Decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydawane w postępowaniu abolicyjnym - uwagi na marginesie wyroku SA w Gdańsku w sprawie III AUa 1789/15

• Autorzy: Joanna Szyjewska-Bagińska

Warianty tytułu

ZUS Decisions Made in Abolitionist Proceedings - Comments in the Margins of the Gdansk Court of Appeal's Ruing in the Case of III AUa 1789/15

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono procedurę postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w sprawie umorzenia składek na podstawie tzw. ustawy abolicyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem decyzji Zakładu wydawanych w tym postępowaniu. Asumptem do rozważań stał się wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w sprawie III AUa 1789/15, który przełamał dotychczasową linię orzecznictwa sądów powszechnych. Decyzje Zakładu wydawane w indywidualnych sprawach nie są decyzjami prawotwórczymi. Potwierdzają jedynie istnienie bądź nieistnienie określonych praw lub obowiązków wynikających wprost z przepisów prawa. W postępowaniu abolicyjnym konieczne jest odróżnienie czynności materialnoprawnych wywołanych ustawą od czynności procesowych podejmowanych przez ZUS w tym postępowaniu. To rozróżnienie ułatwia ocenę charakteru prawnego decyzji Zakładu i ustalenie, jaka powinna być ich treść. Analiza przepisów ustawy abolicyjnej wskazuje, że użyte w niej określenie "warunek" w istocie oznacza przesłanki ustawowe, jakie muszą zostać spełnione, aby doszło do umorzenia należności. Przesłanki te zostały w sposób kompletny i zupełny określone w przepisach ustawy abolicyjnej. Decyzja Zakładu kończąca postępowanie potwierdza jedynie zaistnienie wszystkich wymaganych przesłanek. Nie jest to decyzja prawotwórcza (konstytutywna). Wynika to z literalnej wykładni przepisów ustawy abolicyjnej oraz z porównania jej przepisów z przepisami ogólnymi ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the procedure followed by the Polish Social Insurance Institution (ZUS) on the question of remitting national insurance payments on the basis of the so-called abolitionist act, with particular consideration being paid to ZUS decisions issued in these proceedings. The impulse for reflections was the ruling of the Court of Appeal in Gdansk on the matter of III AUa 1789/15, which had broken the hitherto line in rulings by courts of common pleas.ZUS's decisions given in individual cases are not law creating ones. They merely confirm the existence or non-existence of specific laws or responsibilities resulting directly from the regulations of the law. In abolitionist proceedings it is essential to differentiate the material-legal activities brought about by an act from those processional activities undertaken by ZUS during such proceedings. Such a differentiation makes an evaluation of the legal character of a ZUS decision easier and the establishment of what their content should be.Analysis of the regulations of the abolitionist act shows that the use within it of the designation 'condition' in essence means statutory factors which have to be fulfilled in order to achieve the remission of balances due. These factors have been fully and completely defined in the regulations of the abolitionist act. ZUS's decision ending proceedings merely confirms the existence of all the required factors. It is not a legally binding (constitutional) decision. This results from the literal explanation of the regulations of the abolitionist act as well as from a comparison of its regulations with the general regulation of the social security act. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Składki ubezpieczeniowe; Prawo ubezpieczeniowe

EN

Insurance premium; Insurance law

• Czasopismo: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3 (130)
• Strony: 87--103

Twórcy

autor

Joanna Szyjewska-Bagińska

• Oddział ZUS w Szczecinie

Bibliografia

• Antonów K., Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2011.
• Babińska R., Wzruszalność prawomocnych decyzji rentowych, Kraków 2007.
• Borkowski J., Decyzja administracyjna, Łódź-Zielona Góra 1998.
• Dziuk T., Klauzule dodatkowe decyzji administracyjnej, "Casus" 2010, nr 55.
• Gajda-Durlik M., Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, Przemyśl 2005.
• Giesen B., Komentarz do art. 89 Kodeksu cywilnego, red. P. Księżek, M. Pyziak-Szafnicka, Legalis (30.11.2016).
• Grzybowski S., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1985.
• Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2016.
• Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, bezrobocie i pomoc społeczna, Kraków 2001.
• Karkowska D., Nerka A., Pozycja płatnika składek w ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym, Warszawa 2007.
• Kmiecik Z.R., Wszczęcie ogólnego postępowania administracyjnego, Warszawa 2014.
• Kolasiński K., Rozpoznawanie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, Warszawa 1989.
• Kotulski M., Artykuł 162 k.p.a. jako podstawa zamieszczenia warunku w decyzji administracyjnej, "Casus" 2010, nr 55.
• Kubot Z., Definicja płatnika składek, "Prawo i Zabezpieczenie Społeczne" 2012, nr 6.
• Kurzych A., Glosa do wyroku SA w Gdańsku z 10.12.2014 r., III AUa 671/14, "Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej" 2015, nr 3.
• Lach D.E., Podział składki na ubezpieczenia społeczne zatrudnionych a rola podmiotu zatrudniającego [w:] Składki na ubezpieczenia społeczne, red. nauk. K. Ślebzak, Warszawa-Poznań 2015.
• Liszcz T., Ubezpieczenia społeczne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego [w:] Systemy ubezpieczeń społecznych - między solidaryzmem a indywidualizmem, red. nauk. M. Żukowski, Warszawa-Lublin 2014.
• Modliński E., O charakterze stosunków prawnych ubezpieczenia społecznego, "Nowe Prawo" 1967, nr 12.
• Modliński E., Sądy ubezpieczeń społecznych jako szczególne sądy administracyjne, Warszawa 1946.
• Muszalski W., Prawo socjalne, Warszawa 1996.
• Pacud R., Stosunki prawne ubezpieczenia emerytalnego, Warszawa 2011.
• Radwański Z. [w:] System prawa prywatnego. Prawo cywilne - część ogólna, t. 2, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
• Swaczyna B., Warunkowe czynności prawne, Warszawa 2012.
• Szubert W., Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu, Warszawa 1987.
• Ślebzak K., Odpowiedzialność płatnika składek za obliczanie, potrącanie i przekazywanie składek na ubezpieczenia społeczne [w:] Składki na ubezpieczenia społeczne, red. nauk. K. Ślebzak, Warszawa-Poznań 2015.
• Ślebzak K., Prawo do zabezpieczenia społecznego w Konstytucji RP. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2015.
• Wantoch-Rekowski J. Składki na ubezpieczenie emerytalne. Konstrukcja i charakter prawny, Toruń 2005.
• Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1968.
• Woś T., Termin, warunek i zlecenie w prawie administracyjnym, "Państwo i Prawo", 1994, nr 6.
• Wronkowska S., Zieliński M., Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa 2012.
• Wróbel A., Komentarz do art. 162 Kodeksu postępowania administracyjnego, 2016, LEX (30.11.2016).
• Zawadzka J., Warunek w prawie cywilnym, Warszawa 2012.
• Ziemski K., Formy prawne działania administracji publicznej [w:] Aktualne problemy administracji i prawa administracyjnego, red. J. Posłuszny, Przemyśl-Rzeszów 2003.
• Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2014.
• Zirk-Sadowski M. [w:] System prawa administracyjnego. Wykładnia w prawie administracyjnym, t. 4, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.