Konsumpcja kolaboratywna w obszarze turystyki : próba oceny stanu zjawiska na rynku polskim

• Autorzy: Teresa Skalska , Ewa Markiewicz , Michał Pędzierski

Warianty tytułu

Collaboration Consumption in the Field of Tourism : Attempt to Present the State of Phenomenon in the Polish Market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Próba interdyscyplinarnej prezentacji stanu konsumpcji kolaboratywnej na rynku usług turystycznych w Polsce.
Metoda. W warstwie empirycznej posłużono się wynikami wcześniejszego, pionierskiego na rynku polskim, badania empirycznego, przeprowadzonego w 2015 roku przez jednego z autorów. Dodatkowo, na potrzeby niniejszego artykułu, przeprowadzono badanie pierwotne, którego celem było określenie wpływu na branżę hotelarską w Polsce zmieniających się preferencji konsumenckich w segmencie podróży służbowych.
Wyniki. Z przeprowadzonych badań wynika, że branża hotelarska w Polsce nie odczuwa jeszcze istotnego wpływu nowej konkurencji, chociaż zauważa możliwość pojawienia się tego wpływu w przyszłości.
Ograniczenie badań i wnioskowania. W sferze teoretycznej, jak i praktycznej wynika ono z niezwykle złożonego charakteru badanego zjawiska oraz początkowego stadium jego rozwoju na rynku polskim, co skutkuje słabym rozpoznaniem zjawiska w obszarze turystyki (zwłaszcza na rynku polskim).
Implikacje praktyczne. Nowe możliwości do wielodyscyplinarnych badań empirycznych. Autorzy artykułu zwracają uwagę na konieczność pogłębionej analizy zjawiska w ramach trzech głównych obszarów badawczych: relacji między zmianą zachowań konsumenckich a rozwojem różnych form konsumpcji kolaboratywnej, wpływu nowych modeli biznesowych wykorzystujących ideę współkonsumpcji na rynek turystyczny i uwarunkowania konkurencyjności oraz wpływu na otoczenie społeczne, gospodarcze i instytucjonalno-prawne.
Oryginalność. W literaturze przedmiotu brakuje kompleksowego opracowania prezentującego stan konsumpcji kolaboratywnej w obszarze turystyki na rynku polskim.
Rodzaj pracy. Artykuł ma charakter opracowania głównie teoretycznego. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. The article attempts to present interdisciplinary assessment of collaborative consumption in Poland's tourism industry.
Method. From the empirical side, the used results were from an earlier empirical study, pioneering within the Polish market, conducted in 2015 by one of the authors. In addition, for the purposes of this article, an original study was conducted, the aim of which was to examine the impact of changing consumer preferences in the segment of business travel, for the hotel industry in Poland.
Findings. The study shows that the hotel industry in Poland has not yet experienced felt any significant impact of the new competition, although it notes the potential for the appearance of this impact in the future.
Research and conclusion limitations. In the theoretical and practical sphere,it results from the extremely complex nature of the studied phenomenon, and the initial phase of development on the Polish market, which results in poor recognition of this phenomenon in the area of tourism (especially on the Polish market).
Practical implications. New opportunities for multi-disciplinary empirical research. The authors draw attention to the need for in-depth analysis of the phenomenon in three main areas of research: the relationship between the change in consumer behavior and the development of various forms of collaborative consumption, the impact of new business models using the idea of joint consuption on the tourist market and the determinants of competitiveness and the impact on the social, economic, institutional and legal Environments.
Originality. In the literature lacks a comprehensive development presenting the state of collaborative consumption in the area of tourism on the Polish market.
Type of paper. The article is mostly theoretical. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Program nauczania; Rynek usług edukacyjnych; Turystyka; Interdyscyplinarność

EN

Curriculum; Education services market; Tourism; Interdisciplinarity

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 41 Zarządzanie i transfer wiedzy w turystyce
• Strony: 165--190

Twórcy

autor

Teresa Skalska

• Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

autor

Ewa Markiewicz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Michał Pędzierski

• eTravel S.A.

Bibliografia

• Bardhi F., Eckhardt G.M. (2012), Access-based consumption: The case of car-sharing, "Journal of Consumer Research", Vol. 39 (4), s. 881-898.
• Beckert J., Aspers P., red. (2013), The worth of goods: valuation and pricing in the economy, Oxford University Press, Oxford.
• Botsman R. (2013), The Sharing Economy Lacks a Shared Definition, http://www.collaborativeconsumption.com/2013/11/22/the-sharing-economylacks-a-shared-definition (14.06.2016).
• Botsman R., Rogers R. (2010), What's Mine Is Yours: The Rise of Collaborative Consumption, Harper Collins, New York.
• Botsman R., Rogers R. (2011), What's Mine is Yours: How Collaborative Consumption is Changing the Way we Live, Collins, London, UK.
• Burgiel A. (2015), Determinanty i perspektywy upowszechnienia konsumpcji wspólnej w Polsce, "Studia Ekonomiczne", nr 231/15, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, s. 7-29.
• Bylok F. (2013), Konsumpcja. Konsument i społeczeństwo konsumpcyjne we współczesnym świecie: studium socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk" sp. z o.o., Katowice.
• Bywalec C. (2007), Konsumpcja w teorii i praktyce, PWN, Warszawa.
• Cohen E. (1979), A Phenomenology of Tourist Experience, "Sociology", Vol. 13 (2), s. 179-201.
• Dandapani V., Spinnato J. (2015), Airbnb and Impacts on the New York City Lodging Market and Economy, HVS Consulting & Valuation Division of TS Worldwide, LLC, New York.
• Doktorowicz K. (2004), Społeczności wirtualne - cyberprzestrzeń w poszukiwaniu utraconych więzi, [w:] Haber L., red., Społeczeństwo informacyjne. Wizja czy rzeczywistość?, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków, s. 59-67.
• Filipiak M. (2015), Tożsamość jednostki w społeczeństwie sieci, "Kultura-historia-globalizacja", Nr 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 27-41.
• Frączak P., Wygnański J.J., red. (2008), Polski model ekonomii społecznej. Rekomendacje dla rozwoju, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa.
• Frenken K., Meelen T., Arets M., Van de Glind P. (2015), Smarter regulation for the sharing economy, [w:] "The Guardian", https://www.theguardian.com/science/political-science/2015/may/20/smarter-regulation-forthe-sharing-economy (04.06.2016).
• Geron T. (2013), Airbnb and the unstoppable rise of the share economy, [w:] "Forbes", http://www.forbes.com/sites/tomiogeron/2013/01/23/airbnband-the-unstoppable-rise-of-the-share-economy/ (04.06.2016).
• Glinka B., Gudkova S. (2011), Przedsiębiorczość, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Warszawa.
• Hertz (2015), Annual-Reports 2015, Hertz Global Holdings Inc., http://ir.hertz.com/2016-02-29-Hertz-Global-Holdings-Reports-2015-Fourth-Quarter-And-Full-Year-Financial-Results (14.06.2016).
• HR&A (2012), HR&A report reveals transformative benefits of Airbnb and the sharing economy, HR&A Advisors, Inc., http://www.hraadvisors.com/news/hra-report-reveals-transformative-benefits-of-airbnb-andthe-sharing-economy/ (04.06.2016).
• Kowalczyk Ł. (2015), Ekonomia wymiany czy wymiana ekonomii?, [w:] "Kultura Liberalna", nr 340, http://kulturaliberalna.pl/2015/07/14/lukasz-kowalczyk-ekonomia-wspoldzielenia-sharing-economy/ (04.06.2016).
• Lorek S., Fuchs D. (2005), Sustainable Consumption Governance: A History of Promises and Failures, "Journal on Consumer Policy", Vol. 28 (4), s. 261-288.
• MacCannell D. (2005), Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
• Małecka A., Mitręga M. (2015), Konsumpcja kolaboratywna jako innowacja w zachowaniach konsumenckich i bodziec innowacyjny dla przedsiębiorstw, "Logistyka", nr 2, CD 2, s. 961-968, http://www.czasopismologistyka.pl/artykuly-naukowe/send/329-artykuly-na-plycie-cd-2/7428-artykul (07.06.2016).
• Markiewicz E. (2015), W poszukiwaniu autentyzmu doświadczeń turysty. Rola konsumpcji kolaboratywnej w kreowaniu autentycznych doświadczeń na rynku turystycznym. Zarys problematyki, "Kultura-historia-globalizacja", Nr 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 109-121.
• Mikołajewska B. (1999), Zjawisko wspólnoty, The Lintons' Video Press, New Haven.
• Mitręga-Niestrój K. (2014), The sharing economy and collaborative finance. Outline of the problems, [w:] Pyka I., Cichy J., red., Innowacje w bankowości i finansach, Studia Ekonomiczne, nr 173, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, s. 13-25.
• MSiT (2015), Program Rozwoju Turystyki do 2020, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Warszawa, https://bip.msit.gov.pl/download/2/4414/programrozwojuturystykido2020roku.pdf (22.06.2016).
• Neale A. (2015), Zrównoważona konsumpcja. Źródła koncepcji i jej zastosowanie, "Prace Geograficzne", zeszyt 141, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, s. 141-158.
• OECD (2016), OECD Tourism Trends and Policies 2016, Organization for Economic Co-operation and Development Publishing, Paris.
• Olson M. (1965), The Logic of Collective Action. Public Groups and the Theory of Groups, Harvard University Press, Cambrige, Massachusetts.
• Ostrom O. (2013), Governing the Commons. The evolution of Institutions for Collective Action, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Pacut A. (2010), Przedsiębiorczość społeczna w Polsce - problemy i wyzwania, "Zarządzanie publiczne", Nr 4(14), Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków, s. 45-56.
• Podemski K. (2008), Doświadczanie obcości. Turystyka z humanistycznej perspektywy, [w:] Młynarczyk Z., Zajadacz A., red., Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki, Tom II Zasoby antropogeniczne. Krajobraz - Ruch turystyczny, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 151-172.
• Rachocka J. (2003), Dekonsumpcja, domocentryzm, Ekologizacja życia - nowe tendencje konsumenckie w rozwiniętych gospodarkach rynkowych, [w:] Bernat T., red., Problemy globalizacji gospodarki, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Szczecin, s. 185-192.
• Reisinger Y., Steiner C. (2006), Reconceptualizing Object Authenticity, "Annals of Tourism Research", Vol. 33/1, s. 65-86.
• Seyfang G. (2011), The New Economics of Sustainable Consumption. Seeds of Change, Palgrave Macmillan, New York.
• Sikorski M. (2015), Rośnie mocna konkurencja dla Airbnb. HomeAway przejete za 3,9 mld dolarów, Antyweb, http://antyweb.pl/rosnie-mocna-konkurencja-dla-airbnb-homeaway-przejete-za-39-mld-dolarow/(04.06.2016).
• Simon H. (1996), Zarządzanie cenami, PWN, Warszawa.
• Skalska T. (2010), Konkurencyjność cenowa polskich produktów turystycznych na wybranych rynkach emisyjnych w relacji do ofert głównych konkurentów. Założenia metodologiczne badań, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa.
• Skalska T., Shcherbiak E. (2016), The competitiveness on the tourism market: Airbnb as challenge for small enterprises in the tourism sector Analysis of prices of accommodation services on the examples of cities with strong tourist function, Referat wygłoszony na konferencji 2nd International Workshop on the Sharing Economy, Paryż.
• USPTO (2015), Patent Statistics Report, United States Patent and Trademark Office, https://www.uspto.gov/web/offices/ac/ido/oeip/taf/us_stat.htm (03.03.2016).
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz. U. 1964, nr 16, poz. 93.
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, Dz. U. 2001, nr 71, poz. 733.
• Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz. U. 2002, nr 144, poz. 1204.
• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, Dz. U. 2004, nr 173, poz. 1807, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, Dz. U. 2001, nr 125, poz. 1371, z późn. zm.
• Wardak P., Zalega T. (2013), Konsumpcja kolaboratywna jako nowy trend konsumencki, "Studia i Materiały", nr 16, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 7-32.
• Wieczorkiewicz A. (2008), Apetyt Turysty. O doświadczaniu świata w podróży, Wydawnictwo TAiWPN Universitas, Kraków.
• Verhage J. (2016), More and more people who use airbnb don't want to go back to hotels, [w:] "Bloomberg", http://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-16/goldman-sachs-more-and-more-people-who-use-airbnb-don-t-want-to-go-back-to-hotels (16.02.2016).
• Zalega T. (2015), Zrównoważony rozwój a zrównoważona konsumpcja: wybrane aspekty, "Konsumpcja i rozwój", nr 4/2015 (13), s. 3-26.
• Zaleski O. (2016), Uber Overtakes Rental Cars Among Business Travelers, [w:] "Bloomberg", https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-04-21/uber-overtakes-rental-cars-among-business-travelers (21.04.2016).
• Zieliński K. (2014), Formy i przejawy współczesnej przedsiębiorczości w Polsce, Difin, Warszawa.
• http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/941709,sharing-economy-uber-airbnb-ekonomia-wspoldzielenia.html (10.06.2016).
• http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/wiadomosci/komunikaty (23.06.2016).
• https://uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=11993 (23.06.2016).
• http://www.emarketer.com/Article/By-2016-Most-Digital-Travel-Bookers-Will-Use-Mobile-Devices/1013248 (04.06.2016).