Empatia jako determinanta stylów postępowania w sytuacjach konfliktowych

• Autorzy: Bożena Kłusek-Wojciszke

Warianty tytułu

Empathy as a Determinant of Conflict Behaviour Styles

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Empatia to zjawisko wieloaspektowe będące przedmiotem zainteresowania zarówno psychologów, jak i antropologów, filozofów i teologów. W obliczu ciągle narastającego problemu braku efektywnej komunikacji i zrozumienia pomiędzy jednostkami i grupami, narastania stereotypów i uprzedzeń empatia - pozwalająca na zrozumienie uczuć innego człowieka, przyjmowanie jego punktu widzenia oraz poszanowanie różnic w podejściu do rzeczywistości - staje się kluczową umiejętnością społeczną. W rzeczywistości zagadnienie to fascynowało filozofów już co najmniej od czasów Arystotelesa, a niesłabnące zainteresowanie tym tematem wynika z jego oczywistego znaczenia dla organizacji społecznej. Wpływ empatii na lepsze funkcjonowanie społeczne ludzi, i to w wielu kontekstach życia społecznego, został wielokrotnie udowodniony. Wśród "dobroczynnych" skutków empatii wymienia się zarówno wzrost zachowań pomocowych, hamowanie agresji, większe umiejętności komunikowania się, taktowny styl bycia (tolerancja w stosunku do innych, udzielanie wsparcia, brak egocentryzmu), podejmowanie odpowiedzialnych zachowań, jak i mniejszą skłonność do wywoływania konfliktów oraz tendecję do szybkiego i konstruktywnego ich rozwiązywania. Niniejszy artykuł podejmuje próbę określenia wpływu empatii na wybór stylu postępowania w sytuacjach konfliktowych. Celem badań było stwierdzenie, czy istnieją i jaki przybierają charakter związki między empatią a stylami postępowania w sytuacjach konfliktowych. (fragment tekstu)

EN

Empathy is a multidimensional phenomenon and the subject of interest of psychologists, anthropologists, philosophers and theologists. In light of the increasing problem of lack of efficient communication and understanding between individuals and groups, intensifying stereotypes and prejudicial behaviour, empathy, which allows one to understand the feelings of another person, adopt his point of view and respect his attitudes toward the surrounding world, is becoming a crucial social skill. The concept has been the subject of philosophers' fascination since at least Aristotelian times and the continuous interest in it stems from its obvious importance for social organisations. The positive influence of empathy on social functioning of people in various social contexts has been proved numerous times. Among the "blessings" of empathy are not only an increase in helpful behaviours, the inhibition of aggression, improved communication skills and a tactful way of being (tolerance toward others, supportiveness and lack of egocentrism), but also responsible behaviours, a lower tendency to start conflicts and an ability to solve them promptly and in a constructive manner. This articles is attempts to describe the influence of empathy on the choice of conflict behaviour styles. The aim of the research was to determine the relationship, if any, between empathy and conflict behaviour styles. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zachowania społeczne; Konflikty społeczne; Metody rozwiązywania konfliktów

EN

Social behaviour; Social conflicts; Conflicts solving methods

• Czasopismo: Roczniki Ekonomii i Zarządzania / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
• Rocznik: 2016
• Tom: 8
• Numer: nr 2
• Strony: 99--115

Twórcy

autor

Bożena Kłusek-Wojciszke

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Batson C.D.: The altruism guestion: Toward a social - psychological answer, Hillsdale NJ : Lawrence Erlbaum Associates 1991.
• Blake R., Shepard H.A, Mounton J.S.: Managing intergroup conflict in industry, Houston: Gulf Publishing 1964.
• Davis M. H.: Empatia. O umiejętności współodczuwania, tłum. J. Kubiak, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 1999.
• Davis M. H., Kraus L. A.: Dispositional empathy and social relationships, [in:] Advances in Personal Relationships, eds. W.H. Jones, D. Perlman, London: Jessica Kingsley Publishers 1991.
• Eisenberg N.: Empatia i współczucie, [w:] Psychologia emocji, red. M. Lewis, J. M. Haviland-J ones, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2005.
• Eisenberg N., Miller P.: Empathy and prosocial behawior, "Psychological Bulletin" 1987, vol. 101, pp. 91-119.
• Goleman D.: Inteligencja emocjonalna, Poznań: Media Rodzina of Poznań 1999.
• Feffer M.H, Suchotliff L.: Decentering implications of social interactions, "Journal of Personality and Social Psychology" 1966, vol. 4, pp. 415-422.
• Fuller G.: The negotiators handbook, Englewood Cliffs: Prentice Hall 1991.
• Hall J.: Conflict Management Survey: A Survey on One's Characteristic Reaction to and Handling of Conflict Between Himself and Others, Conroe: Teleometrics 1969.
• Hoffman M.L.: Development of prosocial motivations: Empathy and guilt, [in:] The development of prosocial behawior, ed. N. Eisenberg, New York: Academic Press 1982.
• Hoffman M.L: Empatia i rozwój moralny, tłum. O. Waśkiewicz, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006.
• Kaźmierczak M., Plopa M., Retowski S.: Skala wrażliwości empatycznej, "Przegląd Psychologiczny" 2007, t. 50, nr 1.
• Kłusek-Wojciszke B.: Konstrukcja kwestionariusza Stylów Postępowania w sytuacji konfliktowej, "Czasopismo Psychologiczne", lipiec 2009.
• Lewicki R.J., Hiam A., Oleander K.W.: Pomyśl zanim powiesz. Wszystko o strategiach negocjacyjnych, Warszawa: Wydawnictwo Amber 1998.
• Mead G.H.: Mind, self, and society, Chicago: Uniniversity of Chicago Press 1934.
• Mirowska M.: Znaczenie empatii dla zachowań odpowiedzialnych, "Zeszyty Naukowe WSP w Opolu" 1994.
• Piaget J.: The moral judgment of the child, London: Kegan Paul, Trench, Trubner 1932. [Wyd. polskie: J. Piaget, Rozwój ocen moralnych dziecka, tłum. T. Kołakowska, Warszawa: PWN 1967].
• Rembowski J.: Empatia, Warszawa: PWN 1989.
• Reykowski J.: Procesy motywacyjne, motywacja a osobowość, Warszawa: PWN 1992.
• Ruble T.L., Thomas K.W.: Support for a two-dimensional model of conflict behavior, "Organizational Behavior and Human Performance" 1976, vol. 16.
• Salovey P., Sluyter D.J.: Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna, Poznań: Dom Wyd. Rebis 1999.
• Smith A.: The theory of sentiments moral, Oxford: Clarendon Press 1759/1976.
• Thomas K.W.: Conflict and negotiation processes in organizations, [in:] Handbook of industrial and organizational psychology, eds. M.D. Dunette, L.M. Hough, Palo Alto, CA : Consulting Psychology Press 1994.
• Uchnast Z.: Empatia osobowa: metoda pomiaru, "Przegląd Psychologiczny" 2001, nr 44.
• Underwood B., Moore B.: Perspective - taking and altruism, "Psychological Bulletin" 1982, vol. 91, pp. 143-173.

Identyfikatory

DOI

10.18290/reiz.2016.8(44).2-6