Wokół definicji turystyki sentymentalnej i etnicznej

• Autorzy: Natalia Tomczewska-Popowycz

Warianty tytułu

On the Definition of Sentimental and Ethnic Tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Analiza zakresu znaczeniowego oraz definicji pojęcia "turystyka sentymentalna", a także pojęć mu pokrewnych i bliskoznacznych, takich jak: "turystyka etniczna", "turystyka nostalgiczna", "turystyka diaspory", "turystyka korzeni", "turystyka genealogiczna" i inne. W artykule dokonano przeglądu definicji, porównania, syntezy oraz systematyzacji wymienionych pojęć.
Metoda. Badaniami zostały objęte definicje opracowane zarówno przez autorów polskich, jak i zagranicznych. W tym drugim przypadku analizy dotyczą definicji opublikowanych w językach: angielskim, ukraińskim oraz rosyjskim. Autorka jest native-speakerem języka ukraińskiego oraz rosyjskiego, dlatego w artykule przedstawione są własne tłumaczenia definicji, natomiast tłumaczenia z języka angielskiego były konsultowane z innym native-speakerem. Definicje przeanalizowano w aspektach: czasowym (chronologicznym) oraz pojęciowo-porównawczym (cechy wspólne i różnice). Zbadano częstotliwość ich występowania.
Wyniki. Na podstawie częstotliwości występowania poszczególnych definicji w literaturze sporządzono swoisty ranking definicji. Zaproponowano także zmodyfikowane (niekiedy własne) definicje oraz podział pojęć.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Badanie jest głównie skoncentrowane wokół prac autorów Europy Wschodniej z odniesieniem do anglojęzycznej literatury.
Implikacje praktyczne. Turystyka sentymentalna jest zjawiskiem rozwojowym. Brak jednoznacznych definicji oraz rozbieżności w pojmowaniu terminów znacząco utrudniają dobór odpowiedniego terminu, a co za tym idzie wyszukiwanie odpowiednich badań. Niniejszy artykuł porządkuje terminologię turystyki sentymentalnej i etnicznej stwarza podstawy do bardziej skutecznego funkcjonowania analizowanych pojęć - zarówno w teorii turystyki, jak i w praktyce turystycznej.
Oryginalność pracy. Praca jest próbą zdefiniowania pojęć związanych z turystyką sentymentalną oraz etnicznej i na tej podstawie ich właściwego uporządkowania, co jak dotąd nie zostało jeszcze poczynione przez innych badaczy.
Rodzaj pracy. Artykuł naukowy prezentujący koncepcje teoretyczne. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. The purpose of the study is to explore the challenges of defining what is commonly known as "ethnic tourism" or "sentimental tourism". Provided here is a review, comparison, integration and systematization of the definitions of the phenomenon, its facets and characteristics. In particular, such variations as "nostalgic tourism", "diaspora tourism", "roots tourism", "genealogy tourism" and others, are subjected tocomparative analysis. Based on the review, typology and hierarchy of the definitions are offered.
Method. The study is based on a systemic literature review, and qualitative and frequency analysis of the definitions of the phenomenon. The literature search was not limited to publications by Polish authors, but included relevant literature on the topic in Ukrainian, Russian and English languages. The author is a native-speaker of Ukrainian and Russian, which is why the author presents his own translations of definitions in the article, while the translations from English language were consulted with other native-speakers. The systemic trends in the focus and content of definitions were analyzed with respect to temporal (changes over time) and geographical (regional differences) variation.
Findings. The result is a division of the definitions, rankings based on their popularity, and a description of the trends in various locations and at different periods. Important nuanced differences in the definitions are pointed out to more precisely describe different facets of the phenomenon.
Research limitations and conclusions. The study is mainly focused on the papers of Eastern European authors with reference to English-language literature.
Practical implications. Sentimental tourism is a growing phenomenon. Due to the early fragmentation of literature, a wide range of definitions has been introduced leading to confusion and the improper use of terms. As a result, conduting searches, linking studies and analyzing the literature has become very difficult. The present study brings order to the field, thereby providing a solid foundation for integrating and systemizing the literature. A division of the definitions and a clear differentiation of their nuanced meanings will aid future researchers in more precisely defining the phenomena and consolidating the literature.
Originality. Despite the existence of a large body of research on what is known as sentimental tourism, the present study is the first attempt to introduce clarity to the fragmented and conflicting definitions of the phenomenon.
Type of paper. Integrative literature review involving conceptual and quantitative analysis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Turystyka etniczna; Dziedzictwo kulturowe; Diaspora

EN

Tourism; Ethnic tourism; Cultural heritage; Diaspora

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 40
• Strony: 47--69

Twórcy

autor

Natalia Tomczewska-Popowycz

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Aleksandrova A., Aigina E. (2014), Ethno-Tourism Research in Lovozero, Murmansk Region, Russia, SHS Web of Conferences, Vol. 12, EDP Sciences.
• Balińska A., Sieczko A., Zawadka J. (2013), Wybrane problemy rozwoju turystyki, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Basu P. (2004), Route metaphors of 'roots tourism' in the Scottish Highland diaspora, Routledge, London, s. 150-174.
• Brown K G., Pyke J., Johnson D. (2007), Aboriginal Cultural Tourism: Heritage and Eco-nomic Development, Refl ections from the Cape Breton Experience.
• Buczkowska K. (2011), Cultural Tourism - Heritage, Arts and Creativity, Wydawnictwo AWF w Poznaniu.
• Butler R., Hinch T. (1996), Tourism and indigenous peoples, International Thomson Bussines Press, London.
• Cohen E. (1979), A Phenomenology of Tourist Experience, "The Journal of the British Sociological Association", 13, s. 179-201.
• Cynarski, W.J., Cynarska, E. (2009). Turystyka sentymentalna Polaków na Kresy wschodnie, "Ido - Ruch dla Kultury", 9, s. 201-209.
• Gaworecki W. (1998), Turystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Harron S., Weiler, B., Hall C. M. (1992), Ethnic tourism. Special interest tourism, "Belhaven Press", s. 83-94.
• Jędrysiak T. (2008), Turystyka kulturowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kim H. (2005), Research note: nostalgia and tourism, "Tourism Analysis", Vol. 10 (1), s. 85-88.
• King B. (1994), What is ethnic tourism? An Australian perspective, "Tourism Management", 15(3), s. 173-176.
• Kowalczyk-Anioł J., Włodarczyk B. (2011), Turystyka rodzinna - istota i zakres pojęcia, [w:] Śledzińska J., Włodarczyk B., red., Turystyka rodzinna a zachowania prospołeczne, Wyd. PTTK "Kraj", s. 9-25
• Kurek W., red. (2008), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Maruyama N. U., Weber I., Stronza A. L. (2010), Negotiating Identity, "Experiences of Tourism Culture & Communication", Vol. 10 (1), s. 1-14.
• McIntosh R., Goeldner Ch. (1990), Tourism: principles, practices, philosophies, John Wiley & Sons, New York.
• Mika M. (2008), Rodzaje i formy turystyki, [w:] Kurek W., red., Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 196-339.
• Mikos von Rohrscheidt A. (2008), Turystyka kulturowa: fenomen, potencjal, perspektywy, Wydawnictwo KMB, Gnieźnieńska Wyższa Szkoła Humanistyczno-Menedżerska Milenium.
• Newland K., Taylor C. (2010), Heritage Tourism and Nostalgia Trade: A Diaspora Niche in the Development Landscape, Washington, Migration Policy Institute.
• Ostrowski S. (1991), Ethnic tourism - focus on Poland, "Tourism Management", Vol. 12(2), s. 125-130.
• Panasiuk A., red. (2006), Ekonomika turystyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Prinke R., (2009), Turystyka genealogiczna - niedostrzegana nisza, "Turystyka Kulturowa", nr 6/2009, s. 4-12.
• Smith V. L. (1977), Hosts and Guests, University of Pennsyvania Press, Philadelphia.
• Smith V. L. (1996), The four Hs of tribal tourism: Acoma - a pueblo case study. "Progress in Tourism and Hospitality Research", Vol. 2(3-4), s. 295-306.
• Song N., 2008: Indigenous Tourism - A Passport to Development for Indigenous Australians? "Intercultural Communication Studies",17, 1, s. 269-284.
• Stern B. B. (1992), Historical and personal nostalgia in advertising text: The fi n de siecle effect. "Journal of Advertising", Vol. 21 (4), s. 11-22
• Tanaś S. (2008), Miejsce cmentarzy w turystyce kulturowej - wokół problemu badawczego, "Turystyka Kulturowa", Vol. 2, s. 4-16.
• Tyszkowska K., red., (2008), Skąd my tu? Wspomnienia repatriantów, Ofi cyna Wydawnicza ATUT, Wrocław.
• Van den Berghe P. L. (1992), Tourism and the ethnic division of labor, "Annals of Tourism Research", Vol. 19, s. 234-249.
• Бабкин, А.В. (2008), Специальные виды туризма: учебное пособие. Ростов н/Д, Феникс.
• Басюк Д.І. (2005), Основи туризмології, Навчально-методичний посібник, Кам'янець-Подільський, Аксіома.
• Волков И.А. (2009), Этнокультурный туризм в Крыму: сущность и факторы развития, "Ученые записки Таврического национального уни-верситета им. В.И. Вернадского", Серия Экономика и управление, Том 22 (61), s. 111-120.
• Вуйцик О.І. (2009), Розвиток сентиментального (ностальгійного) туризму, [w]: Смаля І. В., red., Географія. Економіка. Екологія. Туризм: регіональні студії, Ніжин, Міланік, Вип. 3, s. 40-48.
• Гаврилюк А.М. (2013), Cучасний розвиток українського етнотуризму: зміна парадигми, Науковий вісник Чернівецького Університету, Чернівці, s. 56-62.
• Кифяк В. (2003), Організація туристичної діяльності в Україні, Чернівці, Книги-ХХІ.
• Кляп М.П. Шандор Ф.Ф. (2011), Сучасні різновиди туризму, Знання, Київ.
• Кузик С. П. (2010), Теоретичні проблеми туризму: суспільно-географічний підхід, монографія, Львів, Видавничий центр ЛНУ ім. Івана Франка.
• Лозинський Р.М., Кучинська І.В., Дорош Ю.С. (2013), Географія ресурсів ностальгійного туризму Жовківського району Львівської області, "Карпатський край", 1(3), s. 94-101.
• Орлова М.Л. (2009), Ресурси етнічного туризму регіону: суспільно-географічна оцінка (на матеріалах Одеської області), Автореф. дисер. на здобуття наукового ступеня кандидата географічних наук, Одеський національний університет імені І.І. Мечникова, Одеса.
• Петрик, Л., Кудрявцева, П.А. (2015), Джайлоо-туризм как способ воз-рождения культуры народов республики Марий Эл и возможность создания самобытного марийского скансена, "Современные пробле-мы сервиса и туризма", 9(4), s. 31-36.
• Пресняков, В.Н., Жулина, М. (2010), Народные промыслы республики Мордовия и этнический туризм. География и туризм. Сборник науч-ных трудов, s.156-166.
• Святоха Н.Ю., Филимонова И.Ю. (2014), Подходы к классификации этнического туризма, "Вестник Оренбургского государственного уни-верситета", 6 (167).
• Устименко Л.М. (2009), Основи туризмознавства, Альтпрес.
• Черчик Л.М., Коленда Н.В. (2011), Культурна спадщина як складова туристично-економічного співробітництва, Науковий вісник Ужгородського університету, Сер. "Економіка", s. 210.
• http://dictionary.reference.com/
• http://www.ethnologue.com/statistics/size
• http://sjp.pwn.pl/
• http://www.travelmole.com/news_feature.php?id=1124918