Naród, nacjonalizm i tożsamość na Bliskim Wschodzie

• Autorzy: Paulina Warsza

Warianty tytułu

Nation, Nationalism and Identity in the Middle East

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem redefiniowania czy samouświadomienia tożsamości kulturowych, wspólnotowych, narodowych mieszkańców Bliskiego Wschodu jest fundamentalny dla kształtowania się regionu w wymiarze społecznym i politycznym w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Niektórzy tłumaczą tamtejszą dynamikę wydarzeń opóźnionym wychodzeniem z systemu kolonialnego oraz potrzebą rewizji granic państwowych i stref wpływów ustanowionych na mocy układu Sykes-Picot. W tym ujęciu konflikty w Afganistanie i Iraku, a następnie wypadki określane mianem arabskiej wiosny, wojna domowa w Syrii, niepodległościowe aspiracje Kurdów, lokalno-mocarstwowe aspiracje Turcji, exodus mniejszości etnicznych i religijnych, a także powstanie i sukcesy tzw. Państwa Islamskiego, to wzajemnie powiązane etapy tworzenia postkolonialnego ładu w regionie. (fragment tekstu)

EN

The fundamental challenge facing Middle Eastern societies is the need for redefining shared identity. Developments in the Middle East can be perceived through a prism ofa delayed recovery from the colonial system. In this perspective subsequent wars, the Arab Spring or the emergence and success of ISIS are interrelated steps of creating a post-colonial order in the region. In the Middle East a unifying idea was needed to which the political elites could immediately appeal to suppress tribal or ethnic divisions, although in the Arab world the new categories and divisions do not disavow the previous identities: tribal, ethnic or religious. Following Tanzimat reforms, modern Ottoman nationalism emerged from the erosion of the empire, soon to be replaced by Pan-Islamism and pan-Arabism-two expressions of identity based on religion or cultural community that remain fundamental in this part of the world. When the Arabs had to adjust to the situation after the collapse of the mandate system, the terms that emerged (e.g. qawmiyya) seem closer to the European perspective of a nation, even if they still reflect only certain aspects of the Arab sense of community and belonging. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Naród; Nacjonalizm; Tożsamość; Przemiany polityczne; Wojna domowa

EN

Nation; Nationalism; Identity; Political changes; Civil war

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 4
• Strony: 22--34

Twórcy

autor

Paulina Warsza

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• F. Znaniecki, Współczesne narody, PWN, 1990.
• B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Wydawnictwo Znak, 1997, s. 19-24.
• B. Lewis, Wielopoziomowa tożsamość Bliskiego Wschodu, w: K. Michalski (red.), Tożsamość w czasach zmiany. Rozmowy w Castel Gandolfo, Wydawnictwo Znak, 1996.
• A. Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 30-31.
• J. Danecki, Podstawowe wiadomości o islamie, t. 2, Dialog, 2002, s. 63-86.
• B. Kimmerling, The Formation of the Palestinian Collective Identities: The Ottoman and Mandatory Periods, "Middle Eastern Studies" 2000, t. 36, nr 2, s. 49.
• M.M. Dziekan, Złote stolice Arabów, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 2011, s. 52.
• J. Bielawski, Ibn Chaldun, Wiedza Powszechna, 2000.
• J. Landau, The Politics of Pan-islam, Ideology and Organization, Oxford University Press, 1990, s. 1-8.
• M.M. Dziekan, Cywilizacja islamu w Azji i Afryce, Książka i Wiedza, 2007, s. 105-112.
• M. Abduh, Al Urwa Al Wutqa, Brockelman, 1958, s. 169 i n.
• Sati al-Husri, Lectures on the emergence of the national idea, Markaz Disarat al-Fuh-da al-Arabija, 1985, s. 71 i n. (tłum. autorki z j. ang.).
• A. Dawisha, Sati' al-Husri 's Theory of Arab Nationalism, w: idem, Arab Nationalism in the Twentieth Century: From Triumph to Despair, Princeton University Press, 2016, s. 49-74.
• A. Heywood, Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 132-154.
• M.M. Dziekan, Irak. Religia i polityka, Dom Wydawniczy Elipsa, 2005, s. 255.