [2010], Przykłady rewitalizacji miast, t. 12, Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
• Noworól A. [2012], Uwarunkowania projektów rewitalizacji wynikające z zarządzania rozwojem lokalnym, "Architektura. Czasopismo Techniczne", nr 3-A, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
• Palicki S. [2015], Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wspomagania procesu decyzyjnego w projektowaniu rewitalizacji obszarów miejskich, "Studia Miejskie", t. 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 61-74.
• Parysek J. [2015], Rewitalizacja miast w Polsce: wczoraj, dziś i być może jutro, "Studia Miejskie", t. 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 9-25.
• Prusik M., Banaszek A., Źróbek R. [2015], Rola funduszy europejskich w finansowaniu procesu rewitalizacji miast w Polsce, "Studia Miejskie", t. 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 51-62.
• Purwantiasning A. W. [2015], Enhancing Quality of Environment by Creating a Concept of Revitalization for the Port Area of Sunda Kelapa, Jakarta, www.researchgate.net/publication/280134741_Enhancing_Quality_of_Environment_by_Creating_a_Concept_of_Revitalization_for_the_Port_Area_of_Sunda_Kelapa_Jakarta (15.03.2016).
• Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 [2007], Opole, październik, http://fs.ngo.pl/files/konsultacje.ngo.pl/public/a-regionalne-strona/opolskie/rpo_wo_2007x2013_wersja_polska.pdf (3.11.2015).
• Rogatka K., Ciesiółka P., Jurkowska A., Kułaczkowska A. [2015], Uwagi do założeń ustawy o rewitalizacji - wybrane aspekty, Studia Miejskie t. 17, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s.37-50.
• Słodczyk J., Drobniak A., Dembicka-Niemiec A., Szafranek E., Śliwa M., Klimek R. [2015], Rewitalizacja obszarów miejskich oraz zagospodarowanie terenów zdegradowanych w województwie opolskim, Opole, www.osisg.opolskie.pl (9.11.2015).
• Tertelis M. [2005], Pozyskanie funduszy unijnych przez wspólnoty mieszkaniowe. Rewitalizacja miast. Procedury - uchwały - umowy. Wytyczne do wniosku, C. H. Beck, Warszawa.
• Topczewska T. [2010], Zintegrowane planowanie rozwoju i rewitalizacji miast w wybranych krajach "starej" Unii Europejskiej i w Polsce, https://www.igpim.pl/publikacje/str10_1-2/Topczewska.pdf (6.06.2016).
• Skalski K. [2004], Rewitalizacja obszarów starej zabudowy w miastach, MPS, s.1.
• Szajnowska-Wysocka A., Sobala M. [2013], Rewitalizacja przestrzeni miejskiej w konurbacji górnośląskiej, "Studia Miejskie", t. 11, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Sztando A. [2010], Gospodarcza płaszczyzna programów rewitalizacji obszarów miejskich, "Studia Miejskie", t. 1, Koncepcje i instrumenty zarządzania procesami rozwoju i rewitalizacji miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, www.mir.gov.pl/media/10242/Ustawa_z_dnia_9_pazdziernika_2015_o_rewitalizacji.pdf (3.11.2015).
• Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/6107/Wytyczne_dot_rewitalizacji_zatwierdzone_3VII2015.pdf (3.11.2015).
• https://www.mir.gov.pl/strony/zadania/polityka-rozwoju-kraju/rewitalizacja/ (15.11.2015).