Obraz polskiego rolnictwa w wybranych mediach niemieckich i francuskich w latach 2004-2005

• Autorzy: Szymon Sikorski

Warianty tytułu

The Image of Polish Agriculture in Selected German and French Media in the Years 2004-2005

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poszerzenie Unii Europejskiej w 2004 roku o Polskę (wśród ogółem 10 państw) stanowiło ukoronowanie działań politycznych wszystkich polskich rządów od roku 1989, Polacy odczuwali jednak pewne obawy przed konsekwencjami tego pociągnięcia. Największy niepokój zgłaszali mieszkańcy obszarów wiejskich i rolnicy gospodarujący na małych areałach. Z drugiej strony, mieszkańcy krajów "starej Europy" obawiali się najazdu tanich pracowników, przede wszystkim osób o niskich kwalifikacjach zawodowych. Nastroje te podsycała kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego, przedterminowe wybory parlamentarne w Niemczech, a także prace nad ratyfikacją Traktatu Konstytucyjnego Unii Europejskiej. Niniejsza praca ma na celu porównanie, na podstawie analizy doniesień prasowych, sposobu podejścia Niemiec i Francji do kwestii związanych z polskim sektorem rolniczym w okresie okołoakcesyjnym. Niemieccy plantatorzy dostrzegali zagrożenie wynikające z polskiego eksportu żywności, ale zdawali sobie sprawę, że bez pomocy polskich robotników sezonowych opłacalność ich produkcji spadnie. Niemieccy konsumenci byli zainteresowani zakupem tańszych i dobrych produktów. Z kolei związki zawodowe obawiały się nierównej konkurencji, dlatego dążyły do uzyskania prawnych zapisów o płacy minimalnej czy ograniczeniu liczby obcokrajowców; uwidoczniła się tu pewna sprzeczność z interesami plantatorów i konsumentów. Już w rok po akcesji okazało się jednak, że gospodarka niemiecka zaczęła szybciej się rozwijać, natomiast nowe kraje członkowskie odnotowały zwiększony deficyt w obrotach z RFN. Inne nastawienie dominowało we Francji, która z racji geograficznych i lingwistycznych nie była narażona na pierwszą falę migracji zarobkowej. Nad Sekwaną bardzo się obawiano polskiego eksportu rolnego, gdyż francuski rząd silnie wspierał krajowe rolnictwo. Publikatory tworzyły niekorzystny wizerunek Polski i jej gospodarki, kreśląc schemat nieuczciwego pracownika z Polski lub innych krajów "nowej Europy" czy budując mit "polskiego hydraulika". Francuskie związki zawodowe uciekały się raczej do pouczania Polaków o ich niedojrzałości. Obrazy prezentowane w mediach powstały na użytek toczącej się kampanii wyborczej do parlamentu w Niemczech i referendum w sprawie konstytucji europejskiej we Francji. Należy podkreślić, że wprawdzie politycy zarówno w Niemczech, jak i we Francji czynili wiele gestów mających pokazać ich prounijność, ale faktycznie wspierali stosowanie licznych barier hamujących swobodę przepływu towarów i usług. (abstrakt oryginalny)

EN

The 2004 enlargement of the European Union, which included Poland among a total of 10 countries, was the culmination of the political undertakings of all Polish governments since 1989. The Poles, however, felt some anxieties about the consequences of the move, the greatest concerns being voiced by the residents of rural areas and by small farmers. The inhabitants of "old Europe", in turn, feared an invasion of cheap labour, especially of people with low vocational qualifications. These fears were fuelled by the election campaign to the European Parliament, the early parliamentary election in Germany, and the activities connected with the ratification of the Constitutional Treaty of the EU. The present study aims to compare, on the basis of press reports, the approach of Germany and France to the issues concerning the agricultural sector of Poland in the period around its accession to the EU. It was found that German growers perceived Polish food exports as a threat, but realised that without the help of Polish migrant workers the profitability of their production was doomed to fall. German consumers were interested in buying good products at cheaper prices. Trade unions feared unfair competition, and therefore sought to introduce regulations establishing the minimum wage or restricting the inflow of foreigners to the country. The latter objectives were in contradiction with the interests of farmers and consumers. As early as a year after the accession it appeared, however, that the German economy began to grow rapidly, while the new member states recorded an increased deficit in the trade with Germany. France showed a somewhat different attitude to the issues in question because, due to geographical and linguistic reasons, it was not affected by the first wave of labour-related migration. The French feared that the Polish agricultural export activity might adversely influence the national agriculture which used to enjoy strong support from the government. The mass media in France created a negative image of Poland and its economy, by forming a distorted picture of a dishonest employee from Poland (the same applied to other countries of "new Europe"), or by perpetuating the myth of a "Polish plumber". The French trade unions resorted rather to moralising about the alleged immaturity of Poles. The images presented in the media of Germany and France were created for the purposes of the ongoing parliamentary election campaign in the former and the referendum on the European constitution in the latter. It should be stressed that politicians in both countries admittedly made a lot of gestures intended to show their pro-EU attitude, but actually they supported the use of numerous barriers to the free flow of goods and services. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja rolna; Stosunki gospodarcze; Negocjacje akcesyjne

EN

Agricultural production; Economic relations; Accession negotiations

• Czasopismo: Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 1
• Strony: 65--86

Twórcy

autor

Szymon Sikorski

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Bibliografia

• Anusz J. (1982), Właściwości kierunkowej struktury wymiany towarowej Polski z rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi. Warszawa, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego.
• CBOS (1998), Komunikat z badań "Aktualne problemy i wydarzenia", wrzesień 1998. Warszawa, Centrum Badania Opinii Społecznej.
• Durka B. (1999), Szanse i wyzwania wynikające z liberalizacji handlu i inwestycji, [w:] B. Klich, red., Polacy, Niemcy, Francuzi. Kraków, Fundacja Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji.
• Gerszewska M., Kucharczyk J. (1999), Oczekiwania Polaków wobec negocjacji z Unią Europejską, [w:] L. Kolarska-Bobińska, red., Polska eurodebata. Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
• GUS (1998), Powszechny Spis Rolny 1996. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
• ISP (2000), Rolnicy i mieszkańcy wsi o przyszłości polskiej wsi i rolnictwa w obliczu integracji z Unią Europejską. Główne wyniki. Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
• Klessmann Ch. (1999), Sporne problemy współczesnej historii Niemiec. Poznań, Wydawnictwo Poznańskie.
• Małachowski W. (2002), Rozwój stosunków gospodarczych między Polską a Niemcami w latach 90. Bilans i implikacje, [w:] W. Małachowski, red., Niemcy jako strategiczny partner gospodarczy Polski. Warszawa, Kolegium Gospodarki Światowej.
• Piskorz W. (2004), Implikacje wspólnej polityki rolnej dla polskiego sektora rolnego, [w:] E. Kawecka-Wyrzykowska, E. Synowiec, red., Polska w Unii Europejskiej, t. 2. Warszawa, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego.
• PSDB (2007), Analiza wyników realizacji poszczególnych działań Programu SAPARD w świetle celów Programu oraz wpływ zmian społeczno-ekonomicznych na realizację Programu w latach 2002-2006. Warszawa, PSDB, WYG International, IMC Consulting.
• Stefanowicz J. (1994), Polityka europejska V Republiki. Warszawa, Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Warchala M. (2007), Polacy i Francuzi. Wzajemny wizerunek po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
• Berliner Zeitung 2005, 28 lipca.
• Der Spiegel 2004, nr 44.
• Der Tagesspiegel 2004, 24 maja.
• Der Tagesspiegel 2004, 27 maja.
• Der Tagesspiegel 2004, 9 lipca.
• Der Tagesspiegel 2004, 29 lipca.
• die tageszeitung 2004, 16 września.
• die tageszeitung 2005, 17 maja.
• Die Welt 2004, 27 maja.
• Die Welt 2005, 2 maja.
• Die Welt 2005, 19 maja.
• Die Welt 2005, 5 września.
• Die Zeit 2004, nr 36 (www. zeit.de/2004/36/Polen?page=all, Polen A und Polen B).
• Die Zeit 2004, nr 38 (www.zeit.de/2004/38/0steuropa, Real existierender Kapitalismus).
• Financial Times Deutschland 2004, 2 lipca.
• Financial Times Deutschland 2004, 10 września.
• Financial Times Deutschland 2004, 26 października.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2004, 10 maja.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2004, 27 maja.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2004, 6 września.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2005, 30 kwietnia.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2005, 17 maja.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2005, 24 maja.
• Frankfurter Allgemeine Zeitung 2005, 27 maja.
• Frankfurter Rundschau 2004, 27 kwietnia.
• Frankfurter Rundschau 2004, 26 maja.
• Frankfurter Rundschau 2004, 6 lipca.
• Handelsblatt 2004, 3 listopada.
• Handelsblatt 2005, 1 maja.
• Kölner Stadt-Anzeiger 2005, 29 kwietnia.
• Kölner Stadt-Anzeiger 2005, 1 lipca.
• La Croix 2004, 12 października.
• Le Figaro 2004, 24 sierpnia.
• Le Figaro 2004, 19 października.
• Le Figaro 2004, 25 listopada.
• Le Monde 2004, 13 lutego.
• Le Monde 2004, 12 maja.
• Le Monde 2004, 18 maja.
• Le Monde 2004, 25 maja.
• Le Monde 2004, 23 września.
• Le Monde 2005, 1 czerwca.
• Le Point 2004, 18 marca (http://www.lepoint.fr/archives/article.php/44342).
• Les Echos 2005, 10 czerwca.
• Libération 2005, 17 czerwca.
• Libération 2005, 9 listopada.
• Märkische Oderzeitung 2004, 12 stycznia.
• Märkische Oderzeitung 2004, 31 marca.
• Märkische Oderzeitung 2004, 13 grudnia.
• Neues Deutschland 2004, 29 grudnia.
• Sächsische Zeitung 2004, 24 września.
• Süddeutsche Zeitung 2004, 26 stycznia.
• Süddeutsche Zeitung 2004, 10 grudnia.
• Süddeutsche Zeitung 2005, 30 kwietnia.
• Süddeutsche Zeitung 2005, 5 lipca.
• Süddeutsche Zeitung 2005, 23 lipca.
• Welt am Sonntag 2004, 11 stycznia.
• Welt am Sonntag 2005, 17 maja.