Miary obrotu gotówkowego i bezgotówkowego oraz tendencje ich zmian w Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat

• Autorzy: Marlena Grzelczak

Warianty tytułu

Cash and Cashless Turnover Measures and Their Tendencies to Change in Poland Recently

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ciągu ostatnich kilkunastu lat zmniejszył się udział pieniądza gotówkowego w agregacie M1 na rzecz pieniądza bezgotówkowego. Warto jednak zaznaczyć, że w liczbie i wartości wszystkich transakcji wciąż dominują płatności gotówkowe. Celem publikacji było zaprezentowanie głównych miar obrotu gotówkowego i bezgotówkowego. Scharakteryzowane zostały agregaty pieniężne, którymi posługuje się bank centralny w celu ustalenia podaży pieniądza w gospodarce, uszeregowane w zależności od stopnia płynności, oraz proces kreacji pieniądza. Przedstawiony został udział gotówki w obiegu w agregatach pieniężnych na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Ponadto opisano mierniki szczegółowych obszarów związanych z obrotem bezgotówkowym, takie jak: liczba rachunków bankowych, liczba poleceń przelewu, poleceń zapłaty, kart płatniczych oraz liczba i wartość transakcji nimi dokonywanych. Analizy dokonano na podstawie danych podaży pieniądza, raportów i innych publikacji Narodowego Banku Polskiego. (abstrakt oryginalny)

EN

In the last dozen years the share of cash in M1 aggregate has changed in favour of cashless money. It is worth mentioning, however, that in the number and value of all transactions cash payments are still dominating. The publication is aimed at the presentation of major measures of cash and cashless turnover. It characterizes monetary aggregates used by the central bank to settle the supply of money in the economy, classified according to the liquidity level as well as the process of money creation. It discusses the share of cash in circulation in monetary aggregates in the period of the last dozen years. Besides, it describes the measures of specific areas connected with the cashless turnover, like the number of bank accounts, the number of transfer orders, payment orders, payment cards and the number and value of transactions made with them. The analysis is based on the data on money supply, reports and other publications of the National Bank of Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pieniądz; Podaż pieniądza; Obrót bezgotówkowy

EN

Money; Money supply; Cashless flow

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2016
• Numer: z. 151
• Strony: 71--90

Twórcy

autor

Marlena Grzelczak

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Dz.U. nr 199, poz. 1175 z późn. zm.
• Cwynar W., Patena W., Podręcznik do bankowości, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
• Federowicz Z., Systematyka zjawisk finansowych, w: Finanse, red. J. Ostaszewski, Difin, Warszawa 2008.
• Jaworski W. L., Krzyżkiewicz Z., Kosiński B., Banki - rynek, operacje, polityka, Wyd. POLTEXT, Warszawa 2002.
• Kaszubski R., Tupaj-Cholewa A., Prawo bankowe, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Kraków 2010.
• Kaźmierczak A., Polityka pieniężna w gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Krajewska A., System pieniężno-kredytowy, w: Podstawy ekonomii, red. R. Milewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Niczyporuk P., Talecka A., Bankowość. Podstawowe zagadnienia, Temida 2, Białystok 2011.
• Ofiarski Z., Prawo bankowe. Komentarz, Wolters Kluwer Business, Warszawa 2013.
• Opłustił K., Porzycki M., Pieniądz, w: Instytucje gospodarki rynkowej, red. M. Smaga, Włudyka, Woltres Kluwer Business, Warszawa 2012.
• Schaal P., Pieniądz i polityka pieniężna, PWE, Warszawa 1996.
• BIS, A glossary of terms used in payment and settlement systems, Committee on Payment and Settlement Systems, Basle 2003.
• Diagnoza rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce, NBP, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa 2013.
• Measuring Financial Inclusion, The Global Findex Database, World Bank, April 2012.
• Ocena funkcjonowania polskiego systemu płatniczego w II półroczu 2013 roku, NBP, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa 2014.
• Porównanie wybranych elementów polskiego systemu płatniczego z systemami innych krajów Unii Europejskiej za 2013 r., Departament Systemu Płatniczego, NBP, grudzień 2014.
• ECB Statistical Data Werehouse, http://sdw.ecb.europa.eu/
• http://serwisy.gazetaprawna.pl
• http://www.nbp.pl