Efektywność emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie Unii Europejskiej

• Autorzy: Bogdan Klepacki , Piotr Gołasa , Marcin Wysokiński

Warianty tytułu

Efficiency of Greenhouse Gas Emissions in European Union Agriculture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule zaprezentowano zagadnienie emisji gazów cieplarnianych (GHG) na gruncie ekonomii środowiskowej. Przedstawiono problematykę teoretyczną dotyczącą efektów zewnętrznych, optimum Pareto i potrzebę ujęcia kwestii środowiskowych w rachunku ekonomicznym rolnictwa. Na podstawie danych pochodzących z European Environmental Agency (EEA) oraz bazy Eurostat za lata 1990-2013 obliczono poziom emisji gazów cieplarnianych pochodzących z rolnictwa oraz jej efektywność. Stwierdzono, że Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Polska i Hiszpania odpowiadają za połowę emisji rolniczych gazów cieplarnianych w UE. Średnia efektywność emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie krajów UE w 2013 r. wyniosła 391 EUR nadwyżki na 1 tonę emisji GHG. Najwyższą efektywnością charakteryzowały się takie kraje, jak: Słowacja, Włochy i Malta. W żadnym z badanym krajów rolnictwo nie osiągnęło tak wysokiej efektywności emisji jak cała gospodarka, w najlepszym wypadku wskaźnik ten wynosi od 0,4 do 0,5. (abstrakt oryginalny)

EN

The article tackles the emission of greenhouse gases (GHG) against the background of environmental economics. It presents theoretical issues concerning external effects, Pareto optimal and the need to include environmental matters in the economic accounts for agriculture. Based on the figures from the European Environmental Agency (EEA) and the Eurostat for 1990-2013, the level of agricultural GHG emissions was calculated, including its efficiency. It was found out that France, the United Kingdom, Germany, Poland and Spain were responsible for a half agricultural GHG emissions in the EU. The average emission efficiency of the EU Member States in 2013 amounted to EUR 391 of surplus per 1 ton of GHG emissions. The highest efficiency was recorded in such countries as Slovakia, Italy and Malta. In none of the investigated countries did agriculture achieve as high emission efficiency as the whole economy; at best, the index amounted to 0.4-0.5. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Emisja gazów; Efekt cieplarniany; Efektywność

EN

Agriculture; Gas emissions; Greenhouse effect; Effectiveness

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3 (172)
• Strony: 129--144

Twórcy

autor

Bogdan Klepacki

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Piotr Gołasa

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Marcin Wysokiński

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Benedykt XVI (2009). Caritas in veritate. Watykan.
• Bieńkowski J.F., Jankowiak J., Holka M., Dąbrowicz R. (2014). Środowiskowa ocena rozwoju rolnictwa w Polsce w ujęciu regionalnym. Roczniki Naukowe SERiA, 16 (1), s. 14-19.
• Czyżewski A. (2015). Teoriopoznawcze przesłanki rozwoju rolnictwa rodzinnego. W: Chlebicka A. (red.). Ekonomiczne mechanizmy wspierania i ochrony rolnictwa rodzinnego w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej (s. 28). Warszawa: FAPA.
• Czyżewski A., Smędzik K. (2010). Efektywność ekonomiczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, seria G, 97 (3), s. 61-71.
• EEA. 2015. Manual for the EEA greenhouse gas data viewer, version 9.0 - 30 November.
• Fiedor B., Czaja S., Graczyk A., Jakubczyk Z. (2002). Podstawy środowiska i zasobów naturalnych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Gajos E. (2015). Efekty zewnętrzne produkcji zwierzęcej a wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych na przykładzie dobrostanu bydła mlecznego. W: Prandecki K. (red.). Z badań nad rolnictwem zrównoważonym (32) (s. 90-93). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
• Gołębiewska B., Pajewski T. (2015). Odpowiedzialność rolników za stan środowiska naturalnego. Roczniki Naukowe SERiA, 17 (2), 64-65.
• Graczyk A., Kociszewski K. (2013). Teoretyczne i aplikacyjne aspekty wyceny środowiskowych efektów zewnętrznych w rolnictwie. W: Zegar J. (red.). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym (19) (s. 43-95). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
• IAASTD (2009). Agriculture at a Crossroads. Global Report, red. B.D. Mclntyre, H.R. Herren, J. Wakhungu, R.T Watson. Washington, DC: Island Press.
• Intergovernmental Panel on Climate Change. Climate Change. (2007). Working Group I: The Physical Science Basis. Cambridge University Press.
• Kociszewski K. (2013). Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 100(3), 49-61.
• Kot S.M. (2002). Metodologiczne dylematy pomiaru nierówności dobrobytu. W: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy [materiały konferencyjne]. Rzeszów.
• Krzyżanowski I., Wrzaszcz W, Zegar J.S. (2015). Rolnictwo polskie i UE 2020+ wyzwania, szanse, zagrożenia, propozycje. W: Zegar J.S. (red.). Z badań nad rolnictwem zrównoważonym (31) (s. 29-30). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
• Leszek P. (2010). Koncepcje zawodności rynku: teoria a rzeczywistość. Equilibrium, 4 (1), 9-20.
• Matuszczak A. (2013). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Przesłanki teoretyczne i propozycja pomiaru w regionach UE. Wieś i Rolnictwo, 1 (158), 101-119.
• Meade J.E. (1952). External Economies and Diseconomies in a Competitive Situation. The Economic Journal, 62, 245, 54-67.
• Our Common Future. (1987). Oxford: Oxford University Press, The World Commission on Environmental and Development.
• Poskrobko B. (2011). Kanony ekonomii zrównoważonego rozwoju. W: Poskrobko B. (red.). Ekonomia zrównoważonego rozwoju w świetle kanonów nauki (s. 21). Białystok: Wyższa Szkoła Ekonomiczna.
• Wilkin J. (2008). Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich. W: Kłodziński M. (red.). Wyzwania przed obszarami wiejskimi i rolnictwem w perspektywie lat 2014-2020 (s. 9-20). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Zegar J. (2007). Przesłanki nowej ekonomiki rolnictwa. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 5-27.
• Zegar J. (2009). Rolnictwo społecznie zrównoważone. W: Zegar J. (red.). Z badań nad rolnictwem zrównoważonym (10) (s. 9-10). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
• Zieliński M. (2014). Emisja gazów cieplarnianych a efektywność funkcjonowania polskich gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej. Zeszyty Naukowe SGGW. Problemy Rolnictwa Światowego, 14 (29), 3, 226-236.

Identyfikatory

DOI

10.7366/wir032016/06