Zasoby rzadkie w planach strategicznych peryferyjnych gmin wiejskich

• Autorzy: Jacek Sołtys

Warianty tytułu

Rare Resources in the Strategic Plans of Peripheral Rural Communes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest rozpoznanie roli rzadkich, specyficznych (w tym unikatowych) zasobów w strategiach rozwoju wybranych gmin wiejskich peryferyjnych (czyli położonych poza podregionami dużych miast). Gminy do badań dobierano spośród gmin: o najwyższych dochodach własnych na 1 mieszkańca średnio w latach 2010-2014, o najwyższym wskaźniku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na 1000 osób w wieku produkcyjnym, a także posiadających rzadkie zasoby (uzdrowisko, atrakcje krajoznawcze). Gminy sąsiadujące z miastem były wyłączone z badań. Źródłem informacji były listy czynników sytuacyjnych do analizy SWOT i inne elementy treści zawarte w badanych strategiach. Jako metody badawcze stosowane były: analiza i klasyfikacja badanych zasobów oraz analiza innych części badanych dokumentów. Stwierdzono, że najbardziej do rozwoju gmin wiejskich przyczyniły się surowce mineralne (węgiel brunatny) i walory turystyczne, zwłaszcza morze z plażami. Dokumenty strategiczne gmin mają zróżnicowaną jakość. W wielu z nich w niedostatecznym stopniu eksponuje się specyfikę zasobów. Powszechne są błędy metodyczne w analizie SWOT. Rzadko spotyka się dobrą misję.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article was to identify the role of specific and rare (including unique) resources in the development strategies of rural communes (in Polish: gmina). Peripheral communes (that is, located outside the sub-regions of big cities) were examined. Communes were selected from the ones with: the highest own revenue of communal budget per capita averaged for the years 2010-14; the highest indicator of natural persons conducting economic activity per 1,000 people at working age and the occurrence of rare resources (spas, sightseeing attractions). Communes adjacent to towns were excluded from analysis. Lists of development factors for SWOT analysis and other elements of strategic plans provided sources of information. Research methodology involved analysis and classification of studied development factors and further analysis of other parts within documents. The research results indicate that mineral resources (lignite) and tourist values, especially those associated with the sea and beaches have contributed to development of rural communes to the highest extent. Strategic documents of communes vary in quality. In many cases the strategies fail to adequately expose the specificity of resources. Methodological errors in the SWOT analysis are common. Positive missions emphasizing the specificity of communes are rare.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Analiza SWOT; Strategia rozwoju; Obszary wiejskie; Zarządzanie strategiczne

EN

SWOT analysis; Development strategy; Rural areas; Strategic management

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2016
• Tom: 44 Rola zasobów lokalnych w rozwoju wsi
• Strony: 39--54

Twórcy

autor

Jacek Sołtys

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Achremowicz T., Boryczka R., 2016, Strategia Rozwoju Gminy Szczerców na lata 2016-2025 wraz z planem rozwoju lokalnego na lata 2016-22, załącznik do Uchwały Nr XVIII/184/16 Rady Gminy Szczerców z dnia 21.04.2016 r., Szczerców.
• Aktualizacja strategii rozwoju gminy Rewal do roku 2020, 2012, Business Mobility International Spółka z o.o, Rewal.
• Bank Danych Lokalnych GUS, dostępne na: www.stat.gov.pl.
• Brooks M. P., 2002, Planning Theory for Practitioners, Planners Press, American Planning Association, Chicago.
• Chądzyński J., Nowakowska A., Przygodzki Z., 2007, Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. CeDeWu. PL Wydawnictwa Fachowe.
• Cieślukowski C., Sawicka W., Dudzińska M., Szypiłło M., Strategia rozwoju Gminy Mielnik na lata 2001-2010, (nie podano roku i miejsca), dostępne na: http://bip.ug.mielnik.wrotapodlasia. pl/4899db4e9a3/str_rozwoju.htm.
• Długookresowa Strategia Rozwoju Gminy Kleszczów 2030+. Projekt, 2015, Lider Projekt Sp. z o.o. Kleszczów - Poznań.
• Dutkowski M., 2003, Analiza SWOT w badaniach lokalnych i regionalnych - problemy stosowania i główne błędy interpretacji, [w:] H. Rogacki (red.) Problemy interpretacji wyników metod badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 43-49.
• Grosse T.G., 2007, Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych, Studia Regionalne i Lokalne, 8 (27), s. 27-49.
• Guzdek T., Sady T., 1998, Strategia rozwoju gminy Uście Gorlickie, Urząd gminy Uście Gorlickie, Regionalny Ośrodek Usług Spółdzielczych w Krakowie, Kraków.
• Hausner J., 2008, Ekonomia społeczna i rozwój, Ekonomia społeczna teksty, 12, dostępne na: www. ekonomiaspoleczna.pl.
• Inny słownik języka polskiego, 2000, PWN, Warszawa.
• Pierścionek Z., 2003, Strategie konkurencji i rozwoju przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Pietrzyk I., 2001, Zasoby specyficzne jako determinanta konkurencyjności regionów, [w:] A. Klasik (red.) Konkurencyjność miast i regionów a przedsiębiorczość i przemiany strukturalne, Seria Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice, s. 11-24.
• Plan rozwoju lokalnego gminy Sulmierzyce na lata 2009-2015, 2009, ELPA Spółka z o. o. Sulmierzyce.
• Plan Strategiczny Gminy Lutowiska do roku 2010, 1997, dostępne na: http://bip.lutowiska.pl/drukuj. php? id=15&a=150.
• Potwora W., 1998, Wymiary analizy strategicznej a formułowanie strategii w marketingu regionalnym, [w:] S. Dolata (red.), Funkcjonowanie samorządu terytorialnego - doświadczenia i perspektywy, t. II, Uniwersytet Śląski, Opole, s. 441-449.
• Przewoźniak M., 1991, Krajobrazowy system interakcyjny strefy nadmorskiej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Ray C., 2001, Culture economies, Centre for Rural Economy, Newcastle.
• Rorzkowski A., Strategia Rozwoju Gminy Smołdzino na lata 2016-2026 (nie podano roku i miejsca).
• Sołtys J., 2008, Metody planowania strategicznego gmin z uwzględnieniem aspektów przestrzennych i rozwoju zrównoważonego, seria Monografie, 87, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
• Sołtys J., 2014, Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze peryferyjnym województwa pomorskiego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 333, s. 11-21.
• Strategia promocji i rozwoju gminy Horyniec-Zdrój na lata 2015-2020, 2015, Instytut Dobrych Ekorozwiązań "Alternatywa" Sp. z o.o. Rzeszów.
• Strategia rozwoju gminy Buczek na lata 2015-2020, 2015, Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego, Łódź.
• Strategia Rozwoju Gminy Cisna na lata 2008-2010, 2008, dostępne na: http://www.cisna.itl.pl/bip/ atach/4/22/36/strategia.pdf.
• Strategia rozwoju gminy i miasta Alwernia, 2005, Raport z sesji strategicznej. Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego, grudzień 1998, aktualizowana grudzień 2005 rok http:// www.alwernia.pl/UserFiles/File/ALWERNIA-strategia%202005.pdf.
• Strategia rozwoju gminy Jabłonka na lata 2015-2020 (bez daty i miejsca) dostępne na: http://jablonka. nazwa.pl/v2/downloads/inne/projekt_strategia_jablonka.pdf.
• Strategia Rozwoju Gminy Mielno na lata 2014-2022, 2014, załącznik do Uchwały Nr LIX/589/2014 Rady Gminy Mielno z dnia 2 października 2014 r., Gmina Mielno, Mielno.
• Strategia Rozwoju Gminy Rzeczenica 2007-2020, 2007, Rzeczenica.
• Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Brudzew 2003-2013, 2003, Raport, Brudzew.
• Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Grunwald na lata 2016-2026: Projekt do konsultacji, 2016, Gierzwałd.
• Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Postomino na lata 2007-2015, 2007, Business Mobility International Spółka z o.o., Postomino.
• Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Powidz, 2002, Uchwała Nr XXXIV/217/02 Rady Gminy Powidz z dnia 17 września 2002 roku w sprawie uchwalenia strategii rozwoju gminy Powidz.
• Szot-Gabryś T., 2015, Program Rozwoju Gminy Narewka na lata 2015-2020, 2015, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej - Podlaskie Centrum, dostępne na: http://narewka.pl/narewkagmina/userfiles/file/gm/aktualpdf/pr_gn_projekt.pdf.
• Uchwała nr XV/135/15 Rady Gminy Solina z dnia 30 października 2015 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Solina do roku 2025, 2015, Rada Gminy Solina.
• Uchwała nr XXIV/197/2005 Rady Gminy Włoszakowice w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Gminy Włoszakowice na lata 2004-2013, 2004, Urząd Gminy Włoszakowice.
• Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z 6 grudnia 2006 r., Dz. U. nr 227 z 2006 poz. 1658 z późn. zm.
• Zajda K., 2013, Innowacja w wiejskiej przedsiębiorczości: Studium przypadku działalności gospodarczej z obszaru Doliny Pilicy, Studia Regionalne i Lokalne, 1 (51), s. 91-106.
• ---

Identyfikatory

DOI

10.7163/SOW.44.3