Generacje rzeczy

• Autorzy: Marek Krajewski

Warianty tytułu

Generations of Things

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem pierwszej części artykułu jest zaproponowanie, by zastąpić kategorię "solidarność międzypokoleniowa" (która ma charakter bardzo zideologizowany, bardziej życzeniowy niż opisowy i jest bardzo kłopotliwa do zastosowania w zmiennym, złożonym środowisku społecznym) pojęciem "ambiwalencja międzypokoleniowa". To ostatnie odnosi się do sprzecznych ze sobą oczekiwań, zobowiązań, norm, działań poszczególnych generacji, do ambiwalencji, które choć dzielą, to jednocześnie stanowią istotę stosunków międzypokoleniowych. Kategoria ta dużo trafniej niż pojęcie solidarności międzypokoleniowej opisuje relacje łączące przedstawicieli poszczególnych pokoleń przede wszystkim dlatego, że bardzo dobrze odzwierciedla specyfikę związków pomiędzy poszczególnymi generacjami, które pojawiają się w ponowoczesnym, pełnym sprzecznych oczekiwań świecie, a także dlatego, że akcentuje ona, iż specyfikę poszczególnych kategorii pokoleniowych określa w dużej mierze to, jak radzą sobie one ze sprzecznościami obecnymi w relacjach ze starszymi generacjami, z ambiwalencjami charakterystycznymi dla określonego czasu i miejsca. Druga część artykułu poświęcona jest próbie scharakteryzowania tego, w jaki sposób ambiwalencje przenikające dziś międzypokoleniowe stosunki artykułują się w codziennych działaniach, przede wszystkim tych realizowanych za pośrednictwem kultury materialnej, a także tego, w jaki sposób współczesna specyfika tej ostatniej takie sprzeczności wzmaga. (abstrakt oryginalny)

EN

The first part of the paper is a proposition of a replacement of the category 'intergenerational solidarity' (which is a rather idealistic, wishful thinking and descriptive term, cumbersome and difficult to use in the changing and complex social environment) with a term 'intergenerational ambivalence' as the latter refers to the conflicting expectations, commitments, norms, standards and actions of individual generations and their ambivalence, which, even if they divide the generations, constitute at the same time the essence of the intergenerational relations. Intergenerational ambivalence on the other hand much more precisely than intergenerational solidarity describes the relations between representatives of different generations as it very accurately reflects the specificity of the relations between generations that appear in the postmodern world with its conflicting expectations, as well as because it emphasises that the specificity of each category of generation reflects the ability of its representatives to cope with the contradicting ideas in their relations with older generations, and with ambivalences that are characteristic of a given place and time. The other part of the paper is an attempt to characterise the manner in which ambivalences that permeate the intergenerational relations are articulated in everyday actions, in particular in those realised through material culture, as well as the manner in which the specifics of today's material culture increases those conflicts. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pokolenia; Relacje międzypokoleniowe; Solidaryzm społeczny; Kultura

EN

Generation; Intergenerational relations; Social solidarity; Culture

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3
• Strony: 91--103

Twórcy

autor

Marek Krajewski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• D. Czaja (red.), Mitologie popularne. Szkice z antropologii współczesności, Warszawa 1994.
• D. Slater, Consumer Culture and Modernity, Cambridge 1997.
• G. McCracken, Culture and Consumption: New Approaches to the Symbolic Character of Consumer Goods and Activities, Bloomington 1990.
• Intergenerational Solidarity Analytical Report, 2009 (dokument elektroniczny: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_269_en.pdf).
• J. Baudrillard, The System of Objects, London 1996.
• K. Abriszewski, Poznanie, zbiorowość, polityka. Analiza teorii aktora-sieci Bruno Latoura, Kraków 2008.
• K. Luscher, K. Pillemer, Intergenerational Ambivalence. A New Approach to the Study of Parent-Child Relations in Later Life, "Journal of Marriage and Family" 60, 1998.
• K.J. Gergen, Nasycone Ja. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym, Warszawa 2009.
• M. Hirszowicz, Skąd, ale dokąd? Społeczeństwo u progu nowej ery, Warszawa 2007.
• M. Krajewski, Dzisiaj jak wczoraj, jutro jak dziś. Codzienność, przedmioty i reżimy podtrzymujące, w: M. Bogunia-Borowska (red.), Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, Warszawa 2009.
• M. Krajewski, Style życia przedmiotów. Zarys koncepcji (w druku).
• M. Mauss, Socjologia i antropologia, Warszawa 2001.
• M. Mead, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Warszawa 1978.
• Młodzi i media. Nowe media a uczestnictwo w kulturze, Raport Centrum Badań nad Kulturą Popularną SWPS (dokument elektroniczny: http://www.mim.swps.pl).
• N. Bourriard, Postproduction. Culture as Screenplay: How Art Reprograms the World, New York 2005.
• P. Bourdieu, Dystynkcja, Warszawa 2006.
• R. Katz, A. Lowenstein, J. Phillips, S.O. Daatland, Theorizing Intergenerational Family Relations: Solidarity, Conflict, and Ambivalence in Cross-national Contexts, w: A. Bengtson, K.R. Acock, P. Allen, D. M. Klein (red.), Sourcebook of Family Theory and Research, London 2005.
• R.F. Fiedler, Mediamorphosis. Understanding New Media, London 1997.
• S. Czarnowski, Kult bohaterów i jego społeczne podłoże. Święty Patryk bohater narodowy Irlandii, w: idem, Dzieła, t. 4, Warszawa 1956.
• V.L. Bengtson, T. Biblarz, E. Clarke, R. Giarrusso, R.E.L. Roberts, J. Richlin-Klonsky, M. Silverstein, Intergenerational Relationships and Ageing: Families, Cohorts, and Social Change, w: J.M. Claire, R.M. Allman (red.), The Gerontological Prism: Developing Interdisciplinary Bridges, New York 2000.
• W. Burszta, Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia, Warszawa 2008.