Polska wieś wobec wyzwań rozwoju społeczno-gospodarczego w XXI wieku w świetle badań IRWiR PAN w roku 2014 i 2015

• Autorzy: Katarzyna Zawalińska , Zofia Śliwowska , Jan Caliński , Katarzyna Droździel , Anna Michalska

Warianty tytułu

Polish Rural Areas Facing Socio-Economic Challenges of the 21st Century in view of Research Conducted in IRWIR PAN in 2014 and 2015

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł przedstawia najważniejsze wnioski z badań statutowych pracowników IRWiR PAN realizowanych w latach 2014-2015. Prowadzone analizy dotyczą kluczowych procesów gospodarczych i społecznych zachodzących na obszarach wiejskich w ostatnich dekadach. Artykuł obejmuje wybrane wnioski na temat: struktury obszarowej sektora gospodarstw indywidualnych, przemiany struktur demograficznych, wiejskiego rynku pracy, rozwoju przestrzennego obszarów wiejskich, przeobrażeń społecznych oraz rozwoju instytucjonalnego i organizacyjnego na wsi. Ważnym obszarem badawczym podejmowanym w IRWiR PAN jest także ocena wspólnej polityki rolnej oraz porównanie jej z politykami innych krajów w tym Farm Bill w USA. (abstrakt oryginalny)

EN

This article presents the main conclusions from the research conducted by scientists employed in IRWiR PAN in 2014-2015. The analyses conducted address key economic and social processes taking place in rural areas in recent decades. The article contains selected findings on: territorial structure of the individual farms' sector, changes in demographic structures, the rural labour market, spatial development of rural areas, social changes and institutional and organizational development of the countryside. An important area of research undertaken in IRWiR PAN relates to the evaluation of the Common Agricultural Policy and its comparison with policies implemented in other countries, including Farm Bill in the United States. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Rozwój społeczno-gospodarczy; Struktura agrarna; Ludność wiejska; Wiejski rynek pracy; Wspólna Polityka Rolna

EN

Rural areas; Social economic development; Agrarian structure; Rural population; Rural labour market; Common Agricultural Policy (CAP)

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3 (172)
• Strony: 163--185

Twórcy

autor

Katarzyna Zawalińska

• Polska Akademia Nauk

autor

Zofia Śliwowska

• Polska Akademia Nauk

autor

Jan Caliński

• Polska Akademia Nauk

autor

Katarzyna Droździel

• Polska Akademia Nauk

autor

Anna Michalska

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Bańkowska К. (2015). Pakiet klimatyczno-energetyczny determinantem przeobrażeń obszarów wiejskich. Roczniki Naukowe SERiA, 17 (4), 16-20.
• Bańkowska K. (2016). Światowe porozumienie klimatyczne a rozwój obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1, 87-104.
• Bańkowska K., Klimkowski C, Gruda M. (2015). Ocena wybranych elementów unijnej polityki rolnej. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy.
• Bańkowska K., Król M. (2014). Wynagradzanie za środowiskowe dobra publiczne dostarczane przez rolnictwo. W: Woźniak M., Pierzchała E. (red.). Dobra publiczne w administracji (s. 215-236). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Czarnecki A., Kłodziński M., Stanny M. (2015). Przestrzenny wymiar wielofunkcyjności wsi. Typologia gmin według form użytkowania ziemi. W: Hardt Ł., Milczarek-Andrzejewska D. (red.). Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi (s. 305-318). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Drygas M. (2014a). Kierunki reform polityki rolnej UE i USA w perspektywie do 2020 roku. (materiały niepublikowane).
• Drygas M. (2014b). Zmiany w rolnictwie USA w świetle Spisu Rolnego 2012. Wieś i Rolnictwo, 4,99-111.
• Drygas M. (2015). Potencjalne skutki dla rolnictwa polskiego umowy o wolnym handlu (TTIP) pomiędzy UE i USA (materiały niepublikowane).
• Drygas M., Nurzyńska I. (2015). Zrównoważona intensyfikacja - mit czy realna szansa? W: Hardt Ł., Milczarek-Andrzejewska D. (red.). Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi (s. 336-350). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Dzun W. (2014a). Zmiany strukturalne w sektorze gospodarstw osób prawnych w okresie przed i po akcesyjnym (lata 1996-2010). Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3, 20-44.
• Dzun W. (2014b). Produkcyjne wykorzystanie zasobów ziemi rolnej w gospodarstwach rolnych z uwzględnieniem ich form prawno-organizacyjnych. Wieś i Rolnictwo, 4,61-82.
• Dzun W. (2015a). Gospodarstwa rolne osób prawnych w procesie transformacji systemowej i integracji z UE. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Dzun W. (2015b). Wpływ przyspieszenia przemian własnościowych w rolnictwie na zmiany w strukturze prawno-własnościowej i obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce. W: Hardt Ł., Milczarek-Andrzejewska D. (red.). Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi (s. 351-368). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Dzun W. (2015c). Wpływ utworzenia i rozdysponowania Zasobu Własności Rolnej SP na strukturę gospodarstw rolnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3, 48-72.
• Dzun W. (2016). Wpływ rozdysponowania Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na strukturę gospodarstw rolnych w latach 1996-2010. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 2, 26-51.
• Francois J., Manchin M., Norberg H., Pindyuk O., Tomberger P. (2013). Reducing Transatlantic Barriers to Trade and Investment: an Economic Assessment. London: Centre for Economic Policy Research (CEPR).
• Frenkel I. (2015). Przemiany demograficzne i aktywność ekonomiczna ludności wiejskiej w latach 2010-2013. Wieś i Rolnictwo, 2, 33-62.
• Frenkel I. (2016). Prognoza demograficzna Polski do 2050 roku ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1, 19-58.
• Halamska M. (2014a). Struktura społeczna współczesnej polskiej wsi. Zróżnicowanie regionalne. Wieś i Rolnictwo, 1, 81-96.
• Halamska M. (2014b). Współczesne rolnictwo rodzinne: polimorficzna rzeczywistość i mity. Wieś i Rolnictwo, 2, 25-46.
• Halamska M. (2015а). O rzeczywistych i pozornych funkcjach drobnych gospodarstw (raz jeszcze). W: Hardt Ł., Milczarek-Andrzejewska D. (red.). Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi (s. 383-394). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Halamska M. (2015b). Specyfika rolnictwa rodzinnego w Polsce: ciężar przeszłości i obecne uwarunkowania. Wieś i Rolnictwo, 1, 107-130.
• Halamska M. (2016). Struktura społeczno-zawodowa ludności wiejskiej w Polsce i jej przestrzenne zróżnicowanie. Wieś i Rolnictwo, 1, 59-85.
• Jasiński J., Michalska S., Śpiewak R. (2014). Rynki zakorzenione - koncepcja uruchomienia mechanizmów lokalnego rozwoju. Wieś i Rolnictwo, 3, 105-124.
• Kamiński R. (2014). Sytuacja lokalnych organizacji społecznych w kontekście rozwoju endogennego (materiały niepublikowane).
• Kłodziński M. (2014a). Przedsiębiorczość pozarolniczą na wsi w procesie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1, 97-112.
• Kłodziński M. (2014b). Sektor przedsiębiorczości pozarolniczej w procesie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Roczniki Naukowe SERiA, 16(2), 123-128.
• Kłodziński M. (2015a). Kształtowanie się rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej na tle ogólnokrajowych i europejskich tendencji wiejskich. Roczniki Naukowe SERiA, 17(3), 175-179.
• Kłodziński M. (2015b). Zagrożenia i szanse stojące przed rozwojem sektora przedsiębiorczości wiejskiej. Wieś i Rolnictwo, 2, 125-138.
• Marsden Т., Sonnino R. (2008). Rural development and the regional state: Denying multifunctional agriculture in the UK. Journal of Rural Studies, 24, 422-431.
• Michalska S. (2015a). Evolution of social roles of rural women in Poland: Facilitating and constraining factors. W: Zajda K., Michalska S. (red.). Young Researchers and the Problems of Polish Rural Areas (s. 83-100). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Michalska S. (2015b). Kobiety wiejskie dawniej i dziś - nowe szanse czy nowe ograniczenia? W: Wołk A., Potasińska A. (red.). Nierówności społeczne we współczesnym świecie (s. 180-192). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Michalska S. (2015c). Tradycyjni aktorzy w nowych rolach - zmiany ról kobiet wiejskich jako przykład zmian społecznych na wsi. W: Podedworna H., Pilichowski A., Knieć W. (red.). Nowi sprawcy zmian społecznych na wsi (s. 129-147). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Milczarek-Andrzejewska D., Śpiewak R. (2015). Organizacje rolnicze i ich wpływy na otoczenie - podejście teoretyczne z perspektywy socjologicznej i ekonomicznej. Wieś i Rolnictwo, 4, 67-76.
• Milczarek-Andrzejewska D., Zawalińska K. (2015). Konflikty wokół ziemi - czy Wspólna Polityka Rolna może je łagodzić? W: Hardt Ł., Milczarek-Andrzejewska D. (red.). Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi (s. 407-422). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Musiał W, Płonka A., Wojewodzie T. (2015). Problemy przebudowy strukturalnej rozdrobnionego rolnictwa w aspekcie dezagraryzacji produkcyjnej gospodarstw. Roczniki Naukowe SERiA, 17(5), 179-185.
• Musiał W, Wojewodzie T. (2015). Bariery przemian agrarnych w rolnictwie polskim - poszukiwanie rozwiązań innowacyjnych. W: Czyżewski A., Klepacki B. (red.). Problemy rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej w pierwszej dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej (s. 91-109). Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
• Nurzyńska I. (2014a). Nowe koncepcje i instrumenty polityki regionalnej w Unii Europejskiej a rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Wieś i Rolnictwo, 4, 27-43.
• Nurzyńska I. (2014b). Przemiany struktury gospodarki wiejskiej. W: Nurzyńska L, Poczta W. (red). Polska wieś 2014. Raport o stanie wsi (s. 125-152). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Rosner A., Stanny M. (2014). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w 2010 roku. Warszawa: Fundacja EFRWP, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Stanny M. (2014a). Identyfikacja warunków (endogenicznych czynników) rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w Polsce. Typologia gmin według struktury zasobów lokalnych (materiały niepublikowane).
• Stanny M. (2014b). Wieś, obszar wiejski, ludność wiejska - o problemach z ich definiowaniem. Wielowymiarowe spojrzenie. Wieś i Rolnictwo, 1, 123-138.
• Stanny M., Strzelczyk W. (2015). Zróżnicowanie przestrzenne sytuacji dochodowej gmin a rozwój społeczno-gospodarczy obszarów wiejskich w Polsce. Roczniki Naukowe SERiA, 17(4), 301-307.
• Szafraniec K. (2014). Chłopi i rolnicy w procesach przekształceń ustrojowych. Analiza dynamiki grupowej. W: Adamski W. (red.). Fenomen "Solidarności" i zmiana ustroju. Polacy 1980-2011 (s. 503-534). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Szafraniec K. (2015). Rolnicy a pozostali mieszkańcy wsi i miast. Analiza zmian sytuacji życiowej, postaw i orientacji politycznych po 1989 roku. Wieś i Rolnictwo, 2, 63-82.
• Śpiewak R. (2014). Alternatywne sieci produkcji, dystrybucji i konsumpcji żywności (AAFN) i różne ich struktury: stare i nowe (materiały niepublikowane).
• Śpiewak R., Milczarek-Andrzejewska D., Ciechomska A. (2016). Organizacje rolnicze w Polsce - próba typologii (w druku).
• Wasielewski K. (2014). Wiejski rynek pracy - z perspektywy migrantów (materiały niepublikowane).
• Zarębski P. (2015). Typy obszarów wiejskich w Polsce ze względu na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego i dynamikę przedsiębiorstw. Wieś i Rolnictwo, 3, 63-78.
• Zawalińska К. (2015). Funkcje obszarów wiejskich a ich odporność na kryzysy gospodarcze w Polsce (materiały niepublikowane).
• Zawalińska K., Majewski E., Wąs A. (2015). Długookresowe zmiany w dochodach z polskiego rolnictwa na tle krajów UE. Roczniki Naukowe SERiA, 17(6), 346-354.

Identyfikatory

DOI

10.7366/wir032016/08