Kontrowersyjne podróże turystyki medycznej

• Autorzy: Klaudyna Kowalska

Warianty tytułu

Controversial Travels of Medical Tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Charakterystyka - na podstawie przeglądu polsko- i anglojęzycznej literatury przedmiotu - niektórych budzących kontrowersje kategorii podróży zaliczanych do turystyki medycznej i określanych mianem ciroturystyki. Analizom poddano następujące rodzaje "turystyki": aborcyjną, reprodukcyjną, eutanazyjną, FGM (klitoridektomii), transplantacyjną oraz wyjazdy w celu zmiany płci. Podjęto też próbę nakreślenia profilu i motywów uczestników tego typu wyjazdów.
Metoda. Metoda analizy i krytyki piśmiennictwa.
Wyniki. Ciroturystyka (ang. circumvention tourism) to kategoria turystyki medycznej, w ramach której ujęte zostały zagraniczne podróże pacjentów (turystów medycznych), odbywane w celu skorzystania z usług uznanych za nielegalne w kraju pochodzenia turystów. Badania wykazały, że najważniejszymi czynnikami rozwoju ciroturystyki są: regulacje prawne, postęp w dziedzinie transportu i technologii informacyjno-komunikacyjnych, rozwój medycyny oraz zamiany w sferze stylu życia. Uczestnicy wyjazdów to najczęściej osoby o ustabilizowanej sytuacji materialnej, pochodzące z państw rozwiniętych. Z drugiej strony ich profil różni się w zależności od rodzaju wyjazdów, w których uczestniczą. Do motywacji "ciroturystów" należą: ominięcie barier prawnych, zachowanie prywatności, długi czas oczekiwania na leczenie oraz obawa przed napiętnowaniem.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Artykuł prezentuje subiektywnie wybrane podkategorie ciroturystyki, a wiedza na temat jej uczestników jest ograniczona ze względu na nielegalny charakter zjawiska.
Implikacje praktyczne. Analiza może stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad ciroturystyką. Oryginalność pracy. Pomimo wzrostu liczby badań nad zjawiskiem turystyki medycznej, ciroturystyka stanowi wciąż niedostatecznie zbadany i trudny do oceny obszar.
Rodzaj pracy. Artykuł o charakterze przeglądowym. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. Description - based on the review of Polish and English literature - of some controversial categories of travel included in medical tourism and known as circumvention tourism. The following types of "tourism" were analyzed: abortion, fertility, suicide, FGM (female genital mutilation) as well as transplant and surgical reassignment surgery tourism. We also undertook an attempt to outline the profile and the motives of participants of such trips.
Method. A critical literature review. Findings. Circumvention tourism is a category of medical tourism and includes the abroad travel of patients (medical tourists) for services that are illegal in the country of the medical tourist. The most important factors of circumvention tourism development are: legal regulations, advances in transport and ICT, the development of medicine and changing consumer lifestyles. The participants are usually from developed countries and have a stable financial situation. On the other hand, the profile differs according to the type of travel (subcategory) in which they participate. The main motivations of tourists are: circumvention of legal restrictions, privacy, long waiting lists and fear of stigmatization.
Research and conclusions limitation. The paper includes only some subjectively selected subcategories of circumvention tourism. In addition, knowledge of the number of tourists using these services is limited due to the illegal nature of the phenomena.
Practical implications. The analysis can determine further research regarding circumvention tourism.
Originality. The analysis concerns circumvention tourism, which despite an increase in research on the phenomenon of medical tourism is still unexplored and a difficultly assessed area.
Type of paper. A review article. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Rodzaje turystyki; Usługi medyczne

EN

Tourism; Type of tourism; Medical services

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 40
• Strony: 71--84

Twórcy

autor

Klaudyna Kowalska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Accompanied suicide of members of Dignitas, by year and by country of residency, http://dignitas.ch/index.php?option=com_content&view=article&id=32&lang=en (20.04.2016).
• Aizura A.Z. (2010), Feminine transformations: Gender reassignment surgical tourism in Thailand, "Medical Anthropology", Vol. 29 (4), s. 424-443.
• Bassan S., Michaelsen M.A. (2013), Honeymoon, Medical Treatment or Big Business? An analysis of the Meanings of the Term "Reproductive Tourism" in German and Israeli Public Media Discourses, "Philosophy Ethics, and Humanities in Medicine", http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3854005/ (20.04.2016).
• Biggins S.W., Bambha K., Terrault J.I., Indaomi J., Roberts J.P., Bass N. (2009), Transplant Tourism to China. The Impact on Domestic Patient - Care Decision, "Clinical Transplantation", Vol. 23 (6), s. 831-838.
• Bloomer F., O'Dowd K. (2014), Restricted access to abortion in the Republic of Ireland and Northern Ireland: exploring abortion tourism and barriers to legal reform, "Culture, Health & Sexuality", Vol. 16 (4), s. 366-380.
• Bookman M.Z., Bookman K.R. (2007), Medical Tourism in Developing Countries, Palgrave MacMillan, New York.
• Chokrungvaranont P., Selvaggi G., Jindarak S., Angspatt A., Pungrasmi P., Suwajo P., Tiewtranon P. (2014), The development of sex reassignment surgery in Thailand: a social perspective, "The Scientific World Journal", http://www.hindawi.com/journals/tswj/2014/182981/ (21.04.2016).
• Cohen I.G. (2012), Medical Outlaws or Medical Refugees? An Examination of Circumvention Tourism, [w:] Hodges J.R, Turner L., Kimball A.M., red., Risks and Challenges in Medical Tourism. Understanding the Global Market for Health Services, Praeger, Santa Barbara, s. 207-229.
• Cohen I.G. (2013), Transplant Tourism. The Ethics and Regulation of International Markets for Organs, "Journal of Law, Medicine and Ethics", Vol. 41 (1), s. 269-285.
• Connell J. (2006), Medical Tourism. Sea, Sun, Sand and... Surgery, "Tourism Management", Vol. 27 (6), s. 1093-1100.
• Connell J. (2011), Medical Tourism, CABI Publishing, Wallingford.
• Gilmartin M., White A., (2011), Comparative Perspectives Symposium: Gender and Medical Tourism. Interrogating Medical Tourism: Ireland, Abortion, and Mobility Rights, "Journal of Women in Culture and Society", Vol. 36 (2), s. 275-280.
• Koffeman N. (2010), The Irish Abortion Case. The Impact of EU Fundamental Freedoms on Diverging Human Rights Standards. A Need for (European) Regulation, Paper for the Dubrovnik seminar on Market Freedoms and Fundamental Rights in the Enlarging European Union, https://www.pravo.unizg.hr/_download/repository/Paper_for_the_Dubrovnik_conference_by_Nelleke_Koffeman__16_April_2010_.doc.pdf (15.03.2016).
• Liberska B., 2012, Globalizacja i offshoring usług medycznych, "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie", tom 10 (3), s. 129-134.
• Lubowiecki-Vikuk 2015 A. (2015), Specyficzność turystyki medycznej, [w:] Godlewski M. Zalech, red., Turystyka kontrowersyjna na współczesnym rynku podróży - formy, uwarunkowania, skutki, Akademia Wychowania Fizycznego, Biała Podlaska, s.161-170.
• Lubowiecki-Vikuk A. P. (2012), Turystyka medyczna przejawem współczesnych trendów i tendencji w turystyce, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług", nr 84, s. 553-568.
• Lunt N., Carrera P. (2010), Medical tourism: Assessing the evidence on treatment abroad, "Maturitas", Vol. 31, s. 185-198.
• Macfarlane A., Dorkenoo E. (2014), Female Genital Mutilation in England and Wales: Updated statistical estimates of the numbers of affected women living in England and Wales and girls at risk. Interim report on provisional estimates, City University London, London, http://openaccess.city.ac.uk/3865/1/Female%20Genital%20Mutilation%20in%20England%20and%20Wales.pdf (20.04.2016).
• Members of Dignitas by country and residency, http://dignitas.ch/index.php?option=com_content&view=article&id=32&lang=en, (20.04.2016).
• Nowicka W., red. (2007), Prawa reprodukcyjne w Polsce. Skutki ustawy antyaborcyjnej. Raport, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa.
• Panitch V. (2013), Surrogate Tourism and Reproductive Rights, "Hypatia", Vol. 28, s. 274-289.
• Rab-Przybyłowicz J. (2014), Produkt turystyki medycznej, Difin, Warszawa.
• Sethna C., Doull M. (2012), Accidental Tourists. Canadian Women, Abortion Tourism and Travel, "Women's Studies", Vol. 41 (4), s. 456-475.
• Shaw J. (2006), Reality Check. A Close Look at Accessing Abortion Services in Canadian Hospitals, Canadian for Choice, Ottawa.
• Smith E., Behrmann J., Martin C., Williams-Jones B. (2010), Reproductive Tourism in Argentina. Clinic Accreditation and its Implication for Customers, Health Professionals and Policy Makers, "Developing World Bioethics", Vol. 10 (2), s. 59-69.
• Stankiewicz, B., 2015, Globalizacja turystyki medycznej i jej implikacje. Wybrane problemy dyskusji o miejscu medical tourism w trójkącie: nauka, ochrona zdrowia, państwo, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", tom 16 (4), s. 11-24.
• Stolley K., Watson S. (2012), Medical Tourism. A Reference Handbook, ABCCLIO, Santa Barbara.
• United Nations Children's Fund (2016), Female Genital Mutilation/Cutting: A global concern, UNICEF, New York.
• World Health Organization (2013), Female Genital Mutilation, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs241/en/, (14.01.2014).
• 20 lat tzw. ustawy antyaborcyjnej w Polsce. Raport (2013), Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa.