Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce w okresie transformacji systemowej

• Autorzy: Mieczysław Adamowicz , Michał Kmieciński

Warianty tytułu

The Educational System in Poland during the Socio-Economic Transformation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem pracy jest system edukacji w Polsce, jego zmiany i sposoby finansowania. Celem jest przedstawienie obowiązującego systemu szkolnictwa przedszkolnego, wczesnoszkolnego, podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Wykazano trendy w liczbie placówek edukacyjnych, liczbie i poziomie kwalifikacji nauczycieli oraz liczbie uczniów. Drugim głównym celem jest przedstawienie stanu i sposobu finansowania szkół. Materiał badawczy zaczerpnięto ze statystyki GUS, danych resortu, literatury problemu oraz dokumentów prawnych. Badania wykazały względną stabilizację systemu oświatowego w Polsce od ostatniej większej reformy w 1999 roku i ciągłe wprowadzanie korekt usprawniających jego funkcjonowanie. Zauważono stopniowe ograniczanie liczby placówek szkolnych, znaczny spadek liczby uczniów i poprawę kwalifikacji nauczycieli co pozwoliło podnosić poziom jakościowy oświaty mimo niejednoznacznych ocen niektórych zmian w systemie oświatowym. Mimo spadkowych tendencji w liczbie szkół i liczbie uczniów ciągle wzrastały nakłady finansowane na funkcjonowanie szkolnictwa. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article is the educational system in Poland, its changes and mode of financing. Its aim is to present the actual educational system of preschool, early years school and primary school education forms as well as gymnasium and lyceums. The trends related to the number of education institutions, number of teachers and pupils as well as the level of teachers' qualifications are presented. The other aim of the paper is to describe the level and mode of schools financing. The research materials were retrieved from official statistics, educational administration data, other research literature and legal documents. The research results indicate a relative stability of the educational system in Poland since the last reform in 1999 and continuous introduction of minor corrections improving its functioning. The research results points to a decreasing number of schools and population of pupils and an increasing level of quality of education. Some achievements in education are however questioned. Despite negative trends in the number of schools and pupils, an increase in educational expenditures has been noted. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Oświata; Reforma oświaty; Przekształcenia systemowe

EN

Education; Education system; Educational system reforms; Systemic transformation

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2016
• Tom: 10
• Numer: nr 4
• Strony: 39--45

Twórcy

autor

Mieczysław Adamowicz

• Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

autor

Michał Kmieciński

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Dziewulak D. (2013), Kształcenie zawodowe w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej. Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa.
• Główny Urząd Statystyczny (2014), Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2013/2014. Warszawa.
• Herbst M. (red.) (2012), Zarządzanie oświatą. Biblioteczka oświaty samorządowej, Wydawnictwo ICM, Warszawa.
• http://edukacja.warszawa.pl/ksztalcenie-zawodowe/doradztwo-zawodowe/wsdz/6506-podstawy-prawne-dotyczace-szkolnictwa-zawodowego-w (data dostępu: 5 maja 2015 r.).
• Konarzewski K. (2004), Reforma oświaty RP. Wyd. ISP, Warszawa.
• Majchrowicz-Jopek E. (2012), Wybrane problemy wykonywania zadań oświatowych przez jednostki samorządu terytorialnego. SGH, Warszawa.
• Ministerstwo Edukacji Narodowej, Kierunki realizacji polityki oświatowej na rok szkolny 2014/2015, http://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/kierunki-realizacji-polityki-oswiatowej-na-rok-szkolny-2014-2015- rok-szkolny-zawodowcow.html (data dostępu: 5 maja 2015 r.).
• Pery A., Mirela-Nawrot C. (2014), Realizacja zadań gminy w zakresie zarządzania edukacja przedszkolną. Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
• Ustawa z dnia 7 września 1991 roku O systemie oświaty (Dz.U.1991 Nr 95 poz. 425 ze zm.).