Sektor bankowy Włoch

• Autorzy: Wiesława Przybylska-Kapuścińska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Początki przekształceń we włoskim sektorze bankowym u schyłku XX w. były związane z koniecznością modernizacji jego przestarzałych struktur, ukształtowanych jeszcze w okresie międzywojennym. Poza tym w celu dostosowania go do przyszłych procesów integracyjnych w Europie niezbędnym zmianom musiała ulec także wciąż obowiązująca Ustawa Prawo bankowe z 1936 r., zakładająca specjalizację banków ze względu na zapadalność instrumentów kredytowych oraz traktująca banki jako instytucje działające w interesie publicznym, a niejako podmioty rynkowe. Nie gwarantowała ona harmonizacji z europejskimi rozwiązaniami i uniemożliwiała uzyskanie konkurencyjności sektora w europejskich strukturach. Włoski sektor bankowy do początków lat 90. charakteryzował się dużą liczbą niewielkich instytucji, poważnym udziałem kapitału państwowego jako pozostałością po powojennych nacjonalizacjach w gospodarce, niskim poziomem koncentracji oraz brakiem banków uniwersalnych. Szybkie i istotne zmiany w strukturze włoskiego sektora bankowego zostały zainicjowane na początku lat 90. Ważną rolę odegrała tu tzw. Ustawa Amato, dokonująca w nim przekształceń własnościowych polegających na prywatyzacji banków państwowych, ujednolicająca standardy funkcjonowania podmiotów finansowych i grup kredytowych oraz wprowadzająca nadzór nad operacjami finansowymi. Dalsze zmiany w sektorze wywołała nowelizacja Ustawy Prawo bankowe z 1993 r., która od 1994 r. umożliwiła harmonizację włoskich regulacji zgodnie z wytycznymi Drugiej Dyrektywy Bankowej (80/64/EEC). Spowodowała ona także zdefiniowanie grup bankowych, wprowadzenie nowego typu banku uniwersalnego posiadającego bogatą ofertę usług finansowych oraz zlikwidowała rejonizację geograficzną działalności bankowej. Zmiany otoczenia prawnego spowodowały u schyłku XX w. procesy konsolidacji we włoskim sektorze bankowym trwające do 2008 r., które poprzez procesy fuzji i przejęć poprawiły jego koncentrację. Udział sektora finansowego w tworzeniu PKB we Włoszech w 2014 r. na tle innych państw członkowskich strefy euro mieścił się na średnim poziomie i wynosił 2,6% PKB. Banki stanowiły blisko 40% ogółu instytucji finansowych, posiadając wszakże dominującą wielkość aktywów tego sektora. Liczne są też podmioty pośrednictwa finansowego, które jednak są bardzo rozdrobnione i ich siła ekonomiczna jest znacznie słabsza w stosunku do banków. O wadze sektora bankowego w systemie finansowym Włoch świadczy bardzo wysoki udział jego aktywów. Same największe banki posiadają aż 76,4% aktywów tego sektora, a 5 największych banków ma 48,95% aktywów. Jeśli wziąć jeszcze pod uwagę małe banki, to na pozostałe podmioty sektora finansowego przypada niewielki procent udziału. Sektor bankowy we Włoszech cechowała zdecydowana przewaga rodzimego kapitału prywatnego. Właścicielami większości kapitału instytucji kredytowych w całym okresie analizy byli krajowi inwestorzy instytucjonalni i strategiczni inwestorzy krajowi, w tym także w niewielkim zakresie Skarb Państwa. Dominujący był też udział instytucji z przewagą kapitału prywatnego w aktywach włoskiego sektora bankowego. Pomimo procesów fuzji i koncentracji w latach 2004-2014 w sektorze finansowym Włoch wiodącą liczebnie i kapitałowo rolę odgrywały różnego rodzaju banki, przy powoli rosnącej tendencji (około 27%) oddziałów banków zagranicznych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

System bankowy; Banki centralne; Europejski System Banków Centralnych (ESBC)

EN

Banking system; Central banks; European System of Central Banks (ESCB)

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2016
• Tom: Sektory bankowe w Unii Europejskiej
• Strony: 568--586

Twórcy

autor

Wiesława Przybylska-Kapuścińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Associazione fra le Banche Estere in Italia, Banche ed operatori esteri in Italia, Roma 2014.
• Banca d'Italia, Rapporto sulla stabilita finanziaria, Roma 2014 No 2.
• Banca Monte dei Paschi di Siena, Consolidated interim report as at 30 September 2015, Siena 2015.
• Battaglia S., Il sistema bancario italiano tra il 1990 e il 2008. Evoluzioni e probierni aperti, CERADI, Roma 2008.
• Bogacka-Kisiel E., Fijałkowska D., System bankowy Włoch [w:] Systemy bankowe krajów G-20, red. S. Flejterski, J.K. Solarz, Szczecin 2012.
• EBC, Report on Financial Structure, October 2015.
• Fiorentino E. ed altri, The Effects of Privatization and Consolidation on Bank Productivity: Comparative Evidence from Italy and Germany, Working Papers, Banca d'ltalia, No. 722, September 2009.
• Guttierrez E., The Reform of Italian Cooperative Banks: Discussion of Proposal, IMF Working Paper, WP/08/74, March 2008.
• Intesa Sanpaolo, Report on Corporate Governance and Ownership Structures Report on Remuneration, Milano 2015.
• Legge sulla Disposizioni per la ristrutturazione e integrazione patrimoniale degli Istituti di credito di diritto pubblico, L.218/1990 di 30 luglio 1990.
• Mediobanca, 2011, Le Principali Societa Italiane - Le principali banche italiane, Milano.
• Mediobanca, 2013, Le Principali Societa Italiane - Le principali banche italiane, Milano.
• Mediobanca, 2015, Le Principali Societa Italiane - Le principali banche italiane, Milano.
• Nadotti L., Porzio C., Prevati D., Economia degli intermediari finanziari, McGraw-Hill, Mediolan 2010.
• Relazione Annuale di Banca d'ltalia, Appendice, Roma 2011-2015.
• Tarantola A.M., La riforma delle banche popolari, Senato della Repubblica, 22.VI.2011.
• Top Banks in the World 2015, http://www.relbanks.com/worlds-top-banks/assets.
• Top Banks in Italy 2015, http://www.relbanks.com/worlds-top-banks/assets.
• Top Banks in Europe 2015, http://www.relbanks.com/top-european-banks/assets.
• Banca di Italia: Statiscical Database - Banks: Number - By Province of Branch and Institutional Category of Bank, https://infostat.bancaditalia.it (dostęp: 15.02.2016).
• Banco Popolare: Shareholders, http://www.gruppobancopopolare.it/en/investor-relations/stock-dividend-and-shareholder-information/-shareholders/ (dostęp: 4.03.2016).
• CDP: Shareholding, http://www.cdp.it/en/company-profile/mission-and-role/mission-and-role.html (dostęp: 4.03.2016).
• Eurostat: Financial Balance Sheets, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu (dostęp: 15.02.2016).
• European Central Bank: Statistical Data Warehouse - Statistics on Consolidated Banking, http://sdw.ecb.europa.eu (dostęp:15.02.2016)
• http://www.bankispoldzielcze.com/index.php?option=content&task=view&id=80.
• http://www.helgilibrary.com/indicators/bank-capital-adequacy-ratio-/france (dostęp: 9.02.2016).
• LE PRINCIPALI BANCHE ITALIANS, https://www.mbres.it/sites/default/files-/resources/ download_it/ps _6_8.pdf (dostęp: 15.02.2016).
• UniCredit: Shareholders Structure, https://www.unicreditgroup.eu/en/governance-/shareholders- structure.html (dostęp: 4.03.2016).