Sezonowość i zmienność ruchu turystycznego w Polsce

• Autorzy: Czesław Koźmiński , Bożena Michalska

Warianty tytułu

Seasonality and Variability of Tourist Movement in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W celu określenia nieregularności ruchu turystycznego w Polsce w latach 2004-2014 posłużono się danymi GUS - miesięcznymi dotyczącymi liczby turystów ogółem, w tym krajowych i zagranicznych, oraz udzielonych im noclegów w 16 województwach. Na ich podstawie obliczono wskaźnik sezonowości liczby turystów z okresu lata do zimy (Slz) i jesieni do wiosny (Sjw) oraz udzielonych noclegów z okresu lata do zimy (SNlz) i jesieni do wiosny (SNjw), a także współczynnik zmienności (W %) w ciągu roku. Nieregularność ruchu turystycznego najwyraźniej zaznacza się w województwach północnej Polski, w tym w strefie wybrzeża i na pojezierzach, gdzie liczba turystów latem jest 3-4 razy większa niż zimą, a liczba udzielonych noclegów nawet 5-7 razy większa. W miarę przemieszczania się w głąb kraju maleje wielkość sezonowości, przyjmując w jego środkowej części najniższe wartości wskaźników dla liczby turystów krajowych Slz (iloraz liczby turystów z okresu lata do zimy) i udzielonych noclegów SNlz (iloraz liczby noclegów z okresu lata do zimy) - poniżej 2, a dla turystów zagranicznych - poniżej 3. W latach 2004-2014 w większości województw występuje ujemny, istotny lub wysoce istotny statystycznie trend wskaźnika sezonowości liczby turystów (Slz). Uwzględniając wartości wskaźników sezonowości dla liczby turystów (Slz) zarówno krajowych, jak i zagranicznych oraz udzielonych im noclegów (SNlz), jak również współczynnika zmienności (W %) liczby turystów w roku, wydzielono na terenie kraju 5 obszarów o różnej sezonowości ruchu turystycznego: nadmorski, pojezierny, nizinny-wielkomiejski, wyżynny i górski. (abstrakt oryginalny)

EN

The present paper makes use of data obtained from GUS statistical yearbook concerning monthly total number of tourists, including domestic and foreign tourists, and overnight stays provided for them in 16 voivodeships in the period 2004-2014. For the purpose of determining the irregularity in tourist movement in Poland, the following were used in the present paper: the seasonal index of the number of tourist in the period from summer to winter (Slz), and from autumn to spring (Sjw), the number of overnight stays provided for tourist in the period from summer to winter (SNlz) and from autumn to spring (SNjw), and the variability coefficient (W%) throughout the year. Irregularities in the tourist movement is most markedly pronounced in northern voivodeships of Poland, including the Baltic Sea coast and lake regions where the number of tourists in summer is 3-4 times higher than that recorded in winter, and the number of overnight stays provided for tourists is as much as 5-7 times higher. The values of seasonality recorded further into the country are on the decrease, and in the central part of Poland the lowest index values were recorded as for the number of domestic tourists Slz (the quotient of the number of tourist from summer to winter) and overnight stays provided for tourists SNlz (the quotient of the number of overnight stays from summer to winter) - below 2.0, and as for the foreign tourists - below 3.0. In the period from 2004 to 2014 in most voivodeship there is a negative, statistically significant or highly significant trend of the seasonal index of the number of tourists (Slz). On the grounds of the values of the seasonal index of the number of tourists (Slz), both domestic as well as foreign, and the number of overnight stays provided for them (SNlz) and the coefficient of variability (W%) of the number of tourists throughout the year, five areas of different seasonal character of tourist movement were identified: Coastal, Lakeland, Lowland-Metropolitan, Highland and Mountainous area. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wiedza; Gospodarka turystyczna

EN

Knowledge; Touristic economy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3(35)
• Strony: 9--23

Twórcy

autor

Czesław Koźmiński

• Uniwersytet Szczeciński

autor

Bożena Michalska

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• BarOn, R.R.V. (1973). Seasonality in Tourism - part II. International Tourism Quarterly, no. 1, 51-67.
• Bender, O., Schumacher, K.P., Stein, D. (2005). Measuring Seasonality in Central Europe's Tourism - How and for What? Wien: CORP & GeoMultimedia'05, s. 22-25.
• Bigović, M. (2012). The Strength and Dynamics of the Seasonal Concentration in Montenegrin Tourism. Turizam, vol. 16, no. 3, 102-112.
• Błażejczyk, K., Kunert, A. (2011). Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Warszawa: IGiPZ PAN.
• Borzyszkowski, J. (2014). Zjawisko sezonowości w turystyce - istota problemu i działań krajowych podmiotów polityki turystycznej na rzecz jej ograniczania. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, nr 45.
• Głąbiński, Z. (2015). The Application of Social Survey Methods in Analysing the Tourist Activity of Seniors. Bulletin of Geography. Socio-Economic Series, no. 27, 51-65.
• Goeldner, C.R., Ritche, J.R.B. (2002). Tourism: Principles, Practices, Philosophies, New York - Chichester: Willey.
• GUS, Roczniki. Turystyka i sport, lata 2004-2014.
• Jansen-Verbeke, M., Spee, R. (1995). A Regional Analysis of Tourist Flows within Europe. Tourism Management, vol. 16, no. 1, 73-80.
• Kozłowska-Szczęsna, T., Błażejczyk, K., Krawczyk, B, Limanówka, D. (2002), Bioklimat uzdrowisk polskich. Warszawa: IGiPZ PAN.
• Koźmiński, C., Michalska, B. (2011). Zmienność liczby dni zimnych, chłodnych, ciepłych, gorących i upalnych w Polsce w okresie kwiecień-wrzesień. Przegląd Geograficzny, vol. 82, nr 1, 91-107.
• Koźmiński, C., Michalska, B. (2015a). Ocena długości sezonu kąpielowego na polskim wybrzeżu Bałtyku. Europa Regionum, t. 24, 11-22.
• Koźmiński, C., Michalska, B. (2015b w druku). Sezonowość ruchu turystycznego w powiązaniu z warunkami meteorologicznymi na przykładzie województwa zachodniopomorskiego. Bulletin of Geography.
• Koźmiński, C., Michalska, B., Szczepanowska, E., Górnik, K., Marks, R. (2015c). Turystyka zdrowotna, uzdrowiskowa i uwarunkowania bioklimatyczne. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Koźmiński, C., Michalska, B., Mąkosza, A. (2015d). Klimatyczne uwarunkowania długości sezonu turystycznego w strefie polskiego wybrzeża Bałtyku. Turystyka w badaniach geograficznych, t. XV, 53-72.
• Lijewski, T., Mikułowski, B., Wyrzykowski, J. (2008). Geografia turystyki Polski. Warszawa: PWE.
• Liszewski, S. (2009). Przestrzeń turystyczna Polski. Koncepcja regionalizacji turystycznej. W: I. Jażewicz (red.), Współczesne problemy przemian strukturalnych przestrzeni geograficznej (s. 59-70), Słupsk: Wyd. Akademii Pomorskiej w Słupsku.
• Parry, M.L. (red.). (2000). Assessme nt of the Potential Effects and Adaptations for Climate Change in Europe: The Europe ACACIA Project. Norwich, UK: Jackson Environment Istitute, University of East Anglia.
• Puciato, D. (2008), Inwestycje turystyczne jako forma pobudzania popytu turystycznego na przykładzie gminy Głuchołazy. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 29, Gospodarka a Środowisko, nr 10, 118-128.
• Stasiak, A. (2011). Uwarunkowania i bariery rozwoju turystyki społecznej w Polsce. [W:] A. Stasiaka (red.), Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polce (s. 375-394). Łódź: Wyd. WSTH.
• Więckowski, M., Muchniak, D. (2012). Możliwość poprawy, dostępności i rozwoju turystyki na pograniczu polsko-słowackim. Warszawa: IGiPZ PAN.

Identyfikatory

DOI

10.18276/ept.2016.3.35-01