Selected Aspects of Functioning of the Lake Gardno Catchment ( the Wolin Island ) as a Characteristic Indicator of Environmental Geoecosystem Changes within the Coastal Young Glacial Zone

• Autorzy: Andrzej Kostrzewski , Jacek Tylkowski , Mariusz Samołyk
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The endorheic catchment of Lake Gardno is located in northwestern Poland on the Wolin Island at a distance of 0.2 km from the Baltic Sea cliff coast. Within the Lake Gardno catchment, on a monthly basis, water with its quantitative aspects and physicochemical properties was examined at every stage of its circulation. For the diagnosis of the circulation of water and solutes, as well asits mechanisms it was essential to determine the seasonal variability of the concentration of biogenic (NO3-, NH4+, K+) and denudative ions (HCO3-, SO42-, Ca2+, Mg2+), and ions supplied primarily from sea aerosols (Cl-, Na+). At the first stage of the water cycle, atmospheric water reaching tree-tops has the lowest mineralization at 1.8 mS·m-1. Throughfall and stemflow lead to an increase in the mineralization up to 8.7 mS·m-1 on average. The next stage, connected with the underground water circulation and leaching of soils, increases the mineralization of water up to 46.3 mS·m-1. The lake water was mineralized at 36.7 mS·m-1. The seasonal variability of the hydrochemical activity of water circulating within the Lake Gardno geoecosystem was represented by groups: with increased concentrations of solutes, with average concentrations of solutes and with reduced concentrations of solutes. The analyzed geoecosystem is characterized by a high concentration level of chloride and sodium ions at every stage of water circulation, which is related to the supply of sea aerosols. (original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Water container; Surface water resources; Variability; Seasonal character

PL

Zbiorniki wodne; Zasoby wód powierzchniowych; Zmienność; Sezonowość

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2016
• Numer: z. 147
• Strony: 25--46

Twórcy

autor

Andrzej Kostrzewski

• Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland

autor

Jacek Tylkowski

• Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland

autor

Mariusz Samołyk

• Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland

Bibliografia

• Adamczewska M., Jewasińska L., 1986, Gleby Wolińskiego Parku Narodowego, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Woliński Park Narodowy. Monografia geograficzna, Poznań, 136- 142.
• Bogucki J., Tamulewicz J., 1992, Topoklimat, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Charakterystyka fizyczno-geograficzna geoekosystemów wodnych Wolińskiego Parku Narodowego, maszynopis, Poznań, 33- 37.
• Borowiec S., 1961, Gleby brunatne i bielicowe na terenie Wolińskiego Parku Narodowego oraz powiązania ich z siedliskowymi typami lasu, SYLWAN 105, 7, 19- 30.
• Borowiec S., 1969, Zagadnienia gleboznawczo-siedliskowe Wolińskiego Parku Narodowego, Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, Wydział Nauk Przyrodniczo-Rolnych, 31, 3, Szczecin.
• Borowiec S., 1994, Wyniki i perspektywy badań gleboznawczych na terenie Wolińskiego Parku Narodowego, Klify 1, 25- 32.
• Choiński A., 1978, Hydrografia jezior wolińskich, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Studia z geografii fizycznej i ekonomicznej wyspy Wolin, SKNG UAM, Poznań, 93- 106.
• Cieśliński R., 2003, The abiotic conditions of deltaic lake ecosystem (on the example of the Druzno Lake catchment), Journal of Water and Land Development, 7, 33-47.
• Cieśliński R., 2004, Chemical classifications of waters of chosen lakes of the central coast of the Polish coastline zone of the Southern Baltic, Limnological Review, 4, 57-66.
• Cieśliński R., Major M., 2012, Differences in the abiotic parameters of water in coastal lakes in the light of the EU Water Framework Directive: An example of the polish southern Baltic coast, Acta Geophysica, 60, 4, 1159-1179.
• Gościńska M., 2003, Charakterystyka litologiczna zlewni jeziora Gardno na wyspie Wolin, [in:] A. Kostrzewski (ed.), Woliński Park Narodowy, środowisko przyrodnicze kształtowanie i ochrona, SKNG, Poznań, 19- 30.
• Kolander R., 2005, Źródła dostawy i drogi przepływu materii nierozpuszczonej w bukowych siedliskach leśnych wyspy Wolin, [in:] R.K. Borówka (ed.), Plejstoceńskie i holoceńskie przemiany środowiska przyrodniczego Polski, Szczecin, 38- 43.
• Kolander R., Kostrzewski A., Tylkowski J., 2008, Seasonal variations in the chemical composition of water circulating in the Lake Gardno catchment on Wolin Island, Quaestiones Geographicae, 27A/2, Series A, Wydawnictwo Naukowe UAM, 21- 27.
• Kolander R., Tylkowski J., 2007, Sezonowa zmienność mineralizacji wód krążących w zlewni jeziora Gardno na wyspie Wolin jako podstawa wydzielenia sezonów hydrochemicznych, [in:] A. Kostrzewski, A. Andrzejewska (eds.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego, Program Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego a zadania obszarów Natura 2000, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 331- 338.
• Kolander R., Tylkowski J., 2008, Hydrochemical seasons in the Lake Gardno catchment on Wolin Island (north-western Poland), Limnological Reviev, 8, 1- 2, 27- 34.
• Komisarek J., Marcinek J., Kozłowski M., Wiatrowska K., Pawłowski M., Kunz T., Wytykowska-Sroka E., 2010, Kartowanie glebowe w Stacji Bazowej ZMŚP "Biała Góra", maszynopis, Poznań.
• Kostrzewski A. (ed.), 1978, Studia z geografii fizycznej i ekonomicznej wyspy Wolin, SKNG UAM, Poznań.
• Kostrzewski A. (ed.), 1993, Geoekosystem obszarów nizinnych, PAN, Zeszyty Naukowe, 6, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Kostrzewski A., Kruszyk R., Kolander R., 2006, Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Zasady organizacji, system pomiarowy, wybrane metody badań, http://www.staff.amu.edu.pl/~zmsp/wyt2006/wyt2006.html (18.08.2016 ).
• Kostrzewski A., Samołyk M., Tylkowski J., 2015, Physical geographic conditions in the Gardno Lake catchment (Wolin Island), Prace Geograficzne, 143, 65 - 84.
• Kostrzewski A., Tylkowski J., Samołyk M., 2011, Indywidualność przyrodnicza funkcjonowania zlewni Jeziora Gardno (wyspa Wolin), [in:] A. Kostrzewski, M. Samołyk (eds.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Funkcjonowanie geoekosystemów w warunkach zmian użytkowania terenu i narastającej antropopresji, Biblioteka Monitoringu Środowiska, XXVIII, Biała Góra, 121- 137.
• Kruszyk R., Kostrzewski A., Tylkowski J., 2015,Variability of throughfall and stemflow deposition in pine and beech stands (Czarne Lake catchment, Gardno Lake catchment on Wolin Island), Prace Geograficzne, 143, 55 - 102.
• Piotrowska H., 1955, Zespoły leśne wyspy Wolin, Prace Komisji Biologicznej PTPN, 16, 5, Poznań, 1-168.
• Prusinkiwicz Z., 1971, Naspy przyklifowe - nowy typ gleb morskiego pobrzeża, Zeszyty Naukowe UMK, Geografia, 26, 133-157.
• Tylkowski J., 2012, Zmienność czasowa i przestrzenna warunków termiczno-opadowych strefy brzegowej Zatoki Pomorskiej, [in:] A. Kostrzewski, J. Szpikowski (eds.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Funkcjonowanie geoekosystemów w różnych strefach krajobrazowych, Biblioteka Monitoringu Środowiska, XXIX, Storkowo, 209-219.
• Tylkowski J., 2013, Temporal and spatial variability of air temperature and precipitation at the Polish coastal zone of southern Baltic Sea, Baltica, 26, 1, 83-94.
• Tylkowski J., Kolander R., Kostrzewski A., 2008, Transformacja opadów atmosferycznych w zlewni Jeziora Gardno na wyspie Wolin, [in:] K. Rotnicki, J. Jasiewicz, M. Woszczyk (eds.), Holoceńskie przemiany wybrzeży i wód południowego Bałtyku, Wydawnictwo Tekst, Poznań-Bydgoszcz, 139- 143.
• Tylkowski J., Kolander R., Kostrzewski A., 2009, Sezonowa zmienność dostawy biogenów do zlewni Jeziora Gardno, wyspa Wolin, [in:] W. Bochenek, M. Kijowska (eds.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego, Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego w okresie przemian gospodarczych w Polsce, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szymbark, 258- 267.
• Tylkowski J., Samołyk M., 2010, Monitoring fizykochemicznych właściwości pokrywy śnieżnej wyspy Wolin, Monitoring Środowiska Przyrodniczego, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce, 11, 73- 80.
• Tylkowski J., Samołyk M., 2015, Meteorological conditions, physiochemical properties, thermal-oxygen stratification, water overturn and water balance of Lake Gardno on Wolin Island, Limnological Review, 15, 3, 107-118.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20833113PG.16.020.6082