Wybrane aspekty aktywności fizycznej podejmowanej przez uczestników Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Białej Podlaskiej

• Autorzy: Zofia Kubińska , Anna Pańczuk , Joanna Baj-Korpak

Warianty tytułu

Selected Aspects of Physical Activity Undertaken by the Students of the University of the Third Age in Biała Podlaska

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pomimo obserwowanego wzrostu poziomu zdrowotnej świadomości aktywnego uczestnictwa w kulturze fizycznej, znaczna część społeczeństwa nadal nie dostrzega zależności między zdrowiem a aktywnością fizyczną. Tymczasem jest ona swoistą osią, wokół której budować można strategię zdrowego stylu życia pod warunkiem, że wysiłek podejmowany jest poniżej wartości krytycznej, ma charakter umiarkowany, jest dozowany systematycznie, a obciążenie wzrasta stopniowo. Celem doniesienia było poznanie wybranych aspektów uczestnictwa w aktywności fizycznej oraz wiedzy na jej temat wśród słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Białej Podlaskiej. Przebadano 100 osób w wieku od 50 do 85 lat. Aktywność fizyczna dostosowana do potrzeb i możliwości osób starszych jest najprostszym, naturalnym i skutecznym sposobem na utrzymanie do późnej starości samodzielności i sprawności funkcjonalnej. Potwierdzają to również wnioski: 1) Osoby starsze z UTW w Białej Podlaskiej swój wolny czas najchętniej spędzają aktywnie. Na zajęcia z aktywności ruchowej co drugi ankietowany przeznacza tygodniowo od 2 do 4 godzin. 2) Głównym motywem uczestnictwa badanych w szeroko pojętej kulturze fizycznej jest chęć poprawienia stanu zdrowia fizycznego. 3) Zdaniem respondentów aktywność fizyczna podejmowana przez osoby w starszym wieku zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia tętniczego i miażdżycy, nadwagi i otyłości oraz cukrzycy. Do najbardziej wskazanych rodzajów ćwiczeń w starszym wieku badani zaliczyli wytrzymałościowe i siłowo-wytrzymałościowe. 4) Badani nie dostrzegają zewnętrznych barier utrudniających im podejmowanie aktywności fizycznej, co trzeci za przeszkodę uważa własną, słabą kondycję fizyczną. (abstrakt oryginalny)

EN

Despite the observed increase in awareness of physical activity's influence on health most of our society does not see this relation. Meanwhile, physical activity should be treated as a centre around which the whole healthy lifestyle's strategy can be built. However, physical activity must be below peak values, moderate, properly applied, and loads must increase gradually and systematically. The aim of the research was to get to know some aspects of participation in physical activity and knowledge on this subject among the students of the University of the Third Age in the Biała Podlaska. 100 persons aged 50 to 85 were examined. Physical activity adapted to the elderly's needs and capabilities is the best way to keep fitness and life's independence until late old age. This statement is confirmed by conclusions: 1) The elderly from the University of the Third Age in Biała Podlaska preferably spend their time actively. Half of them devote 2 to 4 hours a week for physical activities. 2) The main motive behind being physically active is the desire to improve health. 3) The questioned believe that physical activity lowers the risk of high blood-pressure, arteriosclerosis, overweight and obesity, and diabetes. The most often pointed forms of physical activity are: continuous and mixture of continuous and strength training. 4) The questioned do not see any external barriers which could hamper their taking up physical activity. Every third respondent considers his or her own bad shape to be a handicap in being active. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; Ludzie starsi; Szkolnictwo wyższe; Uniwersytet Trzeciego Wieku; Aktywność fizyczna

EN

Health; Elderly people; Higher education; University of the Third Age; Physical activity

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2016
• Tom: 10
• Numer: nr 1
• Strony: 73--79

Twórcy

autor

Zofia Kubińska

• Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

autor

Anna Pańczuk

• Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

autor

Joanna Baj-Korpak

• Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

Bibliografia

• Anshel M.H., Freedson P., Hamill J., Haywood K., Horvat M., Plowman S.A. (1991), Dictionary of the Sport and Exercise Sciences (first ed.). Champaign, Human Kinetics.
• Astrand P. (2000), Dlaczego wysiłek? Medicina Sportiva, 2, s. 83-100.
• Blair S.N., Kohl H.W., Gordon N.F., Paffenbarger R.S. (1992), How much physical activity is good for health? Annual Review of Public Health, 13, s. 99-126.
• Booth M.L., Owen N, Bauman A, Clavisi O, Leslie E. (2000), Social-cognitive and perceived environment influences associated with physical activity in older Australians. Preventive Medicine, 31 (1), s. 15-22.
• Bouchard C., Shepard R.J. (1994), Physical activity, fitness, and health: the model and key concepts, W: C. Bouchard, R.J. Shepard, T. Stephens (red.), Physical activity, fitness, and health. Champaign, Human Kinetics, s. 77-88.
• Dmowska I., Kozak-Szkopek E. (2010), Znajomość roli aktywności fizycznej w etiologii chorób cywilizacyjnych u osób w starszym wieku. Problemy Pielęgniarstwa; 18 (3), s. 272-278.
• Drygas W., Bielecki W. (red.) (2001), Stan zdrowia, postawy i zachowania zdrowotne mieszkańców Torunia. Raport z badań w ramach programu CINDI WHO, Łódź.
• Drygas W., Kwaśniewska M., Szcześniewska D., Kozakiewicz K., Głuszek J., Wiercińska E., Wyrzykowski B., Kuriata P. (2005), Ocena aktywności fizycznej dorosłej populacji Polski. Wyniki programu WOBASZ. Kardiologia Polska, 63 (supl. 4), s. 636-640.
• Drygas W., Piotrowicz R., Jegier A., Podolec P. (2008), Aktywność fizyczna u osób zdrowych. Forum Profilaktyki, 3 (12), s. 1-3.
• Gębska-Kuczerowska A. (2002), Ocena zależności między aktywnością a stanem zdrowia ludzi w podeszłym wieku. Przegląd Epidemiologiczny, 56, s. 471-477.
• Górski J. (2012), Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
• Kantoma M., Tammelin T.H., Ebeling H.E., Taanola A.M. (2008), Emotional and Behavioral Problems in Relation to Physical Activity in Youth. Medicine and Science in Sports and Exercise, 40 (10), s. 1749-1756.
• Kołomyjska G. (red.) (2009), Wybrane zagadnienia z gerontologii. TKKF, Warszawa.
• Kostka T. (2001), Starzenie się a tzw. "hormony młodości". Potencjalny wpływ treningu fizycznego. Przegląd Lekarski, 1(58), s. 25-27.
• Kozdroń E. (red.) (2008), Podstawy teorii i metodyki rekreacji ruchowej. TKKF, Warszawa.
• Krzepota J., Biernat E., Florkiewicz B. (2013), Poziom aktywności fizycznej słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku o zróżnicowanym indeksie masy ciała. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19 (2), s. 200-205.
• Lampinen P., Heikkinen R.L., Kauppinen M., Heikkinen E. (2006), Activity as a predictor of mental well-being among older adults. Aging & Mental Health, 10, s. 454-466.
• Maciatowicz J. (2003), Ruch fizyczny o charakterze wytrzymałościowym (bieg) zapobiega starzeniu się, leczy z patologicznych chorób społecznych. Medycyna Sportowa, 4, s. 156-164.
• Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A. (2012), Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. PWN, Warszawa.
• Obmiński Z. (2000), Starzenie a wysiłek: praca przeglądowa. Medycyna Sportowa, 10, s. 7-13.
• Osiński W. (2013), Gerokinezjologia. Nauka i praktyka aktywności fizycznej w wieku starszym. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
• Pańczyk W. (2003), Rekreacja fizyczna a codzienne życie, W: A. Dąbrowski (red.), Uczestnictwo Polaków w rekreacji ruchowej i jego uwarunkowania. Wydawnictwo Naukowe Novum, Płock, s. 67-79.
• Skrzek A. (2005), Trening zdrowotny a procesy inwolucyjne narządu ruchu u kobiet. Wrocław, AWF.
• Sobieszczańska M., Kałka D., Pilecki W., Adamus J. (2009), Aktywność fizyczna w podstawowej i pierwotnej prewencji choroby sercowo-naczyniowej. Polski Merkuriusz Lekarski, XXVI (156), s. 659-664.
• Szczerbińska K., Wilczek-Różyczka E. (2010), Jak promować zdrowy styl życia i zmieniać zdrowotne zachowania osób starszych. Wydawnictwo Zdrowie i Zarządzanie, Kraków.
• Taaffe D.R., Marcus R. (2001), Stan układu mięśniowo-szkieletowego u osób starszych. Rehabilitacja Medyczna, 3, s. 19-28.
• World Health Organization (2010), Global recommendations on physical activity for health. Genewa, s. 23-32.
• Zahorska-Markiewicz B. (2008), Skuteczność aktywności fizycznej w leczeniu otyłości. Forum Profilaktyki, 3 (12), s. 6.